Miễn thuế nhập khẩu hàng hóa giá trị nhỏ, ngân sách Nhà nước thất thu một khoản khá lớn

ĐBQH Hoàng Thị Thanh Thúy (Tây Ninh) đề nghị bỏ quy định miễn thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu qua dịch vụ chuyển phát nhanh có giá trị từ 1 triệu đồng trở xuống (hiện đang thực hiện theo Quyết định 87 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ) với các lý do: Với sự bùng nổ của thương mại điện tử xuyên biên giới, xu hướng chung của các quốc gia cho thấy, lượng hàng hóa giao dịch có giá trị nhỏ xuyên biên giới đã tăng gấp nhiều lần trong thời gian qua.

ĐBQH Hoàng Thị Thanh Thúy phát biểu tại phiên họp.

"Theo số liệu của Tổng Công ty CP Bưu chính viễn thông, tại thời điểm tháng 3/2023, đã có trung bình 4-5 triệu đơn hàng/ngày được vận chuyển từ Trung Quốc về Việt Nam với giá trị mỗi đơn hàng chia nhỏ từ 100-300 nghìn đồng. Hằng ngày trung bình có khoảng 45-63 triệu USD, mỗi tháng có khoảng 1,3-1,9 tỷ USD giá trị hàng hóa được luân chuyển qua các sàn Shopee, Lazada, Tiki, Tiktok... Nếu quy định như hiện tại thì ngân sách Nhà nước thất thu một khoản khá lớn", nữ đại biểu viện dẫn.

"Quy định như vậy cũng tạo điều kiện cho hàng giá rẻ tràn vào Việt Nam. Đồng thời không bảo đảm sự công bằng giữa hàng hóa trong nước với hàng hóa nhập khẩu, bởi lẽ, hàng hóa trong nước khi sản xuất ra vẫn bị điều tiết bởi thuế GTGT, trong khi hàng hóa nhập khẩu lại không chịu loại thuế này trong giá bán", bà lý giải. Quy định này cũng không phù hợp với xu thế của thế giới khi hiện nhiều nước đã bỏ quy định miễn thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa hàng hóa trong nước với hàng hóa nhập khẩu.

ĐBQH Phạm Văn Hòa chia sẻ quan điểm tại phiên họp.

Đồng quan điểm, ĐBQH Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đề nghị cân nhắc vì hiện nay ở một số cửa khẩu, hằng ngày có từ 4-5 triệu đơn hàng qua biên giới nước ta được miễn thuế do giá trị mỗi loại hàng hóa có giá trị nhỏ. "Nếu tính thuế thì mỗi gói hàng không đáng bao nhiêu tiền, mà lại phải tốn nhân sự quản lý thu, chậm trễ thời gian. Tuy nhiên, nhìn nhận vấn đề ở khía cạnh khác, hiện nhiều nước trên thế giới đã bỏ quy định miễn thuế hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ để tạo bình đẳng cho hàng hóa sản xuất trong nước", đại biểu phân tích và đề nghị cân nhắc, quy định vấn đề này cho phù hợp.

ĐBQH Phạm Đức Ấn (Hà Nội) cũng cho rằng, trung bình 4-5 triệu đơn hàng mà mỗi đơn chỉ 100-300 ngàn đồng, nhưng tính ra là một số lượng rất lớn 45-63 triệu USD/ngày và mỗi tháng tầm 1,3 - 1,9 tỷ USD là con số không hề nhỏ. "Thuế nhập khẩu và VAT chỉ nên miễn trong trường hợp hàng hóa giá trị nhỏ được mang theo người khi nhập cảnh", đại biểu góp ý.

ĐBQH Hoàng Văn Cường đề nghị không nên tăng thu ngân sách bằng việc điều chỉnh thuế GTGT.

Ở góc độ khác, ĐBQH Hoàng Văn Cường (Hà Nội) đánh giá, thuế GTGT là thuế áp dụng đối với người tiêu dùng, không phải đối với người sản xuất. Tuy nhiên, khi giá hàng hóa tăng lên, mức tiêu thụ hàng hóa sẽ giảm, từ đó ảnh hưởng đến người sản xuất; khi ảnh hưởng đến người sản xuất sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực sản xuất. Để phục hồi kinh tế, trong 2 năm qua, chúng ta đã phải giảm thuế mới kích thích được sản xuất. Do đó, đại biểu đề nghị không nên tăng thu ngân sách bằng việc điều chỉnh thuế GTGT. Để tăng thu ngân sách, đại biểu cho rằng, có thể nghiên cứu 2 chính sách thuế là thuế tài sản và thuế bảo vệ môi trường.

"Thuế tài sản đóng vai trò rất lớn trong điều tiết, tăng thu ngân sách, nhưng đồng thời điều tiết sự chiếm hữu tài sản, đặc biệt khi chúng ta vừa thông qua Luật Đất đai (sửa đổi), giá đất giúp ổn định thị trường, mà nếu chúng ta không sớm có luật này sẽ dẫn đến gia tăng tình trạng đầu cơ đất đai. Đối với thuế bảo vệ môi trường cũng cần sớm ban hành để điều tiết hành vi gây ô nhiễm môi trường, khuyến khích xu hướng năng lượng sạch", ông hiến kế.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc phát biểu giải trình.

Phát biểu giải trình thêm sau đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, liên quan hàng hóa nhập khẩu giá trị thấp, hiện chúng ta đang thực hiện theo Quyết định 87 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ. Các nước trên thế giới như EU hiện đang thu thuế dưới 22 Euro; ở Anh là 135 Bảng Anh, còn Thái Lan là 7%, còn dự thảo luật vẫn để miễn thuế hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ. Về kinh doanh bất động sản chịu thuế, Bộ trưởng cho rằng, tiền sử dụng đất hay tiền thuê đất thì không phải chịu thuế, nhưng kinh doanh bất động sản thì phải chịu, chẳng hạn đầu tư cơ sở hạ tầng, cát sỏi thiết bị, xi măng... được khấu trừ đầu vào thì phải chịu thuế đầu ra. Luật đã quy định như vậy.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng cho biết, theo chiến lược đến năm 2030 phải huy động vào ngân sách 16-17% GDP, trong đó thuế và phí là 14-15% GDP, tỷ lệ thu nội địa phải đạt được 86- 87%. Qua ý kiến của đại biểu Quốc hội, Cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu, lắng nghe ý kiến và đánh giá lại tác động của từng gói chính sách và những vấn đề đang còn tranh luận để kỳ họp sau bảo đảm thống nhất khi ban hành.

Bảo Quân