Kế hoạch thuế mới cho ngành dầu khí của Anh
Chính phủ Anh đã bắt đầu tham vấn công khai để xây dựng một cơ chế thuế mới nhằm phản ứng linh hoạt trước những biến động giá dầu khí trong tương lai.
Một giàn khai thác dầu khí ở Biển Bắc. Ảnh Reuters
Giới chuyên gia phân tích hai lựa chọn chính sách của Chính phủ Anh khi tìm kiếm phương án thay thế thuế lợi nhuận năng lượng (EPL).
Theo Reuters, tham vấn này là một phần trong chiến lược tổng thể về tương lai của Biển Bắc, tiếp nối cam kết của Chính phủ trong Ngân sách Mùa Thu 2024 về việc chấm dứt thuế EPL vào năm 2030 – hoặc sớm hơn nếu cơ chế đầu tư an ninh năng lượng được kích hoạt.
Thuế EPL được đưa ra nhằm đánh vào lợi nhuận cao bất thường của các công ty dầu khí trong thời kỳ giá tăng mạnh, nhưng chỉ là biện pháp tạm thời. Cơ chế thuế mới được đề xuất sẽ thay thế EPL, hoạt động lâu dài và chỉ kích hoạt khi giá dầu khí tăng đột biến.
Mục tiêu chính của tham vấn là thu thập ý kiến từ các bên liên quan, bao gồm doanh nghiệp dầu khí, nhà đầu tư và công chúng, để thiết kế một cơ chế cân bằng giữa lợi ích của ngành và yêu cầu tài chính của Chính phủ.
Hiện tại, có hai phương án được đưa ra:
-Mô hình dựa trên doanh thu (RBM- Revenue Based Model) nhắm vào doanh thu vượt mức mà công ty nhận được từ dầu khí vượt quá giá ngưỡng.
-Mô hình dựa trên lợi nhuận (PBM- Profit Based Model) nhắm vào tỷ lệ lợi nhuận phát sinh từ giá cao bất thường.
Chính phủ Anh nhấn mạnh rằng cơ chế mới cần đảm bảo tính ổn định, bền vững và không gây biến động lớn trong quyết định đầu tư khi giá dầu khí ở mức bình thường.
Mô hình RBM sẽ có hai ngưỡng riêng cho dầu và khí đốt. Thuế chỉ áp dụng với phần doanh thu vượt ngưỡng, tính theo giá thực tế doanh nghiệp bán ra thay vì giá thị trường. Điều này phản ánh thực tế rằng nhiều công ty dầu khí sử dụng hợp đồng kỳ hạn và các công cụ phòng ngừa rủi ro, khiến giá thị trường tại một thời điểm không hoàn toàn phản ánh giá thực thu của họ.
Theo mô hình RBM, doanh nghiệp sẽ không được khấu trừ chi phí. Tuy nhiên, Chính phủ cho biết các ngưỡng thuế sẽ được đặt ở mức đủ cao để phản ánh chi phí hoạt động tại Biển Bắc. Ngoài ra, thời điểm tính thuế sẽ là ngay tại điểm bán đầu tiên sau khi khai thác, nhằm tránh tình trạng đánh thuế hai lần.
Trong khi đó, mô hình PBM có một số đặc điểm khác biệt, bao gồm việc xác định phần lợi nhuận nào đến từ biến động giá bất thường. PBM chỉ được kích hoạt khi giá trung bình của thị trường trong kỳ kế toán vượt qua ngưỡng đã được quy định tại thời điểm kết thúc kỳ đó.
Cơ chế thuế được lựa chọn phải đảm bảo sự cân bằng giữa ổn định tài chính, khuyến khích đầu tư vào ngành và phù hợp với các mục tiêu môi trường. Tuy nhiên, các doanh nghiệp trong ngành có thể cho rằng mức cân bằng này chưa thực sự hợp lý, đặc biệt khi họ vốn đã chịu mức thuế cao hơn so với các ngành khác, do các quy định liên quan, nay lại tiếp tục đối mặt với gánh nặng thuế lớn trong dài hạn.
