Loại gia vị nhất định phải thử khi đến Việt Nam
Nước mắm là quốc hồn, quốc túy của người Việt Nam. Đây chính là loại gia vị tạo nên hương vị quyến rũ khó quên của nhiều món ăn Việt nổi tiếng thế giới. Nhiều đầu bếp nước ngoài thậm chí còn tiết lộ nước mắm chính là 'vũ khí bí mật' của nhiều món ăn đậm chất phương Tây.
Gia vị thổi hồn cho ẩm thực Việt
Nước mắm là loại gia vị truyền thống của Việt Nam. Được chắt lọc từ hỗn hợp lên men nhiều tháng ròng của cá tươi và muối, nước mắm có màu sắc hấp dẫn, hương thơm cùng vị ngọt hậu đậm đà. Đây là gia vị không thể thiếu trong nêm nếm cũng như tẩm ướp hầu hết các món ăn tại Việt Nam, mang đến hương vị thơm ngon cho nhiều món ăn Việt vang danh thế giới.
Vị mặn của nước mắm sẽ làm cho hương vị của món ăn trở nên ngon đậm đà hơn và để lại ấn tượng khó quên, khiến nhiều người lưu luyến. Chị Robyn Eckhardt, đến từ Hoa Kỳ là tín đồ của món cơm tấm. Chị cho biết một đĩa cơm tấm với thịt heo nướng cùng một quả trứng chiên, thêm một chút dưa leo chua ngọt, cà rốt, hành lá cùng với một chén nước mắm ớt để rưới lên trên bề mặt và một ly café đá tại một con hẻm nhỏ giữa Quận 1, TP Hồ Chí Minh đã trở thành một bữa sáng đáng nhớ nhất của chị. Cơm trắng quen thuộc kết hợp với những miếng thịt nướng trên than, thậm chí là bị cháy xém, hơi ngòn ngọt, ám mùi khói cùng với vị của những miếng dưa leo khiến cho món ăn trở nên đậm đà. Trứng thường được chiên lòng đào để khi thưởng thức, lòng đỏ trứng sẽ trào ra kết dính những hạt gạo lại với nhau, thơm thơm, ngậy ngậy. Và cuối cùng, món nước chấm rất Việt Nam với nước mắm, một ít đường, nước cốt chanh và ớt. Rưới ít nước mắm lên cơm tấm, tất cả như hòa làm một để trở thành một tuyệt tác ẩm thực.
Nhờ có nước mắm pha với vị chua cay mặn ngọt hài hòa, cơm tấm, bún chả và nhiều món ăn dùng kèm nước mắm pha khác đã “đốn tim” nhiều thực khách nước ngoài yêu ẩm thực Việt Nam. Cơm tấm và bún chả còn thường xuyên giữ vị trí tốp đầu trong bảng xếp hạng những món ăn ngon thế giới của CNN hay Lonely Planet.
Theo tờ Báo tối Dương Thành (Quảng Châu, Trung Quốc), trên thế giới có nhiều quốc gia sản xuất nước mắm nhưng nước mắm Việt Nam nổi tiếng thơm ngon, chất lượng. Do đó nhiều người Trung Quốc còn truyền tai nhau rằng, phải thưởng thức nước mắm rồi thì mới được tính là đã đến Việt Nam.
“Vũ khí bí mật” của các đầu bếp tiếng tăm
Yêu mến nước mắm Việt Nam, nhiều đầu bếp phương tây còn nghiên cứu và lựa chọn nước mắm là gia vị không thể thiếu trong căn bếp. Chẳng hạn như Justin Burdett của nhà hàng Crook's Corner (từng đạt giải StarChefs Rising vào năm 2013 và được đề cử giải "People’s Best Chef" của báo Food & Wine). Ông nhận định nước mắm có độ mặn mà đậm đà, có thể khiến cả những món ăn nhanh bình dân được nâng cấp lên thấy rõ và quan niệm ai cũng nên có một lọ nước mắm sẵn trong nhà. Theo ông Burdett, chỉ cần thêm một ít nước mắm và trứng gà vào mì ramen ăn liền thì món mì thậm chí còn có thể có vị như ramen thật.
Còn David Chang-đầu bếp nổi tiếng người Mỹ gốc Hàn thì lại khuyến khích người nội trợ nên thử dùng nước mắm Việt Nam thay cho phô mai khi nấu món mì Spaghetti. Trong video chia sẻ bí quyết nấu món ăn nổi tiếng của ẩm thực Ý này, David Chang sử dụng nước mắm Việt Nam và không quên tán dương: “Ngon tuyệt vời!”. Ông cũng thường xuyên gợi ý sử dụng nước mắm và các nguyên liệu đặc trưng Châu Á để kết hợp nét văn hóa ẩm thực Châu Á và phương Tây.
Ngoài David Chang, đầu bếp, nhà văn kiêm người dẫn chương trình truyền hình người Úc Adam Liaw cũng yêu mến nước mắm. Ông cho biết: “Món Việt mà tôi yêu thích nhất có lẽ là món bún chả và tôi cũng thường xuyên làm món này khi ở Úc. Ngoài ra, tôi cũng rất thích món nem rán. Ẩm thực Việt Nam rất hợp với sở trường và phong cách của tôi. Một món khác nữa tôi thích nấu là gà chiên mắm. Trong cuốn sách ẩm thực, tôi đã hướng dẫn nấu món này với nước mắm và rau mùi.” Ông từng khẳng định đã sử dụng nước mắm trong công thức bí mật để nấu món mì Bolognese kèm sốt các loại cá băm. Ông còn từng thử làm món cá hồi sốt tarato bằng cách kết hợp nguyên liệu Australia, phong cách Trung Đông và nước mắm của Việt Nam. Kết quả là hương vị rất nổi và món ăn ngon hơn nhiều. Sự kết hợp nước mắm vào món sốt cũng tuyệt vời.
Tổng kim ngạch xuất khẩu nước mắm năm 2021 đạt 28,53 triệu USD. Xuất khẩu nước mắm bình quân cả nước đạt tỷ lệ khoảng 12,6% so với tổng sản lượng. Trong đó, thị trường châu Á chiếm hơn 54%, Châu Úc hơn 18%, Châu Âu hơn 13% và Châu Mỹ hơn 13%.