Lĩnh vực nào chiếm sóng M&A nửa đầu năm?

Nhiều lĩnh vực tăng tốc

Nửa đầu năm 2025, thị trường mua bán và sáp nhập (M&A) tại Việt Nam khá sôi động. Sau giai đoạn trầm lắng kéo dài, dòng vốn dịch chuyển mạnh mẽ giữa các doanh nghiệp, lan rộng sang nhiều lĩnh vực then chốt.

Theo số liệu từ Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (Bộ Công Thương), năm 2024 đã ghi nhận tổng cộng 197 vụ việc tập trung kinh tế, M&A, trong đó các lĩnh vực công nghiệp, bất động sản, năng lượng và khoáng sản chiếm tỷ trọng lớn, tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu.

Đáng chú ý, số vụ việc trong ngành năng lượng và khoáng sản tăng đột biến, phản ánh xu hướng dịch chuyển nguồn lực sang các ngành sản xuất và khai thác có giá trị dài hạn, trong khi các lĩnh vực dịch vụ lại giảm đáng kể.

Biểu đồ số lượng vụ việc thông báo tập trung kinh tế năm 2024. Ảnh: VCA

Theo các chuyên gia, đà sôi động của M&A đến từ nhiều yếu tố cộng hưởng. Nỗ lực tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý từ phía Nhà nước, đặc biệt là việc ban hành Nghị quyết 170/2024/QH15, đã giải phóng hàng loạt dự án “mắc kẹt” lâu năm.

ThS. Nguyễn Phạm Hữu Hậu, Chuyên gia kinh tế tài chính và bất động sản, nhận định, sự tinh gọn thủ tục hành chính, nới lỏng chính sách cùng nhu cầu tái cấu trúc danh mục đầu tư lớn đang tạo ra mặt bằng cung và cầu tiệm cận nhau hơn bao giờ hết.

Ngoài ra, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công và việc hoàn thiện hạ tầng đã làm gia tăng giá trị nhiều dự án, trong khi xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu cũng gián tiếp kích thích M&A ở các phân khúc bất động sản công nghiệp.

Bất động sản chiếm sóng

Bức tranh toàn cảnh M&A nửa đầu năm cho thấy, dòng vốn đầu tư không còn gói gọn ở những ngành truyền thống mà đang mở rộng sang những lĩnh vực mang tính chiến lược dài hạn. Tuy nhiên, bất động sản vẫn chiếm sóng khi dẫn đầu về quy mô và giá trị thương vụ, đóng vai trò động lực chính cho đà tăng trưởng của thị trường M&A.

Theo đó, sau giai đoạn “ngủ đông”, M&A bất động sản bắt đầu hồi phục từ cuối năm 2024 và duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ trong nửa đầu năm nay. Số liệu từ Công ty Nghiên cứu thị trường JLL Việt Nam chỉ rõ, trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị các thương vụ M&A bất động sản tại Việt Nam đạt khoảng 1,8 tỷ USD, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm trước. Hoạt động M&A diễn ra mạnh nhất ở các phân khúc khu công nghiệp, nhà ở và bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng.

Sun Group mua lại lô đất A1-2 rộng 2,5 ha tại khu đô thị mới Cầu Giấy (Hà Nội) từ CTX Holdings để phát triển tổ hợp Sun Felia Suites. Ảnh: ITN

Thị trường chứng kiến hàng loạt thương vụ có giá trị lớn và quy mô đáng chú ý. Trong quý I, Gateway Thủ Thiêm, thành viên của Hướng Việt Holdings chi 2.612 tỷ đồng để sở hữu 42% cổ phần Công ty Nam Rạch Chiếc từ Keppel (Singapore), qua đó chính thức đặt dấu ấn tại dự án Palm City (30 ha, Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh). Trước đó, Keppel cũng thoái 70% cổ phần tại dự án Saigon Sports City (64 ha, Thủ Đức) với giá trị gần 7.500 tỷ đồng cho hai đối tác nội là HTV Đại Phước và Vinobly.

