Họa sĩ Chu Nhật Quang: Tuổi trẻ góp sức lan tỏa giá trị lịch sử

Tác phẩm đặc biệt về Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bức tranh “2 trong 1”

Triển lãm “Mùa Xuân độc lập” diễn ra tại Bảo tàng Hồ Chí Minh đến hết ngày 10/9, do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp với Bộ VH,TT&DL tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Triển lãm trưng bày 17 bức tranh sơn mài khổ lớn của họa sĩ trẻ Chu Nhật Quang, tái hiện sinh động những chặng đường lịch sử, chiến thắng vẻ vang của dân tộc, cùng hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh với khát vọng độc lập, tự do, hòa bình và phát triển.

Không chỉ là một sự kiện nghệ thuật, triển lãm còn là dấu ấn mạnh mẽ về lòng yêu nước và sáng tạo của một họa sĩ trẻ với sơn mài. Báo GD&TĐ có cuộc trò chuyện với họa sĩ Chu Nhật Quang nhân triển lãm “Mùa Xuân độc lập”.

- Động lực nào khiến anh thực hiện triển lãm nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9?

Tôi đã có kế hoạch và thực hiện bộ tranh này từ 6 năm trước. Động lực lớn nhất để tôi thực hiện triển lãm lần này chính là sự thôi thúc từ lịch sử và từ chính chất liệu. Tôi muốn dùng sơn mài, chất liệu truyền thống của Việt Nam và cũng là truyền thống trong gia đình tôi, để kể lại những câu chuyện cách mạng, kháng chiến và về Bác Hồ.

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 là một dấu mốc trọng đại, không chỉ của dân tộc, mà còn trong ký ức và tình cảm của mỗi người Việt. Đó cũng là cách để tôi tri ân thế hệ cha anh, đồng thời tìm một lối đi mới cho sơn mài trong dòng chảy nghệ thuật đương đại.

Thông qua triển lãm, tôi muốn góp sức trẻ, sức sáng tạo để lan tỏa và đề cao giá trị lịch sử của Tổ quốc. Đây là những góc nhìn và tình yêu của tôi với tư cách một họa sĩ sinh ra trong thời bình.

- Trong 17 tác phẩm khổ lớn, bức tranh nào để lại cho anh nhiều cảm xúc nhất trong quá trình sáng tác?

Là bức tranh có hai mặt “Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập” và “Mùa Xuân dân tộc”. Vì đó là bức tranh lớn nhất, cũng là bức tranh mà tôi phải dành rất nhiều thời gian, từ việc nghiên cứu trước khi bắt tay vẽ lên tranh và khi thực hiện, mỗi công đoạn đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn thận.

- Anh có thể kể chi tiết về thách thức kỹ thuật khi làm tác phẩm khổng lồ dài 7,2m với hai mặt đối lập?

Kích thước bức tranh to nên phải nghiên cứu cách làm vóc khổ lớn để có thể chịu được sức nặng của tranh và giữ được độ bền, không bị cong vênh. Sơn ta phải qua nhiều lớp, mỗi lớp lại cần thời gian khô, xử lý rồi mới tiếp tục. Song lại làm liên tục cả hai mặt tranh nên mỗi công đoạn lại tốn gấp đôi thời gian, chưa kể những lần xảy ra sai sót.

Ngoài ra, sơn ta rất nhạy cảm với thời tiết, độ ẩm, nên không phải lúc nào cũng có thể chủ động hoàn toàn và làm tranh liên tục được. Nhưng khi vượt qua được tất cả những thử thách đó, bức tranh hiện lên với một chiều sâu và vẻ đẹp ánh sáng mà không chất liệu nào khác có thể mang lại.

Triển lãm trưng bày 17 tác phẩm sơn mài có kích thước lớn.

Tác phẩm lớn nhất triển lãm - bức tranh hai mặt 7,2m 'Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập'.

Lịch sử được kể bằng chất liệu truyền thống

- Anh muốn công chúng, đặc biệt là giới trẻ, cảm nhận điều gì khi đứng trước các bức tranh sơn mài khổ lớn về hình ảnh đất nước và Bác Hồ?

Tôi mong rằng, công chúng sẽ đón nhận các tác phẩm của tôi bằng sự chân thành, như cách mà các tác phẩm được tạo ra, như một nỗ lực nhỏ bé của một người trẻ hướng về lịch sử quê hương đất nước và gìn giữ nghệ thuật truyền thống của dân tộc.

Với các bạn trẻ, tôi hy vọng sự kiện này sẽ lan tỏa tới nhiều người hơn, mong rằng triển lãm sẽ trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ, thôi thúc các bạn trẻ cùng nhau thắp lên ngọn lửa đam mê, để cùng lan tỏa và tiếp nối tình yêu với sơn mài.

- Vì sao anh lựa chọn sơn mài - một chất liệu truyền thống khó, thay vì những con đường nghệ thuật đương đại dễ tiếp cận hơn?

Từ khi còn nhỏ, tôi đã được tiếp xúc với sơn mài rất sớm… Về sau, khi đi du học, được học hỏi và sử dụng qua nhiều chất liệu khác, mỗi chất liệu đều có cái hay, vẻ đẹp riêng của nó.

Tuy nhiên với chất liệu tranh sơn mài, vừa có nguồn gốc tại Việt Nam lại vừa mang đầy đủ tính chất truyền thống và đầy tự hào của nước ta mà không có chất liệu nào có thể sao chép được. Vì vậy, tôi không nghĩ có gì hợp lý hơn sơn mài để thể hiện những ý tưởng về loạt tranh cách mạng này.

Mặt sau của bức tranh 'Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập' có tên 'Mùa Xuân dân tộc'.

- Anh có dự định đưa tranh sơn mài Việt Nam ra quốc tế nhiều hơn không?

Hiện nay, công chúng và bạn bè quốc tế rất quan tâm đến các chất liệu hội họa truyền thống của châu Á, trong đó có Việt Nam. Nước ta lại sở hữu kho tàng phong phú, đặc biệt là tranh sơn mài đang ngày càng được yêu thích.

Nếu có cơ hội đưa tranh sơn mài ra thế giới, đó sẽ là một vinh dự lớn, để góp phần gìn giữ, kết nối và lan tỏa giá trị nghệ thuật Việt Nam đến bạn bè năm châu.

- Xin cám ơn họa sĩ!

Trần Hòa