Hé lộ hệ thống do thám đáy biển tuyệt mật được cho là thu được âm thanh vụ nổ tàu Titan

Hệ thống âm thanh đáy biển của Hải quân Mỹ có thể đã thu được tiếng nổ của tàu thăm xác Titanic có tên Titan (Ảnh: Getty)

Có nhiều bí mật được Chính phủ Mỹ nắm giữ, và trong số đó có cả những bí mật liên quan tới do thám dưới mặt nước biển mà có thể chưa ai từng biết tới.

Trong số tất cả các danh mục bí mật quốc gia mà Chính phủ Mỹ nắm giữ, chỉ có một số ít được bảo vệ cực kỳ nghiêm ngặt như cách mà quân đội nước này sử dụng công nghệ âm thanh tinh vi để nghe lén và theo dõi xem địch thủ của họ đang làm gì ở độ sâu hàng nghìn mét dưới mặt nước biển.

Động lực để thúc đẩy phát triển những khả năng như vậy chính là hàng thập kỷ bên miệng hố chiến tranh giai đoạn Chiến tranh Lạnh và những lo ngại của Chính phủ Mỹ về việc các tàu ngầm của Liên Xô có thể phóng vũ khí hạt nhân.

“Bất cứ thứ gì liên quan tới bộ ba hạt nhân đều là siêu bí mật”, theo Brynn Tannehill, chuyên gia phân tích kỹ thuật cấp cao đến từ RAND, đề cập tới khái niệm chiến lược về các loại vũ khí nguyên tử được triển khai từ đất liền, biển và trên không. “Bất cứ thứ gì liên quan tới khả năng cảm biến của Mỹ đều là siêu bí mật”.

Một hệ thống như vậy – hiện chưa được làm rõ là hệ thống nào do tính tuyệt mật của nó – mới đây đã bắt được thứ mà giới chức Mỹ tin là âm thanh từ một vụ nổ bên trong tàu ngầm Titan, chỉ vài giờ sau khi phương tiện lặn này bắt đầu hành trình thăm xác tàu Titanic của nó.

Hải quân Mỹ cho hay họ đã gửi thông tin này cho giới chức Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ, theo Wall Street Journal. Mặc dù phía hải quân không dám nói rõ rằng âm thanh này xuất phát từ tàu Titan, nhưng phát hiện này đã giúp thu hẹp phạm vi tìm kiếm con tàu xấu số trước khi các mảnh vỡ được tìm thấy.

Nỗ lực phát triển khả năng do thám dưới nước của Mỹ đã bắt đầu từ hơn một thế kỷ trước. Hệ thống Sonar, sử dụng sóng âm để phát hiện và định vị các vật thể, đã được sử dụng bởi quân đội Anh và quân đội một số nước khác để phát hiện tàu ngầm trong Thế chiến I. Trong Thế chiến II, Mỹ phát triển các hệ thống sonar tầm xa để phát hiện tàu ngầm U-boat của Đức quốc xã trên Đại Tây Dương.

Vào giai đoạn đầu của Chiến tranh Lạnh, Mỹ bắt đầu nghiên cứu thứ mà sau này trở thành Hệ thống Do thám Âm thanh, hay SOSUS. Được phát triển nhằm phát hiện các tàu ngầm nguyên tử của Liên Xô, SOSUS dựa vào một mạng lưới các thiết bị nghe có tên gọi hydrophone (ống nghe dưới nước) được cố định dưới đáy biển.

Thậm chí tên của chương trình này cũng nằm trong diện tuyệt mật, cho đến khi Liên Xô sụp đổ. Vị trí và khả năng của hydrophone cho đến ngày nay vẫn còn là một bí mật.

Hệ thống Do thám Âm thanh từng được sử dụng để tìm xác tàu Thresher (Ảnh: Hải quân Mỹ)

Tàu USS Thresher trong bức ảnh chụp năm 1960 (Ảnh: AP)

“Nguy cơ xảy ra chiến tranh hạt nhân đã trở thành một thực tế của cuộc sống hiện đại và một cuộc chạy đua vũ trang khốc liệt đã bắt đầu”, trong đó tập trung vào tàu ngầm và các hệ thống phát hiện âm thanh, theo một bản báo cáo về lịch sử của chương trình phát hiện âm thanh tàu ngầm mà Hải quân Mỹ viết.

“Trên các vùng biển, mục tiêu của các đô đốc Liên Xô là đạt được ưu thế hải quân, sử dụng hải quân như một yếu tố quan trọng trong chiến lược toàn cầu của Liên Xô”, báo cáo này viết thêm.

SOSUS trước đây từng được sử dụng để tìm kiếm xác tàu, bao gồm xác tàu USS Thresher, một tàu ngầm nguyên tử của Mỹ bị chìm vào năm 1963 trong các cuộc thử nghiệm ở Cape Cod, Massachusetts, khiến toàn bộ 129 người trên khoang tử nạn.

Hệ thống này vẫn được sử dụng đến tận ngày này, và có khả năng cao nó đã phát hiện ra những âm thanh từ vụ nổ tàu Titan, theo nhà phân tích Tannehill của RAND. Tuy nhiên, nhiều biện pháp phát hiện khác cũng có thể hỗ trợ cho chiến dịch tìm kiếm. Dù cho điều gì đã xảy ra, sẽ phải chờ đợi lâu chính phủ Mỹ mới có thể công khai những bí mật về hệ thống này.

“Ngay khi các bạn bắt đầu bàn luận về những hệ thống chiến tranh chống ngầm và tàu thuyền ở Bắc Đại Tây Dương, các bạn đã chạm tới những thông tin tuyệt mật”, bà Tannehill nói./.

Theo Wall Street Journal

Huyền Chi