Lo ngại việc nhập điều sơ chế, doanh nghiệp muốn Chính phủ can thiệp

Theo Tổng cục Hải quan, trong quý 1, xuất khẩu hạt điều ước đạt 122.000 tấn, trị giá 708 triệu USD, tăng 16,6% về lượng và tăng 14,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022. Giá xuất khẩu bình quân đạt mức 5.826 USD/tấn, giảm 2,1%.

Hiệp hội Điều Việt Nam cho biết, bên cạnh nguồn cung trong nước, ngành điều vẫn phụ thuộc khá lớn vào nhập khẩu nguyên liệu điều thô về để chế biến. 2 tháng đầu năm nay, nước ta đã nhập khẩu 272.000 tấn hạt điều thô, trị giá hơn 360 triệu USD; tăng 78,2% về lượng và tăng 52,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2022.

Trước đây, châu Phi hoàn toàn bán điều thô cho Việt Nam. Bây giờ, họ nhập khẩu máy móc từ Việt Nam về để chế biến hạt điều. Nhưng vì nền sản xuất còn non trẻ, nước này chỉ mới tách vỏ cứng bên ngoài ra và phần nhân điều đã qua sơ chế họ sẽ bán trở lại cho Việt Nam.

Phía Hiệp hội cho rằng, câu chuyện đáng nói ở đây là nhập nguyên liệu thô về Việt Nam chế biến sẽ rất tốt, nhưng nếu nhập bán thành phẩm sẽ gây ra nhiều hệ lụy trước mắt và lâu dài cho ngành. Theo đó, ngành sẽ mất công ăn việc làm của công nhân, việc tiếp tục nhập khẩu nguyên liệu bán thành phẩm sẽ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp tại châu Phi nâng cao trình độ sản xuất, chất lượng kỹ thuật. Từ đó, nước này sẽ cạnh tranh trực tiếp với thị trường mua điều nhân của Việt Nam trên thế giới. Ngoài ra, chúng ta cũng không biết được là chất lượng có đảm bảo không, dẫn đến hệ lụy khách hàng nhập khẩu điều nhân sẽ đánh giá chất lượng của doanh nghiệp Việt là không đảm bảo, thị trường mua bán điều nhân sẽ bị co cụm, mất thị phần.

Ngoài châu Phi, Việt Nam hiện cũng đang nhập điều sơ chế từ Campuchia, nỗi lo của ngành sẽ càng nhiều trong thời gian tới. Vì vậy, nhiều nhà máy chế biến mong muốn Hiệp hội Điều Việt Nam đề xuất Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam kiến nghị Chính phủ có chính sách can thiệp trong việc nhập khẩu điều sơ chế để bảo vệ ngành điều trong nước, giảm bớt áp lực cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Trúc Oanh