Giáo dục kỹ năng sống và câu chuyện liên kết

Học sinh Trường TH Thiệu Chính (xã Thiệu Toán) tham gia chương trình GDKNS với chủ đề: Kỹ năng trình bày, chia sẻ cảm xúc bản thân. Ảnh: NVCC

Liên kết là tốt...

Đánh giá về hiệu quả của hoạt động GDKNS, Hiệu trưởng Trường Tiểu học (TH) Thiệu Chính (xã Thiệu Toán), cô giáo Đỗ Thị Nga cảm thấy phấn chấn bởi những giá trị thiết thực mà hoạt động ngoại khóa này mang lại. Hiệu trưởng Đỗ Thị Nga cho rằng: “Ở một đơn vị xa trung tâm, thì GDKNS có vai trò quan trọng, bởi phần lớn học sinh ở đây không có điều kiện về thời gian cũng như kinh tế nên để phụ huynh trực tiếp đưa con đến các trung tâm GDKNS, điều này đã làm hạn chế các kỹ năng sống của các em. Tôi ví dụ như cách đây vài năm, khi chưa thực hiện hoạt động GDKNS thì học sinh phần lớn nhút nhát, để trình bày một vấn đề gì đó trước đông người là không dám nói. Nhưng sau này, khi dạy về GDKNS, các em đã tự tin hơn, biết yêu thương, chia sẻ nhiều hơn...”.

Ở Trường THCS Yên Trường (xã Yên Trường), Hiệu trưởng Lê Thị Sâm cũng cho rằng, vì sinh sống và học tập ở vùng nông thôn, mọi điều kiện còn nhiều hạn chế nên vai trò của GDKNS càng trở nên thiết thực đối với học sinh. “Tôi nhớ cách đây khoảng 7, 8 năm, thời điểm này, chương trình GDKNS đang còn mới. Vì mới nên cụm từ GDKNS thậm chí nghe “lạ tai” đối với nhiều phụ huynh, học sinh. Theo đó, có một bộ phận phụ huynh do quan điểm, nhận thức chưa sâu rộng về GDKNS nên họ ngần ngại cho con tham gia và chỉ muốn con tập trung học các môn văn hóa. Tuy nhiên, sau khi được tuyên truyền và nhìn từ hiệu quả thực tế mà học sinh được trải nghiệm thì đến nay đã có gần 100% phụ huynh đồng thuận cao với hoạt động GDKNS”- Hiệu trưởng Lê Thị Sâm cho biết thêm.

GDKNS là một hoạt động ngoại khóa và được xem là vấn đề quan trọng không chỉ đối với các nhà trường mà còn là nhiệm vụ chung của toàn ngành giáo dục. Nhìn chung, những năm qua, các cơ sở giáo dục ở từng cấp học trên địa bàn tỉnh đã thực hiện giáo dục cho người học những kỹ năng cơ bản, cần thiết, hướng tới hình thành và phát triển những thói quen, hành vi, thái độ tích cực, lành mạnh...

Nhưng phải lựa chọn được những hoạt động thiết thực

Để tạo sự đồng thuận và huy động sự tham gia của toàn xã hội cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo (GD&ĐT), Sở GD&ĐT tỉnh đã tạo cơ chế và khuyến khích các cơ sở giáo dục tích cực, linh hoạt trong công tác GDKNS cho học sinh. Theo đó, cho phép các trường học liên kết, hợp tác với các trung tâm GDKNS ngoài nhà trường để thực hiện GDKNS cho học sinh với tối đa 3 tiết/tuần. Tuy nhiên, các trường tổ chức dạy học ngoài giờ chính khóa trên tinh thần tự nguyện, không được phép ép buộc học sinh tham gia. Đồng thời, hoạt động GDKNS không được bố trí xen kẽ trong tiết học chính khóa.

