Gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của ngư dân Nhơn Hải

Lễ hội cầu ngư là sự kiện văn hóa truyền thống đặc sắc của xã Nhơn Hải.

Thông thường lễ hội kéo dài khoảng 3 ngày đêm với nhiều nghi thức đặc trưng của ngư dân miền biển Nhơn Hải, tích tụ qua mấy thế kỷ và lan tỏa, ảnh hưởng sâu đậm đến giá trị tinh thần của người dân miền biển, góp phần tích cực phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn xã Nhơn Hải.

Theo Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nhơn Hải Đỗ Cao Thắng, lễ hội cầu ngư mang ý nghĩa sâu sắc trong đời sống tinh thần của người dân làng chài. Đây là dịp để ngư dân tưởng nhớ công đức của thần Nam Hải, người được xem là vị thần bảo hộ, che chở cho những chuyến ra khơi; đồng thời, lễ hội còn là cơ hội để tưởng niệm những người không may gặp nạn trên biển, cầu mong họ được an nghỉ.

Lễ rước nghinh ông thể hiện lòng thành kính và biết ơn của ngư dân đối với thần Nam Hải.

Không chỉ dừng lại ở khía cạnh tâm linh, lễ hội còn là dịp để lưu giữ và trao truyền những giá trị văn hóa truyền thống của cha ông. Các nghi thức tế lễ, múa gươm, hát bả trạo đều mang đậm nét văn hóa dân gian, tái hiện sinh động cuộc sống lao động trên biển và tinh thần đoàn kết của ngư dân.

Lễ hội cầu ngư Nhơn Hải bao gồm hai phần chính: phần lễ và phần hội. Phần lễ được tổ chức trang trọng với các nghi thức rước thần Nam Hải về lăng (nghinh thần nhập điện), tế lễ, dâng hương và đọc văn sớ mời chư thần. Các nghi thức này thể hiện lòng thành kính và biết ơn của ngư dân đối với thần Nam Hải.

Phần hội là các hoạt động văn hóa, thể thao và trò chơi dân gian như kéo co, đập niêu, nhảy bao bố. Đặc biệt, các tiết mục hát bả trạo và múa gươm do chính ngư dân địa phương biểu diễn đã tạo nên không khí náo nhiệt, gắn kết cộng đồng.

Lễ hội thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia.

Nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Văn Ngọc cho biết, lễ hội cầu ngư vạn chài ở Nhơn Hải là một trong 22 di sản lễ hội cầu ngư được kiểm kê, đưa vào danh mục văn hóa phi vật thể (kết quả thực hiện đề tài khoa học cấp tỉnh về “Nghiên cứu lễ hội cầu ngư ở Bình Định” được nghiệm thu tại Quyết định số 286/QĐ-SKHCN ngày 20/9/2019 của Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Bình Định).

Đây là sự kiện quan trọng nhất trong chu kỳ đánh bắt hải sản của ngư dân vạn chài ở Nhơn Hải, thành phố Quy Nhơn, địa bàn thuộc ngư dân thôn Hải Đông và thôn Hải Bắc của xã Nhơn Hải.

Lễ hội cầu ngư Nhơn Hải không chỉ là một sự kiện văn hóa đặc sắc mà còn là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, lòng biết ơn và niềm tin của ngư dân vào cuộc sống. Đây là dịp để cộng đồng cùng nhau gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp và phát triển bền vững.

LƯƠNG TÙNG