Không bổ sung hai loại đất được làm dự án nhà ở thương mại

Giữ nguyên quy định về các loại đất được làm nhà ở thương mại

Sáng 29/8, báo cáo một số vấn đề lớn tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, về hình thức sử dụng đất được đầu tư dự án nhà ở thương mại đang có 2 loại ý kiến.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng

Một số ý kiến tán thành với quy định của dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) do Chính phủ trình tại kỳ họp thứ 5 về việc bổ sung 2 loại đất khác được làm dự án nhà ở thương mại, bao gồm: Có quyền sử dụng đất phi nông nghiệp không phải là đất ở đã nộp tiền sử dụng đất hoặc nộp tiền thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê; nhận chuyển nhượng quyền sử dụng các loại đất đã được Luật cho phép đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại.

Theo các quan điểm này, việc cho phép một số loại đất khác được làm dự án nhà ở thương mại trong trường hợp nhà đầu tư có quyền sử dụng đất và đáp ứng các điều kiện về quy hoạch, vốn, năng lực, kinh nghiệm sẽ thúc đẩy giải phóng nguồn lực từ đất đai, góp phần đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, ý kiến đa số đề nghị giữ quy định về các loại đất được làm dự án nhà ở thương mại như Luật Nhà ở hiện hành (có quyền sử dụng đất ở, có quyền sử dụng đất ở và đất khác, nhận chuyển quyền sử dụng đất ở thông qua thỏa thuận) để phòng, chống sơ hở, thất thu ngân sách do chênh lệch địa tô khi cho phép các loại đất khác được làm dự án nhà ở thương mại; các loại đất này cần được Nhà nước thu hồi để đấu thầu, đấu giá, bảo đảm tăng nguồn thu ngân sách nhà nước, nhất là đất phi nông nghiệp thuê của Nhà nước nhưng thời gian thuê còn lại không nhiều.

Qua thảo luận tại phiên họp thứ 25, đa số ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng tán thành với đề xuất của Thường trực Ủy ban Pháp luật theo hướng kế thừa quy định của Luật Nhà ở hiện hành.

Chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại phải có trách nhiệm phát triển nhà ở xã hội

Về đất để xây dựng nhà ở xã hội (Điều 81), hiện cũng còn quan điểm khác nhau nên Thường trực Ủy ban Pháp luật báo cáo xin ý kiến các đại biểu về 2 phương án.

Phương án thứ nhất là kế thừa quy định của Luật Nhà ở hiện hành, tiếp tục quy định trách nhiệm xã hội của chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại và bổ sung trách nhiệm này tại khoản 2 và khoản 3 của Điều 81, tuy nhiên cần phải linh hoạt về phương thức thực hiện. Theo đó, chủ đầu tư có thể dành quỹ đất trong dự án nhà ở thương mại đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật hoặc quỹ đất ở vị trí khác hay đóng góp bằng tiền mức tương đương giá trị quỹ đất, và giao Chính phủ quy định chi tiết vấn đề này.

Phương án thứ hai là giữ như dự thảo Luật do Chính phủ trình, theo đó trách nhiệm bố trí quỹ đất nhà ở xã hội thuộc về UBND cấp tỉnh. Chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại không phải có trách nhiệm đóng góp phát triển nhà ở xã hội, bởi vì để được chấp thuận làm chủ đầu tư dự án và triển khai dự án, các chủ thể này đã phải tham gia đấu giá, đấu thầu dự án và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về thuế, pháp luật về đầu tư...

Qua thảo luận tại phiên họp thứ 25, UBTVQH nhất trí với đề xuất của Thường trực Ủy ban Pháp luật theo phương án thứ nhất, vì theo phương án này vừa bảo đảm trách nhiệm xã hội của chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đối với việc phát triển nhà ở xã hội; vừa linh hoạt trong thực hiện trách nhiệm để khắc phục những vướng mắc như đã nêu trong Báo cáo Tổng kết thi hành Luật Nhà ở năm 2014.

Toàn cảnh phiên họp

Ngoài ra, về các dự án nhà ở khác phải thu hồi đất, tại phiên họp thứ 25, UBTVQH cơ bản nhất trí với đề xuất của Thường trực Ủy ban Pháp luật theo hướng: lược bỏ các quy định về loại đất làm dự án nhà ở trong Luật Nhà ở để thực hiện theo Luật Đất đai.

Cụ thể, với dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, thống nhất với chính sách thu hồi đất để thực hiện dự án nhà ở xã hội và nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân quy định tại điểm a khoản 3 Điều 79 của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) như sau: thu hồi đất để thực hiện dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 và khoản 6 Điều 127 của Luật này (nghĩa là trừ trường hợp nhà đầu tư đang có quyền sử dụng đất hoặc có quyền sử dụng đất thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất).

Đối với nhà ở công vụ và nhà ở tái định cư, cần thống nhất với nội dung quy định tại điểm a khoản 3 Điều 79 của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) như sau: thu hồi đất thực hiện dự án nhà ở công vụ, nhà ở tái định cư, trừ trường hợp quy định tại khoản 6 Điều 127 của Luật này (nghĩa là trừ trường hợp nhà đầu tư đang có quyền sử dụng đất).

Đối với dự án nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp, thống nhất với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) là không đặt ra trường hợp thu hồi đất để thực hiện dự án này.

Chiều 29/8, các đại biểu Quốc hội chuyên trách sẽ tiếp tục thảo luận về dự án Nhà ở (sửa đổi).

Quy định rõ các trường hợp dự án nhà ở miễn tiền sử dụng đất

Để thu hút đầu tư đối với một số dự án nhà ở, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) quy định một số trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Tuy nhiên, Điều 157 của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) còn thiếu trường hợp miễn tiền sử dụng đất đối với chủ đầu tư dự án xây dựng nhà lưu trú công nhân.

Do đó, UBTVQH nhất trí với đề xuất của Thường trực Ủy ban Pháp luật là cần rà soát dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) để chỉnh lý, thống nhất với nội dung trên trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi). Đồng thời, về kỹ thuật, cần quy định rõ tại dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) các trường hợp dự án nhà ở được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (không quy định chung là miễn, giảm) như dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) hoặc dẫn chiếu đến Luật Nhà ở để tránh cách hiểu và áp dụng pháp luật không đồng bộ, thống nhất.

Hoàng Yến