Glôcôm - Bệnh lý nguy hiểm gây mù lòa không hồi phục
Xin chào bác sĩ. Tôi được biết bệnh Glôcôm là một trong những bệnh lý gây mù lòa hàng đầu trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Xin bác sĩ cho biết rõ hơn về bệnh này, phương pháp điều trị ra sao?
Ông Nguyễn Văn H., ngụ xã Cây Gáo, huyện Trảng Bom
TS-BS Đặng Xuân Nguyên, Chủ tịch Hội đồng chuyên môn Bệnh viện Mắt Hà Nội - Đồng Nai trả lời:
Glôcôm là một bệnh lý gây tổn thương thần kinh thị giác, thường liên quan đến tình trạng tăng áp lực của mắt. Tổn thương chức năng của bệnh không thể phục hồi, nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến mù vĩnh viễn.

Bệnh nhân khám mắt tại Bệnh viện Mắt Hà Nội – Đồng Nai.
Bệnh Glôcôm có 2 thể lâm sàng:
- Thể cấp tính gây ra cơn Glôcôm góc đóng cấp: Triệu chứng đặc trưng là đau nhức mắt dữ dội và giảm thị lực rất cấp tính, thậm chí chỉ còn phân biệt được sáng tối. Nếu được cấp cứu và điều trị kịp thời sẽ phục hồi thị lực, mặc dù vẫn có thể để lại những di chứng ở mắt.
- Thể mãn tính, còn được gọi là kẻ cắp thị lực thầm lặng, bởi nó làm tổn thương thần kinh thị giác một cách âm thầm, tiến triển từ từ. Những dấu hiệu ban đầu chỉ là tình trạng thu hẹp dần thị trường, tức là khoảng quan sát của mắt, mà không làm ảnh hưởng đến thị lực trung tâm nên rất khó phát hiện. Đến khi vùng nhìn bị thu hẹp rất nhiều thì mới ảnh hưởng đến thị lực, nhưng giai đoạn này thì đã muộn vì thần kinh thị giác đã bị tổn thương rất nhiều và không thể hồi phục. Thị giác của bệnh nhân lúc này như nhìn qua một cái ống nhỏ, không thấy được xung quanh, ảnh hưởng lớn đến đời sống và rất nguy hiểm khi tham gia các hoạt động giao thông, lao động, hay vấp ngã… Giai đoạn cuối thì bệnh nhân sẽ mất hoàn toàn thị lực.
Bệnh Glôcôm có thể không có nguyên nhân hoặc do hậu quả của chấn thương, viêm trong mắt, do cận thị nặng, hoặc do dùng thuốc corticoid tại chỗ hoặc toàn thân kéo dài.
Bệnh hay gặp ở người già, tuy nhiên có thể gặp ở nhiều lứa tuổi.
- Glôcôm bẩm sinh gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ với triệu chứng điển hình là giác mạc (tròng đen) giãn to và phù đục, không đen láy như mắt đứa trẻ bình thường, hay chảy nước mắt và sợ ánh sáng.
- Cận thị nặng tiến triển có thể gây ra bệnh Glôcôm, bong võng mạc, xuất huyết hoàng điểm…
- Glôcôm thứ phát do corticoid là một thể bệnh gặp ngày càng nhiều, ở tất cả các lứa tuổi. Nguyên nhân là do việc sử dụng các loại chế phẩm có chứa corticoid tại chỗ và toàn thân như các loại thuốc tra mắt, mũi (polydexa, dexacol, ticoldex, tobradex…) trong thời gian dài mà không có chỉ định của bác sĩ nhãn khoa. Người bị bệnh đau khớp mãn tính hay một số bệnh dị ứng tự miễn, dùng corticoid đường uống kéo dài (Prednisolone, Medrol…) cũng có nguy cơ cao mắc bệnh.
- Người già trên 60 tuổi và những người bị mắc bệnh tiểu đường, những người có tiền sử gia đình mắc Glôcôm được xếp vào nhóm có nguy cơ cao cần được khám chuyên khoa để phát hiện sớm bệnh.

Phẫu thuật điều trị bệnh Glôcôm tại Bệnh viện Mắt Hà Nội – Đồng Nai.
Theo thống kê, hiện có gần 80 triệu người trên thế giới mắc bệnh Glôcôm. Ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam, 90% bệnh Glôcôm không được phát hiện. Cứ 200 người ở độ tuổi 40 thì có 1 người bị bệnh, tỷ lệ này tăng lên 1/8 ở độ tuổi 80. Hiện nay ở Việt Nam ước tính có khoảng 700 ngàn người mắc bệnh Glôcôm và có 24 ngàn người mù mắt do Glôcôm.
Điều trị bệnh Glôcôm khá phức tạp, có thể bằng thuốc, laser hoặc phẫu thuật. Mặc dù có rất nhiều tiến bộ trong điều trị, vẫn có một tỷ lệ khá cao bệnh không được điều trị thành công và dẫn đến mù lòa, đặc biệt khi phát hiện muộn.
Người dân hãy đến cơ sở nhãn khoa chuyên sâu để được khám phát hiện sớm bệnh lý này. Tại Đồng Nai hiện đã có bệnh viện chuyên khoa mắt là Bệnh viện Mắt Hà Nội – Đồng Nai. Địa chỉ: số 418, đường Phạm Văn Thuận, phường Tam Hiệp, thành phố Biên Hòa.