Lên núi săn 'đặc sản'

Muốn săn được "đặc sản", nhóm của anh A Niêm phải mất một giờ đi bộ đường rừng.

Giữa tháng 7, chúng tôi có dịp theo nhóm của anh A Niêm, ở làng Đăk Đe, xã Rờ Kơi, lên núi để tìm đọt mây, chuối hột, chuột núi mới thấy hết nỗi khó khăn, vất vả của những người sống dựa vào rừng.

Sau khi đi bộ qua những triền đồi trồng mì xanh tốt của người dân, chúng tôi tiếp cận cửa rừng. Mất thêm nửa giờ đồng hồ đi bộ đường rừng nữa mới tới nơi cần đến. Chỉ tay về phía bụi cây đầy gai nhọn, anh A Niêm và 2 thành viên trong nhóm hồ hởi: “Kia kìa. Mây rừng là cây nhiều gai đó!”.

Với sự tò mò, ngay lập tức chúng tôi nhìn theo hướng chỉ tay của họ, thấy rất nhiều bụi mây. Anh A Niêm cầm rựa, từ từ tiến đến chỗ bụi mây phía trước mặt, chọn cây mây có đọt mập, non rồi lựa thế và bắt đầu chặt.

Mây rừng rất nhiều gai, anh A Niêm thận trọng chặt từng cây một.

Mỗi lần đi, nhóm kiếm được từ 40 - 50 bó đọt mây.

Đang chặt, anh A Niêm cũng không quên giải thích, mây rừng là loại thân leo. Bao bọc bên ngoài thân mây là một lớp vỏ gai dày đặc. Thế nên, người đi lấy đọt mây, ngoài yêu cầu thông thuộc địa hình, biết chỗ nào nhiều mây mọc, phải có cách chặt sao cho gai không đâm vào tay.

"Thường người đi lấy đọt mây sẽ phân cây mây ra thành nhiều khúc ngắn rồi kéo tuột lớp da gai dần xuống. Khi kéo, cần hết sức thận trọng, nhất là ở đoạn gần ngọn, vì chỗ ấy có nhiều dây gai dài móc vào các nhánh cây xung quanh, phải lựa tìm thế thích hợp để chặt, tránh bị gai đâm", anh A Niêm cho biết.

Theo anh, trước đây đọt mây chỉ để gia đình ăn, nhưng mấy năm trở lại đây, nhiều người tìm mua nên người dân trong làng thường lên núi chặt đọt mây về bán kiếm tiền trang trải cuộc sống. Hiện nay, các núi gần nhà đọt mây cũng ít dần nên phải đi những núi xa hơn. Những lần đi như này, nhóm kiếm được từ 40 - 50 bó đọt mây. Mỗi bó 5 - 7 đọt, giá bán 30 - 40 nghìn đồng/bó.

Trong khi anh A Niêm đang chặt đọt mây thì anh A Chỉ, thành viên cùng nhóm tìm được những cây chuối hột ven bờ suối cách địa điểm chặt đọt mây hơn 100m. Khi chúng tôi tới nơi, phía trước là cả một rừng chuối đang cho trái.

Trung bình mỗi lần đi hái chuối hột cho thu nhập từ 400 - 500 nghìn đồng.

Anh A Chỉ cho biết, chuối hột mọc nhiều ở các khu vực rừng mát mẻ, nhất là gần chỗ có nước hoặc bờ suối. Chuối ra trái quanh năm, nhưng thường sau mùa mưa của tháng 7 và tháng 8 mới ra hoa và đậu quả nhiều.

Cây chuối hột trổ buồng rất nhiều, nhưng anh A Chỉ lại chọn thu hoạch những buồng có trái đều nải và đã già. Sau một một tiếng đồng hồ, 2 bao của anh đầy ắp chuối, nặng trĩu. “Chuối hột già chặt về ủ trong thùng 3 - 4 ngày sẽ chín. Trái chín được lột vỏ, phơi nắng chừng 5 ngày sẽ khô, để dành bán cho các thương lái trên địa bàn xã Sa Thầy. Trung bình mỗi lần đi hái chuối hột, cho thu nhập từ 400 - 500 nghìn đồng”, anh A Chỉ chia sẻ.

Sau khi kiếm được đọt mây, chuối hột, nhóm lại xuống chân núi để tìm những bẫy chuột đã đặt từ ngày hôm trước. Anh A Niêm vừa đi vừa nói, ở các nơi khác, chuột núi là món ăn có vẻ xa lạ, thế nhưng ở xã Rờ Kơi, món ăn này đang được xem là đặc sản của núi rừng.

Người dân chọn nơi đặt bẫy chuột gần bãi đất trồng hoa màu.

“Trung bình mỗi lần đi bẫy như vậy sẽ được 10 con, thậm chí có hôm còn bẫy được 15 con. Chuột núi thường to hơn chuột đồng, nhiều con đạt tới 600 - 700g. Thịt chuột núi ăn ngon, do đó chúng có giá cao gấp nhiều lần thịt chuột đồng. Trên thị trường hiện nay một con chuột núi có giá từ 70 - 80 nghìn đồng”, anh A Niêm cho hay.

Cả một ngày dài trên núi, nhóm cũng kiếm được kha khá “đặc sản”. Về đến nhà, anh A Niêm chia đều đọt mây, chuối hột và chuột núi cho thành viên để hôm sau mang ra chợ bán. Từng đấy "chiến lợi phẩm", ước tính nhóm cũng kiếm được gần 3 triệu đồng.

Anh A Niêm cũng không quên để lại một ít đọt mây, chuột núi chế biến món ăn ngon cho chúng tôi thưởng thức. Đọt mây, anh nướng chín chấm với muối ớt xiêm; còn chuột núi anh nấu với chuối xanh. Đọt mây nướng có vị đắng nhẹ đặc trưng của các món ăn làm từ núi rừng. Chuột núi thì béo ngậy, thơm ngon. Không cầu kỳ, xa hoa, đọt mây, chuột núi cứ thế giản dị đi vào lòng người thông qua hương vị mộc mạc, chân chất.

Bài, ảnh: NAY SĂT