Giao thông xanh mở đường cho mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững
Phát triển giao thông xanh được xem là một trong những giải pháp trọng tâm để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng xanh và trung hòa carbon.
Tại tọa đàm "Giải pháp thúc đẩy công trình xanh, giao thông xanh hướng tới mục tiêu phát triển bền vững" do Bộ Xây dựng tổ chức chiều 16/10, nhiều đại biểu nhấn mạnh cần đồng bộ chính sách, khuyến khích doanh nghiệp và người dân tham gia chuyển đổi sang phương tiện sử dụng năng lượng sạch, thân thiện môi trường.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh (ngồi giữa) chủ trì buổi tọa đàm.
Phát triển giao thông xanh: Bước đi chiến lược trong quá trình trung hòa carbon
Phát biểu tại tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh, phát triển công trình xanh và giao thông xanh là hai cấu phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xanh.
Hai lĩnh vực này không chỉ góp phần giảm phát thải khí nhà kính, tiết kiệm tài nguyên mà còn thúc đẩy đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất lao động, chất lượng sống và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh, giao thông xanh là nhóm giải pháp trọng tâm trong giảm phát thải của lĩnh vực vận tải, đồng thời là một trụ cột của kinh tế xanh trong chuỗi hạ tầng - năng lượng - giao thông.
Các nhóm giải pháp chính bao gồm sử dụng phương tiện sạch như xe điện, xe sử dụng nhiên liệu sinh học, đường sắt điện khí hóa...; Đầu tư hạ tầng giao thông bền vững như metro, BRT, đường sắt tốc độ cao, trạm sạc điện, hệ thống giao thông thông minh; Giảm ùn tắc giao thông, tiết kiệm nhiên liệu và hạn chế ô nhiễm không khí.
Giao thông xanh đóng vai trò quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu năng lượng và phát thải của nền kinh tế, góp phần trực tiếp vào mục tiêu tăng trưởng xanh và trung hòa carbon.
“Mục tiêu của chúng ta là đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất; tháo gỡ các điểm nghẽn để đẩy nhanh phát triển công trình xanh và giao thông xanh trong ngành Xây dựng. Đồng thời, từng bước hoàn thiện khung pháp lý theo hướng hiện đại, tiếp cận thông lệ quốc tế, phù hợp với thực tiễn phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh.

Ông Khuất Việt Hùng, Chủ tịch HĐTV Hanoi Metro điều phối phiên tọa đàm "Điểm sáng thúc đẩy giao thông xanh trên hành trình chuyển đổi năng lượng - Định hướng và hành động".
Tại phiên tọa đàm “Điểm sáng thúc đẩy giao thông xanh trên hành trình chuyển đổi năng lượng - Định hướng và hành động”, ông Khuất Việt Hùng, Chủ tịch HĐTV Hanoi Metro, cho biết Hà Nội và TP.HCM là hai địa phương được giao nhiệm vụ đi đầu trong chuyển đổi xanh, với nhiều chính sách và phương án cụ thể nhằm thúc đẩy phát triển giao thông xanh.
Đại diện Sở Xây dựng TP Hà Nội, ông Nguyễn Tuyển, Trưởng phòng Quản lý vận tải, thông tin rằng thành phố đã đẩy mạnh phát triển vận tải hành khách công cộng thông qua chính sách trợ giá xe buýt và ưu tiên phát triển xe buýt điện.
Hà Nội cũng khuyến khích các hãng taxi chuyển đổi sang sử dụng nhiên liệu sạch. Tính đến nay, xe taxi và xe buýt điện chiếm hơn 40% tổng số phương tiện taxi và buýt trên địa bàn.
Tuy nhiên, vận tải hàng hóa và phương tiện cá nhân vẫn chiếm tỷ trọng lớn, trong khi mục tiêu đến năm 2050 là 100% phương tiện vận tải sử dụng điện hoặc năng lượng sạch.
“Thành phố đã xây dựng kế hoạch chuyển đổi, khuyến khích các phương tiện kinh doanh vận tải sớm sử dụng nhiên liệu thân thiện môi trường”, ông Tuyển nói và cho biết thêm: Sở Xây dựng Hà Nội đã tham mưu UBND Thành phố ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, trong đó nâng mức hỗ trợ vốn vay từ 50% lên 70% cho các dự án chuyển đổi xanh.
Đại diện Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, hiện thành phố có khoảng 627 xe buýt điện, chiếm 26,3% tổng số phương tiện buýt trên địa bàn. Trong thời gian qua, TP.HCM đã đấu thầu dịch vụ xe buýt, ưu tiên các doanh nghiệp sử dụng phương tiện chạy điện, với mục tiêu đến năm 2030, 100% xe buýt sẽ chuyển sang xe điện.
Ngoài ra, TP.HCM đang triển khai đề án phát triển phương tiện vận tải sử dụng nhiên liệu sạch cho các loại hình như xe hai bánh, taxi, xe kinh doanh vận tải. Hiện thành phố có hơn 21.000 xe taxi điện, chiếm khoảng 68% tổng số taxi, và trên 14.000 xe máy điện.
“Với sự gia tăng nhanh của phương tiện xanh, thời gian tới việc phát triển hệ thống trạm sạc sẽ là một thách thức lớn,” đại diện Sở Xây dựng TP.HCM khẳng định.
Sở hiện đang tham mưu UBND Thành phố ban hành chính sách ưu đãi về vốn vay, lãi suất nhằm hỗ trợ doanh nghiệp vận tải và các nhà đầu tư hạ tầng trạm sạc, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh toàn diện trong giao thông đô thị.

