'Không phải ai cũng có thể chỉ đạo Kiểm toán làm cái này, cái kia'
Theo Chủ tịch QH, có những vấn đề cần kiểm toán là nhu cầu chính đáng, tuy nhiên phải có cơ chế thế nào để đưa vào luật, vì nếu không, ai cũng có thể chỉ đạo Kiểm toán.
Sáng nay, UBTVQH thảo luận những vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Kiểm toán Nhà nước (KTNN).
Một trong những điểm mới của dự thảo là sửa nhiệm vụ KTNN “thực hiện kiểm toán theo yêu cầu của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ” thành “xem xét, quyết định việc kiểm toán khi có đề nghị của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ”.
Đây là nội dung KTNN đề xuất bổ sung so với dự thảo luật đã trình QH cho ý kiến lần đầu tại kỳ họp thứ 7 vừa qua.
Trình bày báo cáo, Chủ nhiệm UB Tài chính Ngân sách của QH Nguyễn Đức Hải cho biết, Thường trực UB thống nhất với đề xuất trên để KTNN bảo đảm nguồn lực, chủ động hơn trong thực hiện kế hoạch kiểm toán đã được quyết định.
Tuy nhiên, UB Tài chính Ngân sách đề nghị KTNN cần giải trình rõ hơn và tổng hợp, thống kê, đánh giá tác động khi thực hiện các nhiệm vụ mà Chính phủ, Thủ tướng đã yêu cầu kiểm toán thực hiện từ khi luật KTNN năm 2015 có hiệu lực đến nay.
“Cần làm rõ mức độ ảnh hưởng đến kế hoạch kiểm toán, chất lượng các cuộc kiểm toán trong kế hoạch để có căn cứ trình UBTVQH, QH xem xét, quyết định”, ông Hải nói.
Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân lưu ý, kế hoạch kiểm toán hàng năm do QH thảo luận, thông qua và ra nghị quyết, đây là cơ sở pháp lý rất quan trọng.
Bà Ngân cho hay, KTNN trước hết phải thực hiện nghị quyết của QH.
Theo Chủ tịch QH, có những vấn đề cần kiểm toán là nhu cầu chính đáng, tuy nhiên phải có cơ chế thế nào để đưa vào luật vì nếu không, ai cũng có thể chỉ đạo kiểm toán.
“Nếu quá nhiều chỉ đạo ngoài kế hoạch của Kiểm toán thì nghị quyết của QH thế nào?”, bà Ngân đặt câu hỏi.
Chủ tịch QH cũng nhấn mạnh: “KTNN trước hết phải thực hiện nghị quyết của QH, còn yêu cầu của các cơ quan khác thì QH giao UBTVQH xem xét việc này chứ không phải ai cũng có thể chỉ đạo Kiểm toán làm cái này, cái kia”, bà nói thêm.
Chủ tịch QH cho rằng, KTNN thực hiện nhiệm vụ hàng năm đã rất nhiều không thể đáp ứng được hết các yêu cầu ngoài kế hoạch.
Chủ tịch QH khẳng định lại “nhu cầu kiểm toán luôn gắn với yêu cầu quản lý của Chính phủ, Thủ tướng. Do đó, thẩm quyền yêu cầu cần kiểm toán của Thủ tướng là đúng và có trong thực tế, nhưng phải xử lý trong luật này như thế nào để tránh mâu thuẫn với nghị quyết của QH”.
Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu đồng ý mở rộng thẩm quyền đề nghị kiểm toán cho các chủ thể. Song có thực hiện hay không thì phải theo kế hoạch kiểm toán đã được QH phê duyệt.
“Đề nghị đó phải được bổ sung trong kế hoạch”, ông Lưu nêu quan điểm.
Băn khoăn việc cho phép KTNN truy cập dữ liệu cá nhân, tổ chức
Liên quan việc bổ sung quyền truy cập dữ liệu điện tử, phần mềm ứng dụng, Chủ nhiệm UB Tài chính Ngân sách của QH Nguyễn Đức Hải cho hay, Thường trực UB thống nhất việc cho phép KTNN được truy cập dữ liệu điện tử, phần mềm ứng dụng.
Tuy nhiên dữ liệu điện tử, phần mềm ứng dụng có nhiều loại thông tin khác nhau, có cả những thông tin mật, tối mật, tuyệt mật.
Đồng thời việc truy cập đòi hỏi trình độ nhất định về công nghệ thông tin nên để quản lý, giám sát kiểm toán viên và truy cứu trách nhiệm khi xảy ra vi phạm, sự cố thì cần quy định điều kiện về trình độ và phân quyền truy cập phù hợp với từng cấp độ kiểm toán viên.
Theo Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển, nếu truy cập vào các trang TTĐT công khai như các trang của Chính phủ, QH thì mọi người có quyền truy cập chứ không riêng gì KTNN, tuy nhiên truy cập vào các phần mềm quản lý nội bộ lại là vấn đề cần quy định rõ.
"Trong trường hợp phát hiện có sai phạm như trốn thuế chẳng hạn, KTNN có quyền truy cập vào phần mềm nội bộ của họ, nhưng quyền truy cập đến đâu và thời điểm nào, chứ không phải có quyền truy cập thường xuyên làm ảnh hưởng đến nhân quyền, quyền công dân của họ”, ông Hiển nói.
Phó Chủ tịch QH đề nghị quy định rõ phạm vi, thẩm quyền, trách nhiệm của người quyết định truy cập dữ liệu và chỉ được truy cập trong các trường hợp liên quan đến nội dung vụ việc đang được kiểm toán.