Làng So (Quốc Oai - Hà Nội): Nông thôn mới vẫn giữ hồn quê Việt
Nằm cách Trung tâm thành phố Hà Nội về phía Tây khoảng 20 km, làng So thuộc hai xã Cộng Hòa và Tân Hòa của huyện Quốc Oai, không chỉ được biết đến nơi có ngôi đình đẹp nhất Xứ Đoài đã được xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt hay đặc sản miến dong nổi tiếng ba miền, mà còn được biết đến là một miền quê nông thôn mới đẹp giàu gắn với nhiều mô hình nông nghiệp sinh thái kết hợp với du lịch hấp dẫn.
Những năm gần đây, chính quyền hai xã Cộng Hòa và Tân Hòa ngày càng quan tâm đến việc phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của địa phương làm lợi thế để thúc đẩy xây dựng nông thôn mới đẹp giàu gìn giữ hồn quê Việt, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân theo Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về “Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021 - 2025”. Đây là một trong 10 chương trình công tác lớn của Thành ủy Hà Nội khóa XVII.
Theo đó, hai xã tập trung bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể gắn với Đình So, Di tích Quốc gia Đặc biệt. Nhờ đẩy mạnh các công tác: Thông tin, tuyên truyền, vận động người dân, nhất là giới trẻ sưu tầm, gìn giữ và trách nhiệm bảo vệ những nét đẹp văn hóa, kiến trúc, nghệ thuật, nhân vật lịch sử, phong tục tập quán của địa phương nói chung, di tích lịch sử đình So nói riêng; đón tiếp các đoàn chuyên gia thăm quan, nghiên cứu, học tập; các đoàn khách du lịch trong và ngoài nước; kết hợp với việc tổ chức lễ hội xuân thường niên vào tháng 2 âm lịch hàng năm, cùng với việc phối hợp với các cá nhân, đơn vị có năng lực tổ chức nhiều sự kiện, hoạt động văn hóa cộng đồng như: Tết Việt, Đình Làng Việt, bối cảnh phim truyền hình, MV nghệ thuật, chụp ảnh nghệ thuật...Những hoạt động đó đã góp phần tôn vinh những giá trị văn hóa đã được ông cha trao truyền qua hàng ngàn năm lịch sử, khơi dậy niềm tự hào về quê hương, đất nước; làm trung tâm kết nối và thúc đẩy hình thành những giá trị mới trong xây dựng nông thôn mới ở nơi đây.
Bên cạnh việc gìn giữ hồn cốt của làng quê Việt thông qua việc bảo tồn, tôn tạo đồng bộ những công trình di tích lịch sử như: đình, chùa, quán, miếu, nhà thờ các họ, chính quyền hai xã đã vận động người dân cùng chung sức đồng lòng tập trung mọi nguồn lực hoàn thiện những công trình điện, đường, trường, trạm, nhà văn hóa, trụ sở làm việc của các cơ quan hành chính, nghĩa trang tri ân các anh hùng liệt sỹ, khu mai táng tập trung khang trang, văn minh, xanh, sạch, đẹp.
Đặc biệt công tác bảo tồn và phát triển các nghề và nghề truyền thống trên địa bàn hai xã được quan tâm đúng mức. Nghề làm miến dong có truyền thống lâu đời nhất, hiện tại cả hai xã có gần 100 hộ gia đình sản xuất miến dong, giải quyết công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động địa phương. Nhiều sản phẩm miến dong của làng So đã được UBND thành phố Hà Nội cấp chứng nhận đạt sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên. Sản phẩm miến dong làng So đã có uy tín, thương hiệu và được người tiêu dùng trong cả nước biết đến, tin dùng và bước đầu được xuất khẩu sang một số thị trường Quốc tế.
Để thúc đẩy phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp tập trung gắn với phát triển du lịch sinh thái theo chuỗi giá trị, xã Cộng Hòa đã hình thành HTX Nông nghiệp Xứ Đoài thu hút nhiều xã viên trẻ trong và ngoài địa phương có chung niềm đam mê, tâm huyết và khát vọng phát triển nông nghiệp du lịch trên địa bàn làng So. HTX Nông nghiệp Xứ Đoài bước đầu triển khai hai dự án: Mô hình mẫu sản xuất sen gắn với phát triển du lịch sinh thái theo chuỗi có quy mô 8,5 ha với sự hỗ trợ của Khuyến nông Quốc gia và Dự án Nông trại Nho Xứ Đoài có quy mô 2 ha.
Đến nay, cả hai dự án trên đang triển khai rất thuận lợi và nhận được sự quan tâm hỗ trợ của chính quyền các cấp, nhân dân địa phương và các đối tác khách hàng. HTX đã chủ động kết hợp các hiệp hội ngành nghề, các công ty khai thác lữ hành để bao tiêu sản phẩm và phát triển dịch vụ có liên quan. Đặc biệt, dự án này đã sử dụng phần bã thừa trong quá trình sản xuất dong riềng làm phân bón, góp phần giải quyết vấn đề ô nhiễm làng nghề; tạo thêm công ăn việc làm và kết nối du lịch phát triển.
Với Dự án Nông trại Nho Xứ Đoài với hàng vạn gốc nho đang ra quả chuẩn bị bước vào mùa khai thác nho thành phẩm, thu hút hoạt động du lịch trải nghiệm, trang trại hè cho học sinh sinh viên dịp hè và phát triển các sản phẩm cao cấp như: Nước ép nho tinh khiết; Bonsai nho phục vụ nhu cầu trưng bày, thưởng lãm Sinh Vật Cảnh của cư dân nội đô...
Với Mô hình mẫu sản xuất sen gắn với phát triển du lịch sinh thái theo chuỗi, cây sen đang phát triển tốt và được các chuyên gia nông nghiệp, chuyên gia sen hàng đầu Việt Nam tư vấn, hướng dẫn. Dự án hứa hẹn sẽ mở ra hướng phát triển nông nghiệp đô thị trên địa bàn Thủ đô.
Về làng So, làng Việt cổ vào những ngày này, chúng ta bắt gặp những một làng quê yên bình trù phú, bên cạnh ngôi đình làng cổ kính đã được xếp hạng Di tích Đặc biệt Quốc gia, sản phẩm miến dong làng so với hương danh nức tiếng xa gần, là những ngôi nhà cao tầng mới xây, những công trình hiện đại khang trang. Và ấn tượng hơn cả là những mô hình sản xuất nông nghiệp tập trung gắn với phát triển du lịch sinh thái theo chuỗi nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Với phương châm xây dựng Nông thôn mới phải giữ hồn quê Việt, làng So đang phấn đấu trở thành một trong những "điểm đến" và "bếp ăn" hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước khi đến với Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến, anh hùng!