Toàn cảnh tọa đàm "Giải pháp thúc đẩy công trình xanh, giao thông xanh hướng tới mục tiêu phát triển bền vững".
Hoàn thiện chính sách hỗ trợ doanh nghiệp sử dụng năng lượng sạch
Là một trong những doanh nghiệp tiên phong sử dụng nhiên liệu xanh trong vận tải hàng không, ông Nguyễn Đức Thịnh, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Hàng không Vietjet, cho biết việc sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF - Sustainable Aviation Fuel) đang mang lại hiệu quả rõ rệt trong giảm phát thải khí nhà kính và thúc đẩy phát triển bền vững.
Vietjet hiện là một trong những hãng hàng không đầu tiên của Việt Nam sử dụng SAF, khẳng định cam kết đi theo hướng phát triển xanh và bền vững.
Theo ông Thịnh, Vietjet đã triển khai nhiều giải pháp nhằm giảm phát thải trong toàn bộ chuỗi hoạt động, từ lựa chọn công nghệ, động cơ tiết kiệm nhiên liệu đến tối ưu hóa khai thác và đường bay.

Ông Nguyễn Đức Thịnh, Phó tổng giám đốc Công ty CP hàng không Vietjet phát biểu tại tọa đàm.
Hãng cũng áp dụng các biện pháp giảm trọng lượng rỗng của máy bay, giúp tiết kiệm nhiên liệu đáng kể. Nhờ những nỗ lực đó, Vietjet được đánh giá là một trong những hãng hàng không có hiệu quả sử dụng nhiên liệu tốt so với nhiều hãng trên thế giới.
Tuy nhiên, nhiên liệu SAF hiện chưa được sử dụng phổ biến, giá thành cao gấp 2 - 5 lần so với nhiên liệu Jet A1 truyền thống, gây áp lực tài chính lớn cho các hãng hàng không.
Ông Thịnh đề xuất các bộ, ngành xây dựng cơ chế hỗ trợ, trợ giá cho doanh nghiệp khai thác, đồng thời khuyến khích nghiên cứu, sản xuất và cung ứng SAF trong nước, nhằm giảm chi phí và mở rộng khả năng ứng dụng thực tiễn.
Đại diện Công ty TNHH Khoa học Kỹ thuật Yadea cũng kiến nghị các cơ quan chức năng sớm ban hành tiêu chuẩn cho hạ tầng trạm sạc và trạm đổi pin, tạo hành lang pháp lý cho phát triển xe điện.
Doanh nghiệp đồng thời đề xuất chính sách hỗ trợ cho người tiêu dùng và doanh nghiệp sản xuất, vì “doanh nghiệp muốn phát triển kỹ thuật, cải tiến sản phẩm thì cần có lợi nhuận để tái đầu tư, nâng cao chất lượng dịch vụ, góp phần xây dựng hệ sinh thái giao thông xanh”.
Ở lĩnh vực vận tải hành khách công cộng, bà Đặng Thị Thùy Trang, Giám đốc Đối ngoại Grab Việt Nam, cho rằng thời gian tới, Nhà nước cần đẩy mạnh phát triển hạ tầng trạm sạc điện, giúp doanh nghiệp và người dân yên tâm hơn khi chuyển đổi sang phương tiện sử dụng điện.
“Nếu có các chính sách ưu đãi về thuế, phí, tài xế sẽ có động lực hơn trong việc chuyển đổi phương tiện. Bên cạnh đó, cần xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp, bảo đảm hiệu quả và tránh lãng phí. Đặc biệt, cần đẩy nhanh hoàn thiện hệ thống giao thông công cộng khối lượng lớn”, bà Trang kiến nghị.