Hà Nội có 3 tri thức món ăn được công nhận Di sản phi vật thể quốc gia
Nghề làm bánh cuốn Thanh Trì (phường Vĩnh Hưng), tri thức chế biến và thưởng thức Chả cá Lã Vọng và tri thức nấu cỗ Bát Tràng (xã Bát Tràng) vừa được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Cả ba di sản văn hóa phi vật thể đều hội tụ đầy đủ giá trị như tính đại diện, thể hiện bản sắc cộng đồng, địa phương; phản ánh sự đa dạng văn hóa và sự sáng tạo của con người, được kế tục qua nhiều thế hệ. Các di sản này có khả năng phục hồi và tồn tại lâu dài, được cộng đồng đồng thuận, tự nguyện đề cử và cam kết bảo vệ.

Bánh cuốn Thanh Trì được làm hoàn toàn thủ công, được truyền lại từ nhiều đời. Ảnh nguồn internet
Phường Thanh Trì nằm cách trung tâm thành phố 5km, phường có nghề truyền thống làm bánh cuốn nổi tiếng. Hiện nay trên địa bàn phường Thanh Trì còn gần 50 hộ duy trì nghề truyền thống với hình thức tráng bánh thủ công bằng tay, chỉ có duy nhất 1 hộ sử dụng hình thức tráng bánh bằng máy. Bánh cuốn Thanh Trì đặc biệt ở chỗ: Bánh được tráng bằng tay từng chiếc nhỏ như nửa vầng trăng, mỏng tang, lá bánh càng mỏng, càng ngon.
Khi thưởng thức món bánh cuốn Thanh Trì thì không thể thiếu chả quế, rau mùi, hành khô cùng bát nước chấm đủ các vị chua, cay, mặn, ngọt, thơm nồng của vị cà cuống đặc trưng, chỉ cần ăn một lần là nhớ mãi. Chuyên trang du lịch Traveller nổi tiếng của Úc đã đưa món bánh cuốn Việt Nam vào top 10 những món ngon hấp dẫn nhất thế giới và khuyến khích các du khách nên thử.

Chả cá lã vọng ra đời từ năm 1871. Ảnh: P.V
Đặc sản chả cá trứ danh ra đời từ năm 1871, do gia tộc họ Đoàn ở phố cổ Hà Nội sáng chế. Chả cá Lã Vọng là một loại chả từ những miếng cá tươi thái miếng lát mỏng. Cá được sử dụng chế biến phải là những loại cá ngon nhất, đặc biệt hay dùng cá lăng vì thịt ít xương, ngọt thơm hơn nhiều loại cá khác.

Ngôi nhà mà gia tộc họ Đoàn đã "khai sinh" ra món chả cá Lã Vọng. Ảnh: P.V
Những miếng chả cá mềm đã lọc kỹ xương, tẩm ướp gia vị làm dậy mùi hương và mang màu vàng nghệ đặc trưng. Sau đó, cá được chiên sơ, khi khách gọi mới đem đảo trong chảo nóng, thêm thì là, hành hoa cắt khúc.
Chả cá ăn cùng bún tươi, rưới thêm mắm tôm, rắc chút lạc rang bùi bùi giúp món ăn thêm phần đậm đà. Nguyên liệu không quá cầu kỳ, nhưng tất cả được kết hợp một cách hài hòa, tạo nên hương vị ngon tuyệt hảo, được lòng rất nhiều thực khách.
Còn Cỗ Bát Tràng là một trong những đặc trưng của người dân làng gốm bên cạnh nghề gốm truyền thống. Mâm cỗ vừa thể hiện tinh thần làng quê Bắc Bộ, vừa là di sản văn hóa ẩm thực đậm đà bản sắc Việt Nam. Mâm cỗ Bát Tràng thường mang những ý nghĩa biểu tượng qua số lượng bát đĩa được sắp xếp trên bàn tiệc: 4 bát, 6 đĩa tượng trưng cho sự viên mãn, đủ đầy; 6 bát, 8 đĩa xuất hiện trong các dịp trọng đại, mang ý nghĩa phát tài phát lộc.
Điểm nổi bật nhất của cỗ Bát Tràng chính là sự tỉ mỉ trong từng công đoạn chế biến, từ việc chọn nguyên liệu tươi ngon, đảm bảo chất lượng, đến cách nêm nếm và chế biến đều được thực hiện một cách cẩn thận, chu đáo.
Người làm cỗ thường sử dụng những nguyên liệu địa phương đặc trưng, kết hợp bí quyết nấu nướng được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Cỗ Bát Tràng có những chi tiết tinh tế trên các bát, đĩa gốm hòa quyện với những món ăn truyền thống độc đáo. Ảnh nguồn internet
Ẩm thực Hà Nội là một bức tranh vô cùng phong phú, hấp dẫn, đặc sắc và chứa đựng chiều sâu văn hóa của vùng đất ngàn năm văn hiến. Mỗi món ăn là một đại diện đầy tinh tế, đậm ký ức, có tính đại diện rất cao cho vùng đất Hà Thành và cũng là sợi dây níu kéo, chinh phục bao du khách gần xa.