Kết quả trái ngược khi Apple và Xiaomi làm xe điện

Năm 2024, sau gần một thập kỷ nỗ lực, Apple cuối cùng đã phài từ bỏ dự án sản xuất xe điện, bất chấp nó đã tiêu tốn 10 tỷ USD.

Trong khi đó, tại Trung Quốc, Xiaomi đã ra mắt chiếc xe điện đầu tiên của mình sau chỉ 3 năm phát triển và bàn giao được 135.000 chiếc. Năm 2025, thương hiệu smartphone này cam kết sẽ tăng gấp đôi con số đó.

Bức tranh xe điện giữa Mỹ-Trung

Sự thành công của Xiaomi ở chính lĩnh vực mà Apple không thể cho thấy sự thống trị triệt để của Trung Quốc đối với chuỗi cung ứng xe điện.

New York Times cho rằng nhờ khai thác hạ tầng đó, các công ty Trung Quốc đã làm chủ quá trình sản xuất xe điện, từ đó gián tiếp giúp Xiaomi có thể tiếp cận các linh kiện một cách nhanh chóng và với mức giá rẻ.

Không chỉ Xiaomi, nhiều công ty xe điện Trung Quốc khác, bao gồm Leapmotor, Li Auto và Seres Group cũng đang dần có lãi sau nhiều năm "đốt vốn" trong cuộc cạnh tranh khốc liệt trên thị trường ôtô lớn nhất thế giới.

Dự án xe điện Project Titan từng được tiết lộ đã bị hủy bỏ bởi Apple. Ảnh: CNBC.

Ngoài ra, Xiaomi cũng không phải là công ty điện tử tiêu dùng Trung Quốc duy nhất mở rộng sang lĩnh vực xe điện.

Gã khổng lồ viễn thông Huawei – một đối tượng bị chính phủ Mỹ áp dụng các biện pháp trừng phạt và kiện tụng trong nhiều năm qua đang phát triển phần mềm lái tự động. Trước đó, Huawei đã hợp tác với nhiều nhà sản xuất ôtô khác ở Trung Quốc, bao gồm Seres Group và các công ty nhà nước như SAIC Motor, BAIC và Chery.

Tại đất nước tỷ dân, Xiaomi từ lâu đã được so sánh với Apple. Thương hiệu này thích đặt cược vào những ý tưởng mà đối thủ vội vàng bắt chước, như việc bán các dòng điện thoại giá rẻ nhưng thiết kế tinh xảo chủ yếu qua mạng.

Năm 2011, CEO của Xiaomi, Lei Jun thậm chí từng khoác lên mình quần jeans và áo sơ mi đen, trang phục mang phong cách của đồng sáng lập Apple, Steve Jobs trong buổi ra mắt điện thoại đầu tiên của hãng.

Tháng 3/2024, chiếc xe điện đầu tiên của Xiaomi được ra mắt với tên gọi SU7. Đây là một chiếc sedan 4 cửa tích hợp các tính năng như trí tuệ nhân tạo giúp hỗ trợ đỗ xe, chiếu phim cho hành khách và điều khiển các thiết bị gia dụng Xiaomi từ xa.

Ngoại hình của chiếc xe giống như một chiếc Porsche. Tuy nhiên, với giá bán quy đổi dao động 29.600-41.500 USD, SU7 chỉ có mức giá bằng 25% so với nhà sản xuất ôtô Đức.

Xiaomi sản xuất đủ loại thiết bị điện tử, từ máy hút bụi robot đến điều hòa và tất cả đều được kết nối qua hệ điều hành riêng, điều khiển qua ứng dụng.

Xiaomi - một nhà sản xuất điện thoại thông minh hàng đầu Trung Quốc - bán được hơn 100.000 mẫu SU7 vào năm 2024. Ảnh: New York Times.

SU7, theo một góc nhìn nào đó, chỉ là một thiết bị khác trong hệ sinh thái đó. Nó có thể sử dụng dữ liệu thu thập từ các thiết bị khác về thói quen hàng ngày của người lái để xác định thời điểm tốt nhất nhằm sạc pin cho xe.

