Giữ nguyên quan điểm truy tố vụ mua bán khoản nợ của Ngân hàng BIDV

Trước đó, Viện KSND Tối cao đã chuyển hồ sơ vụ án Trần Bắc Hà tới TAND TP Hà Nội đề nghị truy tố 12 bị can. Tuy nhiên, tháng 7-2020, gần đến ngày xét xử, TAND TP Hà Nội đã trả hồ sơ, yêu cầu điều tra làm rõ việc mua bán khoản nợ tại Công ty Trung Dũng giữa BIDV và Công ty TNHH MTV Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC); việc BIDV khởi kiện Công ty Trung Dũng ra TAND quận Hoàn Kiếm để đòi nợ.

Theo kết luận điều tra bổ sung, Công ty Trung Dũng là khách hàng có nợ xấu và BIDV đã bán khoản nợ của doanh nghiệp này cho Công ty TNHH MTV quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) với giá trị hơn 779 tỷ đồng; thanh toán bằng trái phiếu kỳ hạn 5 năm.

VAMC ủy quyền cho BIDV thu hồi, đòi nợ; quản lý nợ xấu và giám sát bảo đảm có liên quan; xử lý tài sản đảm bảo… Giai đoạn 2017 - 2018, BIDV đã mua lại khoản nợ nói trên từ VAMC. Trước khi mua lại nợ, BIDV và đại diện VAMC đã kiện Công ty Trung Dũng ra TAND quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, yêu cầu Công ty Trung Dũng trả toàn bộ số nợ gồm hơn 999 tỷ đồng tiền gốc và lãi.

Tháng 12/2017, BIDV đã thỏa thuận được với Công ty Trung Dũng về việc doanh nghiệp này cam kết trả cả gốc và lãi là hơn 1.089 tỷ đồng. TAND quận Hoàn Kiếm công nhận thỏa thuận này giữa các bên. Nhưng cũng trong tháng 12/2017, BIDV chi nhánh Hà Thành có đơn kiện vụ án kinh doanh thương mại (theo ủy quyền của BIDV), đề nghị TAND quận Hoàn Kiếm thụ lý các yêu cầu khởi kiện của BIDV đối với Công ty Trung Dũng. Phía BIDV yêu cầu Công ty Trung Dũng phải trả số tiền tính đến ngày 6/12/2017 là hơn 429 tỷ đồng và 372.000 USD (bao gồm nợ gốc và nợ lãi).

Ngày 18/12/2017, BIDV đã thỏa thuận được với Công ty Trung Dũng về việc giải quyết toàn bộ vụ án kinh doanh thương mại. Theo đó, nguyên đơn và bị đơn cùng xác nhận đã ký kết, không có tranh chấp nội dung và hình thức của các hợp đồng và giao dịch dân sự. Công ty Trung Dũng xác nhận tổng số tiền công ty này phải trả cho BIDV tính đến ngày 18/12/2017 là hơn 429 tỷ đồng và 372.000 USD, thời hạn thanh toán cuối cùng là ngày 31/12/2018. Do vậy, ngày 26/12/2017, TAND quận Hoàn Kiếm có quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự, có hiệu lực ngay khi ban hành.

Ngày 18/8, Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội đã có quyết định kháng nghị giám đốc thẩm, kháng nghị toàn bộ quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự, đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại Hà Nội xét xử giám đốc thẩm. Ngày 28/8, TAND Cấp cao tại Hà Nội có quyết định giám đốc thẩm hủy quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự của TAND quận Hoàn Kiếm về vụ án tranh chấp hợp đồng tín dụng giữa BIDV và Công ty Trung Dũng và những bên có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Bản kết luận điều tra bổ sung cũng đã làm rõ 6 nội dung theo yêu cầu điều tra. Hồ sơ, tài liệu đã thu thập được trong quá trình điều tra bổ sung không mâu thuẫn, ảnh hưởng đến nội dung, bản chất vụ án đã được kết luận tại bản kết luận điều tra hồi tháng 3/2020. Do đó, Cơ quan CSĐT-Bộ Công an đã quyết định chuyển toàn hộ hồ sơ và kết luận điều tra bổ sung sang Viện KSND Tối cao, giữ nguyên quan điểm truy tố các bị can theo nội dung bản kết luận điều tra trước đây.

Ông Trần Bắc Hà

Trong vụ án này, cựu Chủ tịch HĐQT BIDV Trần Bắc Hà được xác định là chủ mưu, cầm đầu về tội Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng. Do 7/2019, ông Trần Bắc Hà tử vong trong trại giam vì bệnh hiểm nghèo nên CQĐT đã đình chỉ bị can đối với ông này.

Cơ quan CSĐT cũng đề nghị truy tố 12 bị can về tội Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng và Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản, trong đó có 2 cựu Phó tổng giám đốc BIDV Trần Lục Lang, Đoàn Ánh Sáng cùng nhiều cán bộ lãnh đạo của ngân hàng này.

CQĐT làm rõ: Trong thời gian từ năm 2008 đến tháng 9-2016, ông Trần Bắc Hà là chủ tịch HĐQT BIDV, đại diện 40% vốn nhà nước tại BIDV. Năm 2012, BIDV chuyển sang hoạt động dưới hình thức công ty cổ phần.

Lợi dụng chức vụ và quyền hạn của mình, ông Hà đã có hàng loạt sai phạm như vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc của BIDV, lấy danh nghĩa BIDV trực tiếp thực hiện các hoạt động xúc tiến đầu tư tại Hà Tĩnh cho công ty "sân sau" do ông Hà sáng lập.

Cụ thể, ông Hà chỉ đạo thành lập hai công ty gồm: Công ty CP Tập đoàn An Phú (do Trần Duy Tùng, con trai ông Hà, làm chủ) và Công ty CP Chăn nuôi Bình Hà. Sau đó, ông Hà đã chỉ đạo phê duyệt cấp tín dụng với các ưu đãi trái quy định của Ngân hàng Nhà nước và BIDV. Trong khi đó, hai công ty này không đủ năng lực tài chính vốn tự có để thực hiện dự án, cũng không đủ điều kiện để cấp tín dụng theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và BIDV.

Việc cho vay tiền đã gây thiệt hại cho BIDV hơn 1.500 tỷ đồng. Trong đó, Công ty Bình Hà gây thiệt hại hơn 683 tỷ đồng và khoản vay đối với Công ty Trung Dũng hơn 864 tỷ đồng...

Thanh Mai