Hiến kế để bảo đảm tăng trưởng nhanh trên nền tảng công nghệ

Đó là chia sẻ của cộng đồng các doanh nghiệp tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025, triển vọng 2026 (VEPF) do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Trưởng Ban Chính sách, chiến lược T.Ư Nguyễn Thanh Nghị và Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đồng chủ trì.

Thành viên HĐTV Petrovietnam Bùi Minh Tiến giới thiệu với Thủ tướng Phạm Minh Chính về mô hình điện gió ngoài khơi. Ảnh: Hoàng Anh

Tạo cơ chế đột phá để tận dụng cơ hội

Được biết đến là doanh nghiệp Nhà nước hoạt động hiệu quả, nhất là công tác tái cấu trúc, đổi mới khoa học công nghệ, Thành viên HĐTV Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) Bùi Minh Tiến đã có những chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất các kiến nghị trọng tâm nhằm hoàn thiện cơ chế, định hình chiến lược đầu tư năng lượng quốc gia trong giai đoạn tới.

Theo ông Bùi Minh Tiến, Petrovietnam với quy mô doanh thu toàn tập đoàn hiện hơn 1 triệu tỷ đồng, nên áp lực tăng trưởng “hai con số” là rất lớn. Để tạo ra động lực tăng trưởng, Petrovietnam xác định đổi mới công tác đầu tư có tầm quan trọng đặc biệt.

Thành viên HĐTV Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) Bùi Minh Tiến. Ảnh: Hoàng Anh

Thứ nhất, đầu tư tập trung theo mô hình các trung tâm công nghiệp – năng lượng sinh thái để phát huy quy mô đầu tư, chuỗi giá trị của ngành dầu khí – năng lượng, tối ưu về mặt công nghệ, nguồn lực trong dòng chảy năng lượng, tạo ra những giá trị mới.

Thứ hai, mở rộng đầu tư ra nước ngoài theo hướng linh hoạt, đặc biệt chú trọng mua bán sáp nhập (M&A) để nhanh chóng hiện thực hóa mục tiêu doanh thu và tạo ra sự tăng trưởng nhanh, bền vững,

Với các hướng đầu tư đó, Petrovietnam kiến nghị Chính phủ rà soát các quy hoạch để công tác đầu tư vào lĩnh vực năng lượng có sự tập trung vào những cụm năng lượng lớn, từ đó, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp lớn, cả Nhà nước và tư nhân, như Petrovietnam cùng các đối tác chiến lược trong nước và nước ngoài mạnh dạn đầu tư vào những dự án quy mô lớn, phát triển lâu dài, bền vững. Định hướng này đang được Petrovietnam làm việc với các địa phương để phối hợp điều chỉnh quy hoạch. Đồng thời, Petrovietnam cũng kiến nghị có cơ chế đột phá cho những cụm trung tâm công nghiệp – năng lượng sinh thái này, tạo ra những dự án “mồi” cho những dự án cộng hưởng tiếp theo.

Để thúc đẩy đầu tư nước ngoài mạnh mẽ hơn, bên cạnh Luật 68/2025/QH15 (Luật Quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp), thay mặt Petrovietnam, Thành viên HĐTV Bùi Minh Tiến kiến nghị Chính phủ có các Nghị định tiếp tục đổi mới theo hướng phân cấp mạnh hơn cho doanh nghiệp Nhà nước, cho chủ sở hữu, đại diện cơ quan chủ sở hữu cũng như HĐTV các Tập đoàn Nhà nước có thể quyết định chủ động hơn, mạnh mẽ hơn nữa trong công tác đầu tư, đặc biệt là đầu tư nước ngoài, để có thể kịp thời tận dụng cơ hội thị trường.

Vinatex hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng nhanh

Chia sẻ tại Diễn đàn, TS Lê Tiến Trường – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) tập trung vào hiến kế để ngành dệt may đóng góp vào hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng nhanh, bền vững, chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số giai đoạn 2026 – 2030, tầm nhìn đến năm 2035.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham quan gian hàng của ngành Dệt may. Ảnh: Hoàng Anh

Chủ tịch Lê Tiến Trường cho biết, hiện nay, với quy mô xuất khẩu khoảng 46 tỷ USD và đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu dệt may, ngành Dệt may Việt Nam không thể tiếp tục duy trì đà tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu đều đặn trên 10%/năm theo hướng mở rộng quy mô, nhất là trong bối cảnh nhu cầu dệt may toàn cầu chỉ tăng trưởng khoảng 3%/năm.

Do đó, để đóng góp trực tiếp vào mục tiêu tăng trưởng GDP 2 con số của quốc gia, ngành dệt may có thể hiện thực hóa thông qua tăng trưởng thặng dư thương mại và tăng trưởng tiền lương của người lao động. Doanh nghiệp trong ngành rất cần các chính sách đủ mạnh để khuyến khích việc ưu tiên sử dụng nguyên phụ liệu sản xuất trong nước thay vì nhập khẩu. Các chính sách cần đơn giản hóa thủ tục để việc mua nguyên phụ liệu trong nước thuận lợi hơn nhập khẩu. Từ đó, giúp từng bước hình thành chuỗi cung ứng nội địa bền vững và nâng cao giá trị gia tăng.

