HTX Sen Ngọc và hành trình đưa quả cam xoàn Bắc Giang 'bay xa'

Cây cam có tiềm năng phát triển lớn tại xã Vân Sơn, huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang nhờ điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp. Tuy nhiên, trước khi có sự phát triển mạnh mẽ của các HTX, người trồng cam thường đối mặt với những khó khăn như kỹ thuật canh tác chưa đồng đều, khó khăn trong việc tiếp cận thị trường, giá cả bấp bênh do phụ thuộc vào thương lái. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến thu nhập và đời sống của người nông dân.

“Chìa khóa” giải quyết bài toán kinh tế

Sự ra đời và phát triển của HTX Sen Ngọc đã mang đến những thay đổi tích cực, giúp người trồng cam tận dụng tối đa tiềm năng của cây trồng và giải quyết hiệu quả các bài toán kinh tế.

Để làm được điều này, HTX tập trung vào việc chuyển giao khoa học kỹ thuật, áp dụng quy trình sản xuất tiên tiến, lựa chọn giống cam chất lượng, hướng dẫn chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ đó, chất lượng cam được nâng cao, năng suất ổn định, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Từ khi thành lập đến nay, HTX đóng vai trò là cầu nối giữa người sản xuất và thị trường khi tổ chức sản xuất, thu mua, phân loại, đóng gói và tìm kiếm các kênh tiêu thụ ổn định như siêu thị, cửa hàng nông sản sạch, doanh nghiệp chế biến. Điều này giúp các thành viên không còn lo lắng về đầu ra, tránh được tình trạng bị ép giá và có thu nhập ổn định.

Cam xoàn được mệnh danh là cây giảm nghèo ở Vân Sơn.

Song song đó, HTX chú trọng xây dựng thương hiệu cam xoàn Bắc Giang với chất lượng và uy tín được đảm bảo và được khẳng định qua chứng nhận OCOP. Việc có thương hiệu giúp sản phẩm của HTX có lợi thế cạnh tranh, dễ dàng tiếp cận thị trường và có giá bán cao hơn so với sản phẩm trôi nổi.

Nếu tính trung bình 11-15ha cho sản lượng cam khoảng 80 tấn, với giá thu mua tại vườn 40.000 đồng/kg, HTX có thể thu về khoảng 3 tỷ đồng.

Đặc biệt, HTX thực hiện mua chung vật tư nông nghiệp với số lượng lớn, giúp giảm chi phí đầu vào cho các thành viên. Việc áp dụng các quy trình sản xuất khoa học cũng giúp tiết kiệm chi phí nhân công và các chi phí khác cho người trồng cam.

Những hoạt động này của HTX Sen Ngọc đã giúp tăng thu nhập và cải thiện đời sống thành viên, giúp họ cải thiện đời sống vật chất, có điều kiện đầu tư vào sản xuất và các nhu cầu khác của gia đình.

Đặc biệt, hoạt động của HTX tạo ra công ăn việc làm cho nhiều lao động địa phương trong các khâu trồng, chăm sóc, thu hoạch, đóng gói và vận chuyển cam, góp phần giảm tỷ lệ thất nghiệp và tăng thu nhập cho người dân. Chính vì vậy, sự phát triển của HTX Sen Ngọc đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của địa phương, tăng thu ngân sách và tạo động lực phát triển cho các ngành kinh tế liên quan.

Đóng góp vào công cuộc giảm nghèo bền vững

Giá trị kinh tế mà HTX Sen Ngọc mang lại đã có tác động tích cực và rõ rệt đến công cuộc giảm nghèo. Trong đó, thu nhập ổn định từ việc trồng và bán cam thông qua HTX đã giúp nhiều hộ gia đình thoát khỏi diện nghèo và cận nghèo, từng bước cải thiện cuộc sống. Người dân có thu nhập ổn định hơn, có điều kiện để đầu tư vào giáo dục cho con cái, chăm sóc sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Đặc biệt, HTX Sen Ngọc là nơi để các thành viên chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau trong sản xuất và đời sống, góp phần xây dựng cộng đồng đoàn kết và phát triển. Khi có thu nhập ổn định tại quê hương, người dân, đặc biệt là thanh niên, có xu hướng ở lại phát triển kinh tế, góp phần xây dựng quê hương.

