Hơn 20 năm theo đuổi vẻ đẹp đá cảnh tự nhiên

Những mẫu đá thô sơ có hình thù kỳ lạ, vô ngôn nhưng lại có sức mê hoặc lòng người. Anh Nguyễn Tùng gọi những mẫu đá ấy là báu vật trời cho, có nhiều tiền chưa hẳn được sở hữu nếu thiếu chữ duyên.

Cơ duyên với đá

Bước vào không gian nhà anh Nguyễn Tùng sẽ thấy cơ man là đá. Những mẫu đá có hình thù, màu sắc khác nhau được đặt cẩn trọng trên những kệ sắt. Với người không am hiểu thì hẳn những mẫu đá vô tri ấy chẳng có giá trị gì, nhưng với anh Tùng đó là cả một kho báu. “Muốn hiểu đá thì phải có thời gian chiêm nghiệm, một khi đã hiểu thì sẽ đam mê”, anh Tùng tâm sự.

Một góc trưng bày đá cảnh tự nhiên của anh Nguyễn Tùng.

Cái duyên đưa anh Tùng đến với việc sưu tầm đá cảnh tự nhiên cũng thật đơn giản. Khoảng hơn 20 năm về trước, trong một lần du ngoạn, anh tình cờ thấy một mẫu đá tự nhiên rất đẹp. Cảm giác thích thú, anh đem về rồi say mê ngắm nghía. Cũng từ lần đó, anh bắt đầu đam mê với việc sưu tầm đá cảnh tự nhiên.

Anh Tùng bảo, người Trung Quốc là những người đầu tiên thưởng ngoạn đá cảnh, sau đó mới đến người Nhật Bản. Tuy nhiên, nếu như người Trung Quốc thường mài giũa đá để tìm cái đẹp thì người Nhật Bản lại giữ nguyên hình dáng tự nhiên của viên đá. Thú vui sưu tầm đá này là một môn nghệ thuật phổ biến trên toàn cầu với tên gọi Suiseki.

“Viên đá nhặt lên như thế nào thì giữ lại như thế đó, chứ không có tác động của con người. Thời gian, gió và nước mài giũa đã tạo tác nên mẫu đá có những hình thù, màu sắc và họa tiết riêng biệt, duy nhất, không mẫu nào giống mẫu nào. Nếu ngẫm kỹ, ta sẽ thấy trong thiên nhiên có gì thì trên đá cảnh có cái đó. Thiên nhiên, con người, sự kiện lịch sử... ít nhiều đều hiện hữu trên mặt đá.

Dù chỉ là phiến đá tự nhiên song trên đó lại ẩn chứa những hình ảnh rất thú vị. Thế nhưng, không dễ dàng để nhận ra những điều thú vị ấy, phải là người rất yêu đá, có duyên với đá, am hiểu đá mới có thể thấy được những điều thú vị ấy”, anh Tùng say sưa kể.

Đam mê bất tận

Suốt hơn 20 năm qua, khi nào có thời gian anh Tùng lại khăn gói lên đường sưu tầm đá. Để thỏa niềm đam mê của mình, cách đây 4 năm anh đã dừng công việc sửa chữa điện tử với mức thu nhập ổn định để dành trọn thời gian cho đam mê.

Anh Nguyễn Tùng chăm chút cho từng mẫu đá.

Mỗi chuyến đi tìm đá của anh Tùng thường kéo dài từ 1 - 3 ngày. Thành quả mang về là những mẫu đá với đủ kích thước, biểu cảm đặc sắc. Với anh Tùng không phải lúc nào cũng tìm được mẫu đá ưng ý để mang về. Tiêu chuẩn lựa chọn phải là mẫu đá cứng, không sứt mẻ, hoàn toàn tự nhiên và không qua tác động của con người.

Đá sau khi đem về sẽ được anh lau sạch bằng nước rồi đặt trên chiếc đế gỗ đã qua chạm khắc mà không cần đến chất kết dính. Đặc biệt, để giữ cho lớp vỏ bên ngoài của đá không bị mất màu, bong tróc, hàng tuần anh Tùng đều đặn tưới nước cho đá từ 1 - 2 lần.