“Xiaomi thực sự đã bắt đầu xâm nhập vào ngôi nhà của bạn. Mọi thứ đều được kết nối với nhau, và đây là điều mà các công ty khác không thể làm được”, Gary Ng, nhà kinh tế học tại Natixis Corporate & Investment Banking cho biết.

Ngôi sao mới của xe điện

So với các nhà sản xuất xe điện hàng đầu của Trung Quốc, SU7 chỉ mang lại cho Xiaomi một phần nhỏ doanh số. Tuy nhiên, chiếc sedan này đã đưa Xiaomi vào hàng ngũ những công ty Trung Quốc đang gây ra cú sốc lớn đối với sự thống trị lâu dài của các hãng xe nước ngoài trên thị trường xe hạng sang của Trung Quốc.

Cụ thể, theo New York Times, hãng xe bị ảnh hưởng nặng nề nhất là Porsche, khi lượng xe giao tại Trung Quốc giảm 28% vào năm 2024. Mặc dù doanh số bán hàng của Porsche tăng ở mọi khu vực khác, sự sụt giảm ở Trung Quốc đủ lớn để kéo lượng xe giao toàn cầu trong năm giảm 3%.

Chưa dùng lại ở đó, ngày 1/3, Xiaomi SU7 Ultra vừa chính thức ra mắt khách hàng Trung Quốc và chỉ sau 2 giờ, siêu xe điện này đã thu về 10.000 đơn đặt hàng, chính thức hoàn thành mục tiêu doanh số mà CEO Lei Jun đặt ra cho năm đầu tiên.

Cũng trong năm 2025, Xiaomi YU7 - mẫu xe thứ hai và cũng là SUV thuần điện đầu tiên của tập đoàn công nghệ Trung Quốc được lên lịch ra mắt.

New York Times nhận định các công ty xe điện Trung Quốc đã hưởng lợi từ hàng tỷ USD tiền hỗ trợ của chính phủ, giúp họ kiểm soát chuỗi cung ứng ngay đến các khoáng chất dùng trong pin xe.

Chính lợi thế ban đầu này đã giúp hai công ty Trung Quốc là BYD và CATL trở thành những nhà sản xuất pin cho xe điện lớn nhất thế giới.

Xiaomi cũng không đứng ngoài cuộc chơi khi đã tận dụng chuỗi cung ứng này. Các xe của hãng sử dụng pin từ BYD và CATL, và tốc độ sản xuất được tăng lên nhờ tiếp quản một nhà máy từ Beijing Auto Group.

Xiaomi SU7 Ultra vừa chính thức ra mắt khách hàng Trung Quốc tại Bắc Kinh hôm 1/3. Ảnh: Reuters.

Theo các nguồn tin địa phương, các công nhân xây dựng tại Bắc Kinh đang làm việc suốt ngày đêm tại một nhà máy thứ hai.

So với các hãng xe truyền thống tại Trung Quốc, năng lực sản xuất này giúp các công ty xe điện như Xiaomi chuyển từ giai đoạn phát triển sang sản xuất trong thời gian ngắn hơn rất nhiều.

Stephen W. Dyer, giám đốc mảng ôtô châu Á tại công ty tư vấn AlixPartners cho rằng điều này cho phép hãng đưa các mẫu xe mới ra thị trường nhanh chóng và tập trung vào việc phát triển phần mềm liên tục cập nhật.

Cạnh tranh gay gắt trong nước thậm chí còn thúc đẩy nhiều nhà sản xuất ôtô Trung Quốc tiến ra thị trường toàn cầu với những chiếc xe điện giá cả phải chăng. Năm 2024, BYD đã bán được hơn 4 triệu xe mới trên toàn thế giới.

Không kém cạnh, Xiaomi vừa đạt được thỏa thuận với Hyperion Leasing (Thiên Tân) để thúc đẩy xuất khẩu xe điện sang các thị trường trọng điểm.

Trước đây, Xiaomi từng chia sẻ không chính thức xuất khẩu xe trong nhiều năm để tập trung vào thị trường trong nước, tuy nhiên kế hoạch này đã không còn hiệu lực.

Anh Tuấn