Khối ngoại tiếp tục để lại dấu ấn với các thương vụ thâu tóm quy mô lớn. CapitaLand (Singapore) mua lại 25 ha tại phân khu Hải Đăng, Vinhomes Ocean Park 3 (Hưng Yên) để phát triển dự án thấp tầng The Fulton với tổng vốn đầu tư 800 triệu USD. Thương vụ này nối tiếp chuỗi hợp tác trước đó của CapitaLand và Vinhomes tại Hà Nội, gồm Lumi Hanoi và The Senique Hanoi, cho thấy khối ngoại vẫn đặc biệt quan tâm đến bất động sản nhà ở chất lượng cao.

Ở phía doanh nghiệp trong nước, Sun Group mua lại lô đất A1-2 rộng 2,5 ha tại khu đô thị mới Cầu Giấy (Hà Nội) từ CTX Holdings để phát triển tổ hợp Sun Feliza Suites. Sunshine Group thâu tóm 55 ha đất thuộc khu đô thị sinh thái Văn Giang (Hưng Yên), tên thương mại Alluvia City, từ Xuân Cầu Holdings. Bcons chi 1.200 tỷ đồng mua lại dự án cao ốc hỗn hợp Aster Garden Towers (1,88 ha, Thuận An, Bình Dương), đổi tên thành The New Point, mở rộng chiến lược tại thị trường phía Nam.

Đáng chú ý, Phát Đạt, một trong những doanh nghiệp địa ốc lớn đã thay đổi chiến lược kinh doanh, xem M&A như giải pháp then chốt để tái cấu trúc dòng tiền. Tại Đại hội đồng cổ đông cuối tháng 6, ông Nguyễn Văn Đạt, Chủ tịch HĐQT Công ty, cho biết, Phát Đạt đang làm việc với đối tác Nhật Bản để chuyển nhượng tới 80% cổ phần Dự án Thuận An 1, dự kiến ghi nhận doanh thu ngay trong quý II hoặc III năm nay. Dự án Thuận An 2 cũng nằm trong kế hoạch chuyển nhượng năm 2025, cho thấy quyết tâm của doanh nghiệp trong việc linh hoạt huy động nguồn lực để tiếp tục phát triển quỹ đất.

Theo ông Võ Hồng Thắng, Phó tổng giám đốc DKRA Group, thị trường M&A bất động sản đang đứng trước nhiều cơ hội bứt phá khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp mới nổi tham gia với nền tảng tài chính vững vàng và chiến lược đầu tư rõ ràng. Ông dự báo, thời gian tới sẽ chứng kiến những chuyển động sôi động hơn khi các doanh nghiệp đồng loạt tung ra các dự án chào bán, trở thành “điểm nổ” tiềm năng kích hoạt làn sóng M&A mạnh mẽ trong nửa cuối năm.

Đồng quan điểm, ông Phan Xuân Cần, Chủ tịch HĐQT Sohovietnam, cho rằng, chu kỳ hồi phục đã tạo điều kiện để giá trị tài sản tăng, kích thích thanh khoản và khuyến khích các nhà đầu tư mạnh tay thâu tóm dự án. Ông nhận xét, hoạt động đầu tư không còn tập trung ở Hà Nội hay TP. Hồ Chí Minh mà đang lan sang các địa phương có hạ tầng phát triển mạnh.

Tuy nhiên, những rào cản vẫn hiện hữu, khiến M&A bất động sản chưa thực sự bùng nổ. Theo ông Cần, vướng mắc pháp lý vẫn là trở ngại lớn khi nhiều dự án còn tồn đọng chưa được tháo gỡ, làm hạn chế nguồn cung sẵn sàng chuyển nhượng. Bên cạnh đó, vấn đề định giá tiếp tục là rào cản đáng kể. Nhiều chủ đầu tư kỳ vọng mức giá quá cao so với giá trị thực tế và tiềm năng phát triển, khiến quá trình đàm phán dễ rơi vào bế tắc. Chi phí đất đai cũng là biến số khó lường khi chính sách định giá và cơ chế tính tiền sử dụng đất liên tục điều chỉnh, đẩy rủi ro đầu tư lên cao.

Ngân Thương