Đá được đặt trên chiếc đế gỗ đã qua chạm khắc mà không cần đến chất kết dính.

Chia sẻ về những mẫu đá của mình, anh Tùng bộc bạch, rất khó diễn tả đam mê đá cảnh bằng lời cũng như không thể chỉ rõ vẻ đẹp của từng mẫu đá. Chỉ biết rằng, mỗi khi trong người ngột ngạt, chỉ cần ngắm nghía các mẫu đá tôi sẽ cảm thấy mọi ưu tư tan biến. Mỗi thời điểm, mỗi góc nhìn, tôi lại thấy mẫu đá mang một vẻ đẹp khác.

“Đá tuy vô ngôn nhưng có sức ảnh hưởng hơn vạn lời nói. Việc cảm nhận cái đẹp hay ngộ ra ý nghĩa từ mẫu đá phụ thuộc vào khả năng cảm thụ của mỗi người. Khi thưởng lãm một tác phẩm đá nghệ thuật, người xem không nên nhìn một điểm mà hãy nhìn tổng quan để cảm nhận”, anh Tùng cho hay.

Hiện tại anh Tùng đang sở hữu hơn 1.300 mẫu đá tự nhiên với vô số chủng loại khác nhau như đá cuội, thạch anh, bazan... Trong đó, anh chia làm 2 bộ sưu tập, gồm bộ sưu tập đá mặt với hơn 600 mẫu và bộ sưu tập đá lỗ với hơn 700 mẫu.

Nói về đặc điểm các mẫu đá, anh Tùng cho biết, đá mặt nổi bật với giá trị biểu cảm đa dạng như gương mặt cười vui, giận dữ, hiền lành... Nhiều mẫu còn mang hoa văn tự nhiên mô phỏng hình ảnh đôi mắt, mũi, miệng, mái tóc, bộ râu, váy áo, tựa như hình thể con người.

Trong khi đó, những mẫu đá lỗ lại thể hiện dấu ấn của thời gian. Để hình thành nên những lỗ lớn, bé, mẫu đá phải chịu sự bào mòn của dòng nước. Phải mất hàng chục, hàng trăm năm dòng nước mới có thể xuyên qua và tạo nên hình dáng như vậy.

Một số mẫu trong bộ sưu tập đá mặt của anh Nguyễn Tùng.

Một số mẫu trong bộ sưu tập đá lỗ của anh Nguyễn Tùng.

Để kho đá của mình thêm phong phú, anh Tùng còn góp vào đó những sản phẩm đá chế tác. Những đường uốn lượn sinh động, các nét vẽ nghệ thuật thể hiện trên phiến đá như đang thổi hồn vào vật vốn vô tri vô giác. Để làm được điều đó, anh Tùng phải ghì máy bào thật chắc, tì mạnh vào đá cứng liên tục trong nhiều giờ, nhiều ngày khiến đôi tay sần sùi, thô ráp. Thành quả đổi lại là những bức tượng phật mang vẻ đẹp tâm linh thuần khiết, hình thể đầy dị ảo của các nhân vật viễn tưởng hay biểu cảm buồn xa xăm… Tất cả đều được chạm trổ rất tỉ mỉ, công phu.

“Đã có rất nhiều người đặt vấn đề muốn mua lại các mẫu đá cảnh tự nhiên của tôi với số tiền từ vài triệu đến vài chục triệu đồng nhưng tôi từ chối. Với tôi, tiền kiếm được rồi cũng tiêu hết nhưng những viên đá do thiên nhiên tạo tác thì quý lắm, khó tìm lắm”, anh Tùng bộc bạch.

Chia sẻ về kế hoạch trong tương lai, anh Tùng cho biết anh vẫn tiếp tục theo đuổi đam mê sưu tầm đá cảnh tự nhiên. Bên cạnh đó, anh dự định xây dựng một khu trưng bày đá cảnh tự nhiên ngay tại phường Kon Tum, nhằm giới thiệu những sản phẩm đá tinh hoa nhất đến với bạn bè và cộng đồng.

Bài, ảnh: THU HIỀN