Cam của HTX Sen Ngọc được đánh giá cao về chất lượng.

HTX Sen Ngọc là một minh chứng cho sự thành công của mô hình này khi mang lại giá trị kinh tế cao và góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương. Việc chú trọng phát triển HTX là một trong những giải pháp quan trọng giúp xã Vân Sơn khai thác tiềm năng, nâng cao thu nhập cho người dân và thúc đẩy giảm nghèo.

Mô hình của HTX Sen Ngọc đã có sức lan tỏa mạnh mẽ. Bởi từ sự thành công của HTX, xã Vân Sơn đã tiếp tục hỗ trợ người dân, đồng bào dân tộc thiểu số tham gia HTX, hoặc chủ động đứng lên thành lập HTX để thuận lợi phát triển sản xuất kinh doanh theo hướng hàng hóa, từ đó nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống. Và thực tế, ngoài HTX Sen Ngọc, hiện xã Vân Sơn còn có thêm HTX Phú Cường chăn nuôi khoảng 2-3 nghìn con gà theo chuỗi giá trị. Với giá bán 180 nghìn đồng/kg gà thương phẩm, người chăn nuôi có nguồn thu đáng kể. Ngoài ra, xã còn có HTX Dịch vụ Nông nghiệp Vân Sơn phát triển trồng chanh leo…

Phát triển bền vững

Có thể thấy, sự phát triển của HTX Sen Ngọc đã tạo sự “khuếch tán” không nhỏ trong phát triển kinh tế, giảm nghèo ở xã Vân Sơn. Chính vì vậy, nhằm tạo điều kiện cho HTX Sen Ngọc phát triển và nâng cao giá trị của mô hình kinh tế tập thể, thời gian qua, dưới sự chỉ đạo của Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang đã phối kết hợp với các ban ngành tại huyện hỗ trợ người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó có người dân xã Vân Sơn về phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị hàng hóa, tiêu thụ hàng hóa, tham gia trưng bày giới thiệu sản phẩm ở hội chợ, kết nối với các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch, tiếp cận một số nguồn vốn...

Tuy nhiên, để HTX Sen Ngọc tiếp tục đóng góp nhiều hơn nữa vào kinh tế địa phương và công cuộc giảm nghèo, việc đồng hành cùng HTX trong tìm kiếm và mở rộng thị trường tiêu thụ là rất cần thiết. Đặc biệt là hỗ trợ HTX trong việc tiêu thụ không chỉ giới hạn ở thị trường trong nước mà còn hướng đến xuất khẩu. Đồng thời, HTX đang muốn đa dạng sản phẩm để nâng cao giá trị từ quả cam nhưng việc nghiên cứu phát triển các sản phẩm chế biến từ cam đối với HTX vẫn gặp những khó khăn nhất định vì thành viên chủ yếu là phụ nữ và người tuổi trung niên.

Cũng chính vì điều này mà quá trình chuyển đổi số của HTX cũng gặp nhiều khó khăn. Do vậy, HTX Sen Ngọc mong muốn tiếp tục được hỗ trợ về đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý cho cán bộ HTX và kỹ năng sản xuất, marketing cho các thành viên. Có được điều này sẽ giúp HTX tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý hoạt động của HTX, đồng thời áp dụng các công nghệ tiên tiến vào sản xuất để nâng cao hiệu quả và giảm chi phí.

Khi đã nâng cao được năng lực chuyển đổi số, HTX sẽ chủ động ứng phó với các tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu và dịch bệnh có thể ảnh hưởng đến sản xuất cam, từ đó, đảm bảo được giá trị kinh tế, thu nhập cho thành viên.

Minh Nhương