Kiến nghị giảm giấy phép con với những ngành, nghề kinh doanh có điều kiện

Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội tham gia thảo luận tại tổ chiều 11/11.

Tiếp tục kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, chiều 11/11, Quốc hội thảo luận ở tổ về một số dự án luật trong đó có dự án Luật Đầu tư (sửa đổi).

GS. TS Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội đoàn Hà Nội đánh giá cao các quy định của dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi) trong cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh.

Đối với quy định về chấp thuận chủ trương đầu tư vốn đang có hai luồng ý kiến gây tranh cãi, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, quy định như trong dự thảo Luật (18 dạng dự án đầu tư phải thực hiện thủ tục chấp thuận đầu tư) là rõ ràng và hợp lý.

Đối với danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, đại biểu cũng tán thành việc dự thảo luật đưa ra 3 điều kiện kiểm soát ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Quy định này sẽ tránh tình trạng các cấp quản lý tùy tiện trong đưa ra các ngành kinh doanh có điều kiện, làm nảy sinh giấy phép con.

GS.TS Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội đoàn TP. Hà Nội phát biểu tại tổ.

Theo đại biểu, danh mục các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện như dự thảo Luật là cần thiết, vì đều liên quan đến lĩnh vực kinh doanh, các sản phẩm nếu không kiểm soát tốt sẽ ảnh hưởng lớn đến xã hội. Tuy vậy, danh mục các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện rất nhiều, nếu tất cả ngành, nghề trong danh mục này trước khi kinh doanh đều phải xin giấy phép con là bất cập.

Vì vậy, GS.TS Hoàng Văn Cường kiến nghị cần phân nhóm để quản lý. Theo đó, với các ngành, nghề liên quan đến quốc phòng, an ninh và sức khỏe người dân thì trước khi kinh doanh phải được cấp phép. Còn với những ngành, nghề còn lại thì cơ quan quản lý chỉ cần công bố điều kiện cụ thể, doanh nghiệp đáp ứng điều kiện sẽ được kinh doanh và cơ quan quản lý nhà nước chỉ áp dụng hậu kiểm (ví dụ kinh doanh bất động sản, kinh doanh rượu, dịch vụ khai báo thủ tục hải quan...).

Cũng góp ý về dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi), đại biểu Hà Sỹ Đồng, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị lại tỏ ra băn khoăn về quy định của Điều 18 về nội dung ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt cho các dự án công nghệ, đổi mới sáng tạo quy mô lớn. Theo đại biểu, dự thảo đặt ra ngưỡng quy mô vốn rất cao so với năng lực của đa số doanh nghiệp Việt Nam. Cụ thể, dự án trung tâm đổi mới sáng tạo, R&D… phải có tổng vốn từ 3.000 tỷ đồng, giải ngân 1.000 tỷ/3 năm; dự án sản xuất Chip, trung tâm dữ liệu AI cần 6.000 tỷ đồng, giải ngân đủ 6.000 tỷ/5 năm.

"Ngưỡng này thực tế chỉ các tập đoàn rất lớn hoặc doanh nghiệp FDI mới đạt. Nhiều startup, doanh nghiệp công nghệ trong nước dù sáng tạo nhưng vốn nhỏ sẽ không bao giờ hưởng được ưu đãi này, dẫn đến thiệt thòi cho đầu tư tư nhân trong nước - nhóm mà luật hướng tới hỗ trợ. Đề nghị Ban soạn thảo xem xét có thể điều chỉnh tiêu chí định lượng ưu đãi đặc biệt linh hoạt hơn để khuyến khích đổi mới sáng tạo nội địa", đại biểu Hà Sỹ Đồng kiến nghị.

Theo đại biểu, nên giảm ngưỡng vốn cho một số dự án công nghệ cao của doanh nghiệp trong nước, hoặc bổ sung tiêu chí định tính (ví dụ dự án công nghệ có sáng chế, giải pháp đột phá được cấp có thẩm quyền công nhận) để được hưởng ưu đãi đặc biệt ngay cả khi vốn đầu tư không lớn bằng dự án FDI. Ngoài ra, nên quy định Chính phủ có thể định kỳ rà soát, hạ chuẩn vốn cho ưu đãi đặc biệt đối với lĩnh vực đổi mới sáng tạo mới nổi.

Ngoài ra, đại biểu Hà Sỹ Đồng cũng đề xuất bổ sung thêm một số nội dung ngoài dự thảo, cụ thể: bổ sung thêm danh mục lĩnh vực đặc biệt ưu đãi đối với dự án năng lượng tái tạo, năng lượng sạch; bổ sung quy định ràng buộc rõ trách nhiệm xã hội với các doanh nghiệp lớn; đưa nội dung hỗ trợ khởi nghiệp vào Luật để thu hút và giữ chân các tài năng, doanh nghiệp khởi nghiệp ở lại Việt Nam khởi nghiệp thay vì chảy ra nước ngoài.

T.L