Mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Nhật Bản sang Mỹ sụt giảm vì thuế quan

Tăng trưởng xuất khẩu 2% trong tháng 4/2025 là phù hợp với ước tính của các nhà phân tích được Reuters thăm dò trước đó, nhưng đây là mức tăng chậm nhất kể từ tháng 10 năm ngoái và là mức tệ nhất kể từ tháng 9 khi lượng hàng xuất khẩu giảm 1,7%.

Nhật Bản chiếm khoảng 16% lượng ô tô nhập khẩu vào Mỹ. Ảnh: AFP

Lượng hàng nhập khẩu của Nhật Bản đã giảm 2,2% so với cùng kỳ năm ngoái, thấp hơn ước tính giảm 4,5%.

Trong đó, lượng thiết bị vận tải xuất khẩu của Nhật Bản, bao gồm cả xe cơ giới và phụ tùng, sang Mỹ trong tháng 4 đã giảm 4,1% về giá trị so với một năm trước. Theo dữ liệu của hải quan, ô tô là mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Nhật Bản sang Mỹ, chiếm 28,3% tổng lượng hàng xuất khẩu vào năm 2024.

Nhật Bản đang bị đánh thuế 25% đối với hàng xuất khẩu ô tô, thép và nhôm sang Mỹ. Đồng minh quan trọng của Mỹ cũng phải chịu mức thuế cơ bản 10% do Tổng thống Trump áp dụng đối với hầu hết các đối tác thương mại. Hàng hóa Nhật Bản cũng phải đối mặt với mức thuế "có đi có lại" là 24% mà Mỹ đã tạm thời bị đình chỉ.

Trước đó, Tổng thống Trump ngày 2/4 đã công bố áp thuế "có đi có lại" đối với hơn 180 đối tác thương mại, bao gồm Nhật Bản, nhưng khoảng một tuần sau đó đã đình chỉ áp dụng chúng trong 90 ngày sau khi thị trường rơi vào hỗn loạn. Động thái tạm ngừng áp thuế của Nhà Trắng cho phép các đối tác thương mại đàm phán để đi đến thỏa thuận với Washington trong thời gian này.

Xét theo đối tác thương mại, tổng kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản sang Trung Quốc và Mỹ, hai đối tác thương mại lớn nhất của nước này, lần lượt giảm 0,6% và 1,8% trong tháng 4, so với cùng kỳ năm trước. Kết quả này đánh dấu sự thay đổi đáng chú ý sau khi kim ngạch xuất khẩu của nước này sang Mỹ tăng 3,1% vào tháng 3.

"Xuất khẩu ròng sẽ vẫn là lực cản đối với tăng trưởng GDP trong quý II/2025", ông Abhijit Surya, chuyên gia kinh tế cấp cao của Capital Economics tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương nhận định. Nhà phân tích của Capital Economics dự đoán Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ đẩy đợt tăng lãi suất tiếp theo sang tháng 10 khi có sự chắc chắn hơn về thuế quan của Mỹ.

Dữ liệu sơ bộ của chính phủ cho thấy GDP thực tế của Nhật Bản trong quý I/2025 đã suy giảm 0,7% so với cùng kỳ năm trước, do tiêu dùng tư nhân trì trệ và tăng trưởng xuất khẩu chậm lại.

"Các nhà sản xuất của Nhật Bản sẽ gặp khó khăn", ông Stefan Angrick, trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế Nhật Bản và thị trường cận biên tại Moody's Analytics nhận định. Nhà phân tích này lưu ý rằng chính sách thương mại "lật ngược tình thế" có nguy cơ tạo ra cú sốc lan tỏa khắp nền kinh tế Nhật Bản, gây tổn hại đến tăng trưởng.

Ngay cả khi Nhật Bản đạt được thỏa thuận với Mỹ, "việc quay trở lại hoàn toàn các điều khoản trước thời Tổng thống Trump vẫn ngoài tầm tay", ông Angrick nhận xét.

Mặc dù Nhật Bản là quốc gia đầu tiên bắt đầu các cuộc đàm phán thương mại song phương với Mỹ, nhưng quá trình đàm phán của nước này dường như đã bị đình trệ. Nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Nhật Bản Ryosei Akazawa hôm 20/5 được cho là đã tái khẳng định rằng Washington sẽ xóa bỏ thuế quan đối với Tokyo.

Ông Akazawa cho biết Nhật Bản sẽ không vội vàng ký kết một thỏa thuận thương mại nếu điều đó có nguy cơ gây tổn hại đến lợi ích của nước này.

Đông Phong