Học sinh Trường THCS Yên Trường tham gia hội trại truyền thống “Ngày tết quê em”. Ảnh: NVCC

Sự phối hợp GDKNS được triển khai theo 2 hình thức, đó là tổ chức các hoạt động chuyên đề, trung tâm GDKNS sẽ đưa người và các trang thiết bị về để thực hiện hoặc trung tâm sẽ chuyển giao công nghệ cho giáo viên của nhà trường để trực tiếp dạy trên lớp. “Mấy năm qua, nhà trường cũng đã liên kết với một số trung tâm GDKNS. Năm học trước, nhà trường ký hợp đồng chuyển giao công nghệ với Trung tâm Tires. Đối với GDKNS, giáo viên là người hàng ngày dạy học sinh, nắm bắt được tâm lý, sở trường,... từ đó sẽ có những biện pháp giáo dục tương đối hiệu quả nhưng, nếu chỉ giáo viên dạy kỹ năng sống sẽ đối diện với nhiều khó khăn. Vì vậy, sự liên kết với trung tâm GDKNS vẫn rất cần thiết”, Hiệu trưởng Trường TH Thiệu Chính Đỗ Thị Nga cho biết.

Cái khó đối với giáo viên khi GDKNS cho học sinh đó chính là nguồn tài liệu cho giáo viên và học sinh chưa phong phú, tiêu chí đánh giá chưa cụ thể,... nên kết quả đạt được phụ thuộc rất nhiều vào cơ sở vật chất và kinh phí để thực hiện. Trong khi đó, trung tâm GDKNS có thể đáp ứng được đầy đủ các điều kiện này. Về vấn đề này, Hiệu trưởng Trường THCS Yên Trường, cô giáo Lê Thị Sâm cho hay: “Khi liên kết với trung tâm thì chương trình thường được thiết kế bài bản hơn, chuyên nghiệp hơn, có thể tổ chức những hoạt động quy mô lớn. Tóm lại, trung tâm hỗ trợ chuyên môn, nhà trường tổ chức và định hướng, học tập, bổ sung, hoàn thiện để dần dần đảm nhiệm toàn bộ nhiệm vụ còn phụ huynh đồng hành và giám sát. Chỉ khi đó, chương trình mới thực sự bền vững và lan tỏa”.

Thẳng thắn nhìn nhận về chương trình GDKNS tại các trường học trên địa bàn, bà Nguyễn Thị Khuyên, Phó Chủ tịch UBND xã Yên Trường cho biết: “Cần thiết phải lựa chọn, đưa những hoạt động thiết thực nhất, đang cần nhất chứ không phải “chạy đua”, phải phù hợp với điều kiện và nhu cầu của phụ huynh, học sinh, đó là cần kỹ năng gì thì tập trung vào kỹ năng đó”. Về sự liên kết với các trung tâm GDKNS, bà Khuyên cho rằng: “Liên kết là tốt, song, nội dung của trung tâm còn mang tính chất dập khuôn và đâu đó còn hạn chế về cách xử lý tình huống sư phạm phù hợp... Năm học này, địa phương với tinh thần sẽ giảm bớt số tiết, giảm kinh phí thu. Cũng phải thống nhất với phụ huynh, dù tăng hay giảm vẫn phải bảo đảm có một thời lượng nhất định để GDKNS cho học sinh”.

Hiện, trên địa bàn tỉnh có 79 đơn vị GDKNS đang tổ chức hoạt động giáo dục theo quy định. Các hoạt động GDKNS được các đơn vị quan tâm tổ chức với nội dung và hình thức phong phú, đa dạng, tạo “sân chơi” và rèn luyện các kỹ năng giao tiếp, kỹ năng sống... Tuy nhiên, theo báo cáo của Sở GD&ĐT thì hoạt động liên kết này còn hạn chế, chưa phát huy được chức năng, nhiệm vụ của các bên trong việc cung ứng dịch vụ... Ngoài ra, vẫn còn một số đơn vị hoạt động trái quy định của pháp luật như tự ý thành lập, tự cấp phép... Theo đó, UBND xã, phường tiếp tục chỉ đạo các đơn vị chức năng cần tăng cường công tác quản lý hành chính, không để các tổ chức, cá nhân chưa được cơ quan thẩm quyền cấp phép hoạt động giáo dục hoạt động trên địa bàn thuộc thẩm quyền quản lý...

VI AN