Kiến nghị Nhà nước mua lại 8 dự án BOT

Dự án BOT cầu đường sắt Bình Lợi và cải tạo luồng sông Sài Gòn vừa được Bộ GTVT đề xuất Nhà nước mua lại – Ảnh: TL

Theo cổng thông tin Bộ Giao thông Vận tải, bộ này vừa kiến nghị Chính phủ giải pháp xử lý khó khăn tại 8 dự án BOT hạ tầng giao thông do bộ quản lý. Đây là lần thứ hai bộ kiến nghị nội dung này.

Hiện 8 dự án BOT đã hoàn thành, đưa vào khai thác nhưng chưa được thu phí hoặc không thể thu do mất an ninh trật tự, phương án tài chính bị phá vỡ. Có dự án đã thu phí song doanh thu thực tế chỉ đạt 30% so với hợp đồng. Nhiều năm qua, cơ quan nhà nước và nhà đầu tư đã cố gắng tìm giải pháp nhưng không khả thi.

Bộ Giao thông Vận tải đã đề xuất 5 dự án được mua lại, gồm BOT cầu đường sắt Bình Lợi và cải tạo luồng sông Sài Gòn với 571 tỉ đồng; BOT vành đai phía Tây thành phố Thanh Hóa với 892 tỉ đồng; BOT nâng cấp, cải tạo quốc lộ 91, thành phố Cần Thơ với 1.754 tỉ đồng; BOT Thái Nguyên – Chợ Mới và cải tạo, nâng cấp quốc lộ 3 dự kiến 2.850 tỉ đồng; BOT nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh qua Đắk Lắk với 745 tỉ đồng.

Bộ Giao thông Vận tải cũng đàm phán với các nhà đầu tư về phương án sửa đổi hợp đồng theo hướng xóa bỏ trạm thu phí hoặc kéo dài thời gian thu, nhà đầu tư giảm lợi nhuận. Sau khi đàm phán, có 3 dự án khả thi để tiếp tục thực hiện hợp đồng; 5 dự án còn lại bổ sung vốn nhà nước nhưng vẫn không khả thi, do đó nhà nước cần mua lại để chấm dứt hợp đồng.

Ngoài ra, 3 dự án được xem xét tiếp tục hợp đồng và kéo dài thời gian hoàn vốn, Nhà nước hỗ trợ không vượt quá 49% tổng vốn đầu tư công trình. Đó là dự án BOT cầu Thái Hà, Hà Nam được đề xuất bố trí 717 tỉ vốn ngân sách, thời gian hoàn vốn kéo dài 35 năm, nhà đầu tư cam kết giảm 50% tỷ suất lợi nhuận; dự án BOT cầu Việt Trì – Ba Vì dự kiến bổ sung 533 tỉ đồng, kéo dài thời gian hoàn vốn 22 năm; dự án BOT hầm đường bộ Đèo Cả dự kiến bổ sung 2.280 tỉ đồng, kéo dài thời gian thu phí khoảng 28 năm.

TTXVN đưa tin, các dự án BOT này theo Bộ Giao thông Vận tải, nếu không được xử lý sẽ phát sinh nợ xấu, ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ và thu hút đầu tư tư nhân vào hạ tầng giao thông.

Với nguồn vốn khoảng 10.340 tỉ đồng để xử lý 8 dự án, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Giao thông Vận tải cân đối nguồn vốn phù hợp báo cáo Chính phủ thông qua.

Bộ cũng xin ý kiến Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng có giải pháp phù hợp nhằm chia sẻ khó khăn với nhà đầu tư: cho khoanh nợ, giữ nguyên nhóm nợ, giảm lãi suất vốn vay đối với các khoản vay tín dụng.

Việc xử lý vướng mắc của dự án BOT hiện cũng vượt quá thẩm quyền của Bộ Giao thông Vận tải do phải bố trí vốn nhà nước để thay thế quyền thu phí hoặc để thanh toán cho nhà đầu tư và chấm dứt hợp đồng trước thời hạn.

Do vậy, bộ phải báo cáo cấp có thẩm quyền để xem xét quyết định. Sau đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ đề nghị Chính phủ rà soát, xác định rõ vướng mắc của dự án bắt nguồn từ phía đại diện nhà nước, doanh nghiệp hay trách nhiệm của nhà đầu tư.

Thái Huy