Hiệp hội Kinh doanh vàng đề xuất 'viết lại' Nghị định 24

NHNN đang trong quá trình sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012 liên quan việc quản lý thị trường vàng. Ảnh: Y Kiện.

Tại tọa đàm “Sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng” vừa qua, lãnh đạo Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA) đã đưa một loạt đề xuất góp ý liên quan đến việc sửa đổi Nghị định 24/2012 về quản lý thị trường vàng.

"Không nên sửa Nghị định 24 vì đã lỗi thời"

Theo Phó chủ tịch VGTA Nguyễn Thế Hùng, trong Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012 mà Ngân hàng Nhà nước (NHNN) mới công bố cho thấy các điều chỉnh nhỏ về kỹ thuật, nhưng chưa có điều chỉnh gì nhiều theo chỉ đạo, định hướng mới của lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

Đáng chú ý, ông Hùng cho rằng Nghị định 24/2012 đã không còn phù hợp với thực tiễn và cần thay đổi bằng nghị định mới thay vì chỉ dừng lại ở việc sửa đổi. “Phải viết lại một nghị định mới”, ông Hùng nhấn mạnh.

Phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng nêu thực tế hiện nay, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh vàng mỹ nghệ gặp khó khăn, phải mua nguyên liệu trôi nổi, vô tình tiếp tay cho buôn lậu.

Thực trạng doanh nghiệp phải đầu tư nhiều, không có đầu vào lại hạn chế đầu ra. Trong khi đó, điều kiện tiếp cận vàng nguyên liệu theo Dự thảo mới vẫn chưa cởi mở, phải xin phép.

Một lưu ý quan trọng khác được ông Hùng đưa ra liên quan tới việc các ngân hàng thương mại tham gia kinh doanh vàng miếng. Hiệp hội hiện có các thành viên xuất vàng sang Lào, nên nhận thấy ở nước bạn, người dân không có nhu cầu mua vàng miếng mà chỉ mua vàng trang sức.

“Chỉ có ở Việt Nam, người dân mới đổ xô mua vàng miếng”, ông Hùng nhấn mạnh.

Vì thế lãnh đạo VGTA đề nghị không nên bổ sung quy định tổ chức tín dụng, đặc biệt là các ngân hàng thương mại tham gia sản xuất, kinh doanh vàng miếng. Điều này cũng phù hợp với Luật Các Tổ chức tín dụng 2024.

Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Đinh Nho Bảng cho rằng NHNN nên định hướng và ra chính sách khuyến khích sản xuất kinh doanh vàng trang sức, ưu tiên cho xuất khẩu để từng bước giảm nhu cầu nắm giữ vàng miếng trong dân. Ảnh: Y Kiện.

Đồng tình với quan điểm này, Chủ tịch VGTA Đinh Nho Bảng nhấn mạnh ở góc độ quản lý, nhà điều hành cần định hướng về chính sách là không để người dân tập trung mua bán vàng miếng, tránh để vốn chết trong dân. Thay vào đó phải huy động, dành nguồn vốn lớn đó tập trung vào phát triển kinh tế.

Tuy nhiên, Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012 chưa có công cụ nào thực hiện được điều này. Do đó, Hiệp hội vẫn còn nhiều trăn trở.

VGTA cũng nhận thấy vai trò của sản xuất và kinh doanh vàng trang sức còn chưa được nêu cao trong Dự thảo. Theo Hiệp hội, NHNN nên định hướng và ra chính sách khuyến khích phát triển sản xuất kinh doanh vàng trang sức, trong đó ưu tiên cho xuất khẩu; và từng bước làm giảm nhu cầu mua bán, nắm giữ vàng miếng trong dân bằng nhiều giải pháp kinh tế mang tính thị trường.

Hiệp hội này kiến nghị nên điều tiết thị trường vàng thông qua chính sách thuế. Cụ thể, có thể miễn thuế đối với giao dịch vàng trang sức của người dân, nhưng áp thuế với hoạt động mua bán vàng miếng mang tính đầu cơ. Đồng thời, cần triển khai các giải pháp nhằm đa dạng hóa thương hiệu vàng miếng và tăng nguồn cung ra thị trường.

VGTA cũng đề xuất NHNN khuyến khích phát triển thị trường vàng trang sức nhằm tạo tác động tâm lý, từng bước định hướng người dân chuyển từ tích trữ vàng miếng sang giao dịch vàng trang sức. Về lâu dài, điều này sẽ góp phần bình thường hóa thị trường, giảm sức ảnh hưởng của vàng miếng, giống như xu hướng đang diễn ra tại nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới.

Doanh nghiệp bị giảm khả năng cạnh tranh

Tại tọa đàm, ông Đinh Nho Bảng cũng bày tỏ lo ngại về việc năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp kinh doanh vàng. Theo ông, nếu quy định trong Dự thảo Nghị định mới được áp dụng, giá vàng xuất khẩu từ Việt Nam có nguy cơ bị đội chi phí tới 2 lần.

“Vậy thì làm sao sản phẩm vàng của Việt Nam xuất sang thị trường khác cạnh tranh nổi với các nước khác đang cho tự do hóa thị trường vàng”, ông Bảng nêu vấn đề, đồng thời đề xuất các doanh nghiệp đáp ứng điều kiện phù hợp cần được cấp phép nhập khẩu vàng trực tiếp.

VGTA cho rằng doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện nên được cấp phép nhập khẩu vàng trực tiếp. Ảnh: Y Kiện.

Bên cạnh đó, Hiệp hội cũng chỉ ra hàng loạt thủ tục hành chính còn rườm rà như giấy phép từng lần xuất khẩu, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu. Theo Hiệp hội, nên bỏ quy định này vì điều này làm tăng giấy phép con, tăng thủ tục hành chính đối với doanh nghiệp; kìm hãm hoạt động xuất khẩu vàng miếng; làm mất cơ hội sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vì diễn biến thị trường vàng thế giới biến động liên tục, chịu tác nhiều yếu tố.

Trên cơ sở đó, Hiệp hội đề nghị chỉ quy định NHNN cấp hạn mức xuất nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu hàng năm, phân bổ cho từng doanh nghiệp ngay từ quý I theo nguyên tắc công khai, minh bạch; không phát sinh giấy phép con.

Từ đó, doanh nghiệp có thể chủ động lựa chọn thời điểm và khối lượng (trong hạn mức) để nhập khẩu hoặc xuất khẩu để đạt hiệu quả. Doanh nghiệp thực hiện báo cáo định kỳ về tình hình thực hiện hạn mức xuất nhập khẩu vàng với NHNN; việc điều chỉnh bổ sung hạn mức do NHNN xem xét, quyết định.

Ngoài ra, VGTA cũng đề xuất NHNN không nên tham gia sản xuất vàng miếng. Điều này sẽ làm chồng chéo nhiệm vụ khi cơ quan quản lý vừa điều hành vừa tham gia tổ chức sản xuất và cung ứng ra thị trường.

Hồng Nhung