Mở đường cho nỗ lực ứng dụng AI toàn Đông Nam Á

Các đại biểu tại AMMSTI-20. Ảnh: ASEAN

Phát triển AI phải lấy con người là trung tâm

Vừa qua, tại tỉnh Siem Reap (Campuchia), Bộ Công nghiệp, Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo Campuchia tổ chức Hội nghị AMMSTI-20. Với chủ đề có tầm nhìn xa trông rộng “Ứng dụng AI: Định hướng tương lai”, hội nghị năm nay tập trung vào các cuộc thảo luận chiến lược liên quan đến việc tích hợp các công nghệ AI trong khu vực công và tư nhân trên toàn khu vực, điều vô cùng quan trọng đối với con người. Cùng với đó, hội nghị trao đổi ý tưởng, chia sẻ các chiến lược thành công và khám phá khả năng hợp tác trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, đặc biệt là AI.

Tại AMMSTI-20, Thủ tướng Campuchia Hun Manet nhấn mạnh, khoa học và công nghệ là những trụ cột quan trọng hỗ trợ sự tiến bộ của nhân loại. Các lĩnh vực này giúp hỗ trợ sự tiến bộ và cải thiện cuộc sống của người dân, song tất cả đều phải chú ý đến các vấn đề đạo đức, quyền riêng tư của mỗi người.

Tại hội nghị lần này, các Bộ trưởng Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo ASEAN đã thông qua các điểm chính, gồm: Tầm quan trọng của công tác quản lý AI; cơ chế quản lý và chỉ đạo quản trị trong lĩnh vực này để không phát triển sai hướng và gây nguy hiểm cho nhân loại.

Một trong những nội dung trọng tâm nhất tại AMMSTI-20, các đại biểu nhấn mạnh yêu cầu phát triển AI phải lấy con người là trung tâm. Đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng AI; khuyến khích các nỗ lực hợp tác hướng tới việc thiết lập các sáng kiến và nền tảng cơ sở hạ tầng AI trong khu vực nhằm tạo điều kiện trao đổi kiến thức, chia sẻ dữ liệu, chuyển giao công nghệ và hợp tác giữa các nhà nghiên cứu, các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo; sự cần thiết phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng về AI trong toàn khu vực.

Đặc biệt, hội nghị đã ra Tuyên bố AMMSTI về AI, trong đó ghi nhận các sáng kiến về AI như: Tài liệu thảo luận về phát triển và sử dụng AI có trách nhiệm ở ASEAN, hội thảo ASEAN về triển khai AI về trung hòa các-bon và nền kinh tế xanh, cuộc thi khởi nghiệp/phát triển AI ASEAN – Hàn Quốc, dự án hội tụ và lan tỏa AI ASEAN - Hàn Quốc, AI vì sự phát triển bền vững ở ASEAN.

Tuyên bố chung công nhận tiềm năng ứng dụng đáng kể của AI là động lực chính đối với sự tiến bộ và đổi mới lĩnh vực công nghệ, đồng thời xác định nhu cầu phối hợp hành động và hợp tác để khai thác lợi ích của AI, cũng như chủ động giải quyết các tác động xã hội, kinh tế và đạo đức liên quan. Cùng với đó, hội nghị lưu ý rằng, AI sẽ có thể tác động đáng kể đến nền kinh tế ASEAN, có khả năng giúp tăng Tổng sản phẩm nội địa (GDP) từ 10 - 18%, tương đương trị giá khoảng 1 tỷ USD vào năm 2030.

Tuyên bố chung tái khẳng định cam kết tăng cường hợp tác trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm đảm bảo hiện thực hóa một cách hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng kinh tế ASEAN 2025 và Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, trong bối cảnh những thách thức toàn cầu và khu vực. Đồng thời nhấn mạnh những tiến triển trong việc thực hiện ưu tiên hợp tác kinh tế (PED) năm 2024 và các ưu tiên thường niên (AP) trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Mặt khác, hội nghị đánh giá cao hợp tác lâu dài giữa ASEAN, các đối tác đối thoại và đối tác khác nhằm thúc đẩy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo vì lợi ích chung.

Cần có hiểu biết toàn diện về cách quản lý công nghệ

Nhân dịp này, một nhóm công tác đã được thành lập trong khuôn khổ hội nghị các quan chức cấp cao về kỹ thuật số ASEAN về quản trị AI, nhằm giải quyết các vấn đề liên quan quản trị AI, bao gồm quản lý AI tạo sinh và thúc đẩy việc sử dụng AI một cách an toàn, có trách nhiệm và có đạo đức. Ngoài ra, hội nghị cũng hoan nghênh việc ra mắt Ủy ban ASEAN về các lộ trình khoa học, công nghệ và đổi mới về AI trong giai đoạn 2024 - 2025, nhằm mở rộng các sáng kiến phát triển năng lực khu vực về AI.

Quang cảnh AMMSTI-20 diễn ra tại tỉnh Siem Reap thuộc Tây Bắc Campuchia. Ảnh: ASEAN

Các bộ trưởng ghi nhận tiềm năng của việc tận dụng các công nghệ AI để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn diện và công bằng, cải thiện khả năng tiếp cận giáo dục, chăm sóc sức khỏe và các dịch vụ thiết yếu, cũng như giảm thiểu sự chênh lệch kinh tế-xã hội.

Các quan chức cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng AI, bao gồm các trung tâm dữ liệu, tài nguyên máy tính và kết nối, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ và triển khai các ứng dụng và dịch vụ AI có trách nhiệm trên toàn ASEAN. Đồng thời khuyến khích các nỗ lực hợp tác nhằm thiết lập các sáng kiến và nền tảng cơ sở hạ tầng AI trong khu vực, nhằm tạo điều kiện trao đổi kiến thức, chia sẻ dữ liệu, chuyển giao công nghệ và hợp tác giữa các nhà nghiên cứu, nhà đổi mới và doanh nhân.

Đại diện các nước ASEAN nêu bật nhu cầu thiết yếu về các khuôn khổ và cơ chế quản trị dữ liệu mạnh mẽ để bảo vệ quyền riêng tư, bảo mật và tính toàn vẹn của dữ liệu, đồng thời thúc đẩy chia sẻ dữ liệu, khả năng tương tác và đổi mới trong các ứng dụng AI.

Theo ông Hem Vanndy - Bộ trưởng Bộ Công nghiệp, Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo Campuchia, khoa học công nghệ, đặc biệt là AI mang những thách thức và cơ hội cho xã hội. Điều quan trọng là con người phải có hiểu biết toàn diện về cách quản lý công nghệ nhằm thúc đẩy tính toàn diện và tăng trưởng bền vững.

Ông Hem Vanndy cho hay, một số sáng kiến đã được đưa ra, trong đó, mỗi quốc gia xây dựng năng lực của mình bằng cách tăng cường giáo dục và nhận thức của người dân để nhận ra rằng AI đang bùng nổ. Đặc biệt, với hơn 600 triệu dân, nếu ASEAN giữ tinh thần đoàn kết, chia sẻ để làm tốt điều này thì khu vực có rất nhiều tiềm năng. Cũng theo ông Hem, trong khuôn khổ hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại khu vực, ASEAN nhất trí không để bất kỳ quốc gia nào tụt hậu.

Thanh Trúc