Thứ hai, đối với những ngành sử dụng nhiều lao động như dệt may, để có thể tăng tiền lương thực nhận của người lao động khoảng 10%/năm, doanh nghiệp buộc phải đẩy nhanh quá trình chuyển đổi công nghệ, tự động hóa sản xuất, không mở rộng số lượng lao động nhưng nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả.

TS Lê Tiến Trường đề xuất, cần có nghiên cứu, xây dựng chính sách khuyến khích doanh nghiệp như giảm trừ thuế thu nhập doanh nghiệp đối với những doanh nghiệp đạt được mục tiêu tăng lương trên 10%/năm cho người lao động. Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp quy mô lớn, doanh nghiệp xuất khẩu đầu tư mạnh vào đổi mới công nghệ và nâng cao năng suất…

Tại Diễn đàn, Vinatex đã tham gia trưng bày gian hàng với những sản phẩm tiêu biểu và mang tính chiến lược như: vải chống cháy ứng dụng công nghệ cao, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế; khăn cao cấp của thương hiệu Phong Phú; Veston thương hiệu May 10; bộ gốm nghệ thuật trưng bày 30 năm Vinatex...

Một điểm nhấn công nghệ, ba kiến nghị của CMC

Nhằm tạo “đường băng” cho kinh tế tư nhân dẫn dắt đổi mới, ông Nguyễn Trung Chính – Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ CMC nhấn mạnh, Việt Nam cần kiên định mô hình “chuyển đổi kép” (chuyển đổi số gắn với chuyển đổi xanh) như động lực tăng trưởng mới trong dài hạn, đồng thời khai thác mạnh hơn vai trò dẫn dắt của khu vực kinh tế tư nhân theo tinh thần các nghị quyết lớn về phát triển khoa học công nghệ – đổi mới sáng tạo – chuyển đổi số và phát triển kinh tế tư nhân.

Ông Nguyễn Trung Chính – Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ CMC. Ảnh: Hoàng Anh

Đối với hạ tầng số quốc gia nên mạnh dạn giao cho doanh nghiệp tư nhân. Chủ tịch CMC kiến nghị Chính phủ tiếp tục mạnh dạn giao khu vực tư nhân đầu tư, xây dựng và phát triển hạ tầng số quốc gia (trung tâm dữ liệu, cloud, AI, nền tảng số dùng chung…), thay vì chỉ dựa chủ yếu vào doanh nghiệp Nhà nước. Theo CMC, mở rộng không gian cho tư nhân sẽ giảm áp lực đầu tư công, tăng năng lực cạnh tranh và thu hút dòng vốn chất lượng cao.

Từ các khảo sát chính sách kinh tế số trong khu vực, CMC cho rằng Việt Nam cần nâng cấp năng lực cạnh tranh thể chế để thu hút các tập đoàn công nghệ toàn cầu. Do đó, Chủ tịch CMC đề xuất lập bảng so sánh chính sách dữ liệu – kinh tế số giữa Việt Nam và các trung tâm trong khu vực như Singapore, Malaysia... để xác định rõ “khoảng cách chính sách”.

Giới thiệu giải pháp AI Camera giám sát an ninh. Ảnh: Hoàng Anh

Ngoài ra, xây dựng khung quản trị dữ liệu số cạnh tranh, hướng tới tương đồng và có điểm vượt trội trong ASEAN, nếu Việt Nam muốn trở thành Digital & AI Hub của khu vực.

Kiến nghị thứ ba tập trung vào hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và nguồn nhân lực số. Chủ tịch CMC đề xuất Việt Nam có thể trở thành quốc gia sáng tạo thông qua mô hình liên kết “3 nhà” (Nhà nước – Nhà trường – doanh nghiệp), với các không gian khoa học – công nghệ – đổi mới sáng tạo gắn với doanh nghiệp.

"Có thể quy hoạch các đô thị khoa học công nghệ – đổi mới sáng tạo quy mô lớn tại các địa bàn trọng điểm. Đặc biệt, xem xét giao các không gian khoa học công nghệ tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng cho những mô hình đại học, doanh nghiệp như CMC Uni, nhằm tăng tốc R&D, đào tạo và thương mại hóa công nghệ" - doanh nhân Nguyễn Trung Chính nói.

Bên lề Diễn đàn, CMC trình diễn giải pháp AI Camera giám sát an ninh với luồng hình ảnh lấy trực tiếp từ các AI Camera do CMC triển khai thí điểm tại 1 phường ở Hà Nội. Bên cạnh đó, CMC cũng giới thiệu bộ 8 sản phẩm chuyển đổi số toàn diện cho cấp xã, phường...

Khắc Kiên