Học trường quốc tế vừa đắt đỏ vừa dễ gặp rủi ro

Theo nhiều chuyên gia giáo dục, phụ huynh học sinh hiện có quá ít thông tin chính xác về các trường quốc tế. Dù mỗi trường có các cách giải quyết sự cố khác nhau nhưng điều khó hiểu là phụ huynh dường như không có sự lựa chọn, bị đặt vào sự đã rồi.

Học phí cao chưa chắc yên tâm

Là một phụ huynh học sinh bậc tiểu học của hệ thống Trường Quốc tế Sài Gòn Pearl, anh H. - ngụ quận Bình Thạnh, TP HCM - cho biết khi quyết định đầu tư cho con vào học trường này, gia đình đã tính toán rất kỹ.

Gia đình anh H. đã tìm hiểu về chương trình, về nhà trường rồi chuẩn bị tiền, thậm chí chuyển nhà để con tiện theo học. Tuy nhiên, con anh mới chỉ học được 1 năm, trường đột ngột thông báo dừng hoạt động. Theo anh, mức học phí trung bình 1 năm khoảng gần 600 triệu đồng.

Phản ánh với phóng viên Báo Người Lao Động ngay sau khi nhận được thông báo về việc Trường Quốc tế Sài Gòn Pearl dừng hoạt động, nhiều phụ huynh cho biết rất bối rối vì không có sự chuẩn bị. Dù nhà trường đã thông báo các phương án giải quyết nhưng điều phụ huynh cần là sự ổn định môi trường học tập của con mình.

Phụ huynh bất ngờ khi hệ thống Trường Quốc tế Sài Gòn Pearl thông báo dừng hoạt động

"Nếu chuyển trường, ngoài mức chênh lệch học phí theo chương trình đào tạo mà phụ huynh phải chuẩn bị thì còn nhiều vấn đề phát sinh liên quan" - một phụ huynh cho biết.

Trước khi sự việc xảy ra tại Trường Quốc tế Sài Gòn Pearl, lùm xùm kéo dài tại Trường Quốc tế Mỹ Việt Nam cũng khiến việc học tập của học sinh gặp nhiều gián đoạn, bất cập. Tháng 12-2024, nhiều phụ huynh có con học tại Trường Quốc tế Saigon Star cũng bất ngờ khi trường thông báo tạm dừng hoạt động do bị cưỡng chế thi hành án. Lý do cưỡng chế là mảnh đất nơi trường đặt trụ sở (phường Thạnh Mỹ Lợi, TP Thủ Đức) thuộc diện tranh chấp với một ngân hàng nhiều năm nay.

Theo bản án từ năm 2020 của TAND quận 2 (cũ), chủ đầu tư Trường Quốc tế Saigon Star phải giao trả đất cho ngân hàng. Sau thời gian tạm hoãn thi hành án, từ tháng 5 đến tháng 7-2024, Chi cục Thi hành án dân sự TP Thủ Đức nhiều lần thông báo cưỡng chế, yêu cầu chủ đầu tư báo cho giáo viên, phụ huynh, học sinh về việc trường chấm dứt hoạt động tại địa chỉ này. Tuy nhiên, trường vẫn tuyển sinh cho năm học mới.

Điều bất ngờ là phụ huynh không biết trước việc Trường Quốc tế Saigon Star không được phép hoạt động theo quy định của pháp luật. Cụ thể, trường này không được cấp phép kể từ sau dịch COVID-19, bị cấm tuyển sinh từ tháng 10-2023 nhưng nhiều phụ huynh không biết và vẫn đóng các gói học phí từ 500 triệu đến 1,6 tỉ đồng.

Làm sao để chọn trường tốt?

Theo nhiều chuyên gia giáo dục, sau sự cố một số trường quốc tế thông báo dừng hoạt động, dù phía nhà trường hay cơ quan quản lý có các động thái giải quyết khác nhau nhưng rõ ràng, phụ huynh đều rơi vào sự đã rồi. Mỗi phụ huynh gặp khó khăn khác nhau khi trường dừng hoạt động dù đa phần đều dư dả tài chính.

"Hiện nay, những thông tin chuẩn xác, chính thống, minh bạch về các trường không nhiều. Thậm chí, nhiều người chỉ biết khi trường xảy ra sự cố nên phụ huynh và học sinh dễ gặp rủi ro…" - một chuyên gia nhận xét.

TS Nguyễn Thị Thu Huyền, Giám đốc Học viện Giáo dục song ngữ Việt Nam, cho biết trong 3 trường trên, 2 trường dạy IB (chương trình tú tài quốc tế). Là người từng làm việc ở 2 trường cung cấp IB, bà Huyền nhìn nhận nếu muốn chương trình triển khai tốt thì cần rất nhiều chi phí, học phí rất đắt đỏ.

Do vậy, trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn, tuyển sinh sụt giảm thì trường rất khó khăn để duy trì hoạt động. Nhiều trường đổi chủ, chủ mới đổi chương trình, cắt giảm chi phí. Trong khi đó, chi phí trả lương giáo viên có khi chiếm tới 70% tổng chi phí giáo dục nên dẫn tới giảm chất lượng đào tạo.

Theo TS Huyền, các chương trình như IB, Cambridge, IPC/IMYC, Oxford… đều khác nhau về chất lượng, nhất là ở bậc học cao. Đến bậc trung học là thấy rõ năng lực của trường thế nào, bao gồm năng lực dẫn dắt chuyên môn, đội ngũ; năng lực giảng dạy của giáo viên, năng lực cung cấp dịch vụ hỗ trợ để nâng cao kết quả học tập của học sinh...

Do vậy, bà Huyền nhấn mạnh khi chọn trường ngoài công lập suốt 3 cấp học cho con em mình, phụ huynh nên tìm hiểu thành tích học tập của học sinh THPT trường đó, xem chủ trường có đầu tư vào bậc học này không. Nếu họ đầu tư vào chương trình, giáo viên, học liệu tốt thì mới có kết quả đào tạo tốt.

Nếu phụ huynh không dư dả về tài chính để theo đuổi lâu dài thì nên đầu tư cho con em mình học mầm non và tiểu học. Bởi lẽ, thói quen và sự yêu thích học tập của trẻ được hình thành từ giai đoạn này.

"Chọn trường tốt ở 2 cấp này rất ảnh hưởng đến trẻ về sau. Chẳng hạn, nếu hướng đến mục tiêu song ngữ thì nên chọn trường có chương trình song ngữ từ cấp mầm non, tiểu học. Ở bậc học tiếp theo - với số tiết ngoại ngữ ít hơn, học sinh muốn duy trì học song ngữ thì có rất nhiều chương trình trung học online của các trường trên thế giới, học phí thấp. Điều quan trọng là ý thức và kỹ năng tự học của học sinh" - bà Huyền nhìn nhận.

Bài và ảnh: Đặng Trinh