Gợi mở hướng đi mới cho dòng vốn FDI vào Việt Nam

Doanh nghiệp FDI vẫn đối mặt với nhiều thách thức

Ngày 23/4 tại Hà Nội, Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Trần Lưu Quang gặp gỡ, trao đổi và làm việc với đoàn lãnh đạo các doanh nghiệp, nhà đầu tư FDI tiêu biểu tại Việt Nam, cùng đại diện các hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài và lãnh đạo một số địa phương.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Trần Lưu Quang nhấn mạnh, khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục đóng vai trò then chốt trong phát triển kinh tế đất nước. Trong năm 2024, tổng vốn FDI đăng ký mới, điều chỉnh, góp vốn, mua cổ phần và phần vốn góp đạt gần 38,23 tỷ USD. Kim ngạch xuất khẩu của khu vực này, bao gồm cả dầu thô, ước đạt gần 290,8 tỷ USD, tăng 12,2% so với năm 2023 và chiếm tới 71,8% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp FDI vẫn đang đối mặt với không ít thách thức. Ông Vũ Đức Giang – Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho biết, ngành dệt may Việt Nam hiện phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ với kim ngạch xuất khẩu đạt 16,6 tỷ USD năm 2024. Nhưng những bất ổn từ chính sách thuế quan mới của Mỹ đang gây xáo trộn chuỗi cung ứng, ảnh hưởng đến việc làm và niềm tin của đối tác quốc tế.

Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Trần Lưu Quang gặp gỡ, trao đổi và làm việc với đoàn lãnh đạo các doanh nghiệp, nhà đầu tư FDI tiêu biểu tại Việt Nam.

“Nhiều đơn hàng lớn đã bị trì hoãn hoặc tạm dừng, gây ảnh hưởng dây chuyền đến việc làm của người lao động, sự ổn định của thị trường và niềm tin của các đối tác quốc tế đối với ngành dệt may Việt Nam”, ông Giang nêu.

Trong lĩnh vực bán lẻ, ông Olivier Langlet - Tổng Giám đốc Điều hành Tập đoàn Central Retail tại Việt Nam phản ánh, một trong những rào cản lớn nhất hiện nay là việc tiếp cận đất đai, đặc biệt là tại các đô thị lớn, nơi quy hoạch tổng thể chưa rõ ràng và đồng bộ. Bên cạnh đó, thủ tục xin cấp phép kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ vẫn còn nhiều bước phức tạp và kéo dài thời gian.

“Hiện nay, các nhà đầu tư FDI phải bỏ ra hàng chục triệu USD để phát triển dự án tại Việt Nam, nhưng lại không biết chính xác khi nào sẽ được cấp giấy phép kinh doanh. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ và hiệu quả triển khai của doanh nghiệp tại Việt Nam”, ông Langlet nhấn mạnh.

Từ góc độ pháp lý và hành chính, ông Seck Yee Chung – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Singapore tại Việt Nam – nêu rõ những bất cập trong thủ tục hành chính và quy định pháp luật, đặc biệt là Luật Đất đai, vẫn là rào cản lớn khiến các nhà đầu tư gặp khó trong triển khai dự án dài hạn.

Gợi mở hướng đi mới cho dòng vốn FDI

Sự kiện ghi nhận những đề xuất thiết thực từ cộng đồng doanh nghiệp FDI nhằm tháo gỡ vướng mắc hiện tại, hướng tới việc kiến tạo một môi trường đầu tư thuận lợi, ổn định và bền vững hơn tại Việt Nam trong thời gian tới.

Đề xuất hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp FDI vượt qua giai đoạn khó khăn, ông Victor Ngo - Tổng Giám đốc Ngân hàng UOB Việt Nam cho rằng, Việt Nam cần đẩy mạnh triển khai các giải pháp giữ chân và hỗ trợ người lao động, đặc biệt trong các ngành nghề dễ bị tổn thương.

Việc tìm kiếm và mở rộng thêm các thị trường xuất khẩu mới, giúp giảm bớt sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống cũng như khuyến khích các nhà đầu tư hiện hữu tiếp tục duy trì và mở rộng hoạt động tại Việt Nam cần được lưu tâm.

Bên cạnh đó, ông đề xuất Việt Nam cần mạnh dạn đầu tư vào các lĩnh vực tăng trưởng cao như sản phẩm mang bản sắc Việt, máy móc – thiết bị, phần mềm, điện tử tiêu dùng và phát triển bền vững theo tiêu chuẩn ESG.

Trong lĩnh vực hàng không, bà Hoàng Truy Mai - Tổng Giám đốc Airbus Việt Nam, nhấn mạnh để gia tăng sức chống chịu của nền kinh tế, Việt Nam cần tiếp tục thể chế hóa định hướng phát triển bền vững. Đồng thời đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng ngành hàng không, nhằm tạo nền tảng cho sự phục hồi và tăng trưởng trong tương lai.

Đại diện EuroCham Việt Nam, ông Bruno Jaspaert, nêu bật yêu cầu Việt Nam cần định hình rõ ràng chiến lược thu hút FDI trong thập kỷ tới – ưu tiên về quy mô vốn hay giá trị gia tăng cho nền kinh tế. Ông cũng khuyến nghị thúc đẩy chuỗi cung ứng nội địa, tận dụng các FTA để tăng tính cạnh tranh, phát triển trung tâm dữ liệu để đón đầu chuyển đổi số, đồng thời nâng cao tính minh bạch trong khung pháp lý để củng cố niềm tin nhà đầu tư.

Nhiều doanh nghiệp FDI cũng cho rằng Việt Nam cần tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và đầu tư hạ tầng chiến lược nhằm thu hút đầu tư vào các lĩnh vực có tiềm năng như trí tuệ nhân tạo (AI), năng lượng tái tạo và logistics – những trụ cột đang định hình lại chuỗi giá trị toàn cầu.

Minh Thu