Khẽ gọi tháng tám

Dư âm của cơn mưa đêm rả rích vẫn chưa tan đi hết, để sớm mai tháng tám cây cỏ như còn ngái ngủ trong gió sương mát lành. Vài cánh chim thong dong bay phía vòm trời tựa mảnh gương trong và những gợn mây mỏng hệt mái tóc ai đang soi gương chải đầu buổi sớm. Có phải đã chớm thu rồi chăng? Mà hương ổi chín ngoài ô cửa bỗng đẫm đầy túi gió, thanh tao len vào cánh mũi rồi để lại dư hương ngọt ngào.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Tháng tám, tôi bồi hồi nhớ con ngõ gầy dẫn về nếp nhà xưa. Ngõ vắng nao lòng nằm giữa triền xanh hoa lá và hương thu man mác dọc phên giậu, thềm đá khoác áo màu rêu phai. Có lẽ mùa cũng gửi vào từng mùi hương bao thầm kín xa xôi nên con ngõ nhỏ của những mùa thu cũ đã vẽ trong tâm thức tôi một lối về, giữa bao con đường được tạo nên từ dấu chân ký ức.

Là hương thơm lành dịu từ những vạt hoa dại gội mình trong sương ấm, cứ lặng lẽ nở dọc lối mòn xao xuyến heo may. Là tà gió vắt ngang một nhành ổi la đà buông trước ngõ, chùm quả vừa độ chín bói đánh dấu mình bằng mùi hương vấn vít nồng nàn, lay thức cả quãng đời thơ ấu trong veo. Là hương cỏ thanh thanh, hương nắng tươi nguyên ủ trong vòm lá biếc, hương đất ẩm luồn vào khoanh lá mục. Và như thế, ngõ vắng quanh co như được ướp đầy một miền hương thu.

Tháng tám, hơi lạnh từ những làn mưa ngâu dìu dặt khiến lòng tôi xao động. Có một chiều đứng ở góc phố nọ, đất trời sau trận mưa như được gột rửa thanh sạch và thoáng đãng. Mùi cá kho từ gian bếp nhà ai loang vào cánh gió, thoảng thơm giữa hơi lạnh thật đằm, vừa đủ gợi lên một niềm bâng khuâng mang tên ký ức những mùi hương trong gian bếp của mẹ.

Kẻ xa quê bỗng dâng đầy nỗi nhớ nhà, nhớ mẹ trong khoảnh khắc gặp lại mùi cá kho thơm lừng giữa thinh vắng. Tôi nhớ tiếng mưa rơi ngoài hiên bếp, từng giọt gõ lên mái ngói cũ, mong manh, dịu vợi như một khúc ru trầm bên cánh võng. Mẹ ngồi nhen ngọn lửa thơm mùi khói lá khô bằng những thanh củi mục gom từ mùa trước.

Giờ đây, tôi nao lòng nhớ bóng mẹ in trên bức vách đầy muội khói, bên nồi cá đồng kho tiêu đậm đà, khe khẽ sôi trên ánh lửa liu riu. Những mùi hương cùng hơi ấm từ lòng mẹ đã lấp đầy buổi chiều, gọi về một nỗi bình yên vô ngần.

Tháng tám, chợt nhớ những sớm mai được thức dậy giữa quê nhà, chậm rãi cùng tách trà ngân ngấn giọt nắng thơm. Tôi lang thang dưới những triền lá xanh như đang hát điệp khúc mùa thu bất tận, để hoa khế li ti rải đầy lên mái tóc. Rồi nhận ra lòng nhớ quê ngay cả khi đang đứng giữa quê nhà. Nhận ra khi ta biết yêu những nhánh hoa dại nhu mì, gốc cây già trầm mặc, tiếng chim quê kiểng thánh thót ngoài sân rêu và sẻ chia với những người yêu dấu, gom góp tất cả vào chiếc túi niềm vui giản dị giữa đời này, đó đã là hạnh phúc.

Tháng tám, tôi muốn về ngồi bên mẹ trước bậc thềm. Để lặng yên nghe gió heo may, buông hết gánh âu sầu trĩu nặng mà lạc vào khoảng trời ca dao tha thiết: “Gió mùa thu mẹ ru con ngủ/Năm canh chầy thức đủ năm canh”.

Nghiêng nghiêng trong miền nhớ là dáng mẹ ngồi lặng lẽ vá áo sau ô cửa sổ. Và tôi ngồi bên nắn nót viết chữ trên trang vở học trò thơm mùi giấy mới. Từng con chữ non nớt đầu tiên được mẹ cầm tay viết nên bằng những nét mực mềm mại, ngay ngắn, hiện lên dáng hình của yêu thương. Để rồi một ngày tôi trở thành cánh chim xa mẹ, những con chữ đã dắt tôi qua nhiều vùng trời xa ngái, buổi trở về nhận ra mắt mẹ đã bàng bạc một màu bể dâu.

Tháng tám, khẽ gọi những yêu thương, cho tôi trở lại miền thu xưa dịu dàng.

TRẦN VĂN THIÊN