Muốn tiếp quản Gaza, ông Trump bị phản ứng dữ dội

Trong một động thái gây tranh cãi, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố muốn Mỹ tiếp quản Dải Gaza sau khi người Palestine được tái định cư tại các nước láng giềng.

Theo Tổng thống Trump, Mỹ sẽ đứng ra tái phát triển Gaza sau khi người Palestine được di dời khỏi vùng lãnh thổ này. Ông đề xuất tái thiết khu vực này thành nơi sinh sống cho “người dân thế giới,” bao gồm cả người Palestine. Ông cũng để ngỏ khả năng triển khai quân đội Mỹ để hỗ trợ quá trình này và thậm chí đề cập đến khả năng Washington sẽ duy trì quyền kiểm soát lâu dài đối với Gaza.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết: “Mỹ sẽ tiếp quản Dải Gaza, chịu trách nhiệm tháo dỡ toàn bộ bom mìn chưa nổ và vũ khí nguy hiểm tại khu vực này. Chúng tôi sẽ dọn dẹp các tòa nhà bị đổ nát, thúc đẩy phát triển kinh tế, tạo ra vô số việc làm và xây dựng nhà ở cho người dân địa phương. Nếu Mỹ kiểm soát Gaza trong một thời gian dài, điều này sẽ mang lại sự ổn định lớn cho không chỉ khu vực mà có thể là toàn bộ Trung Đông”.

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Mỹ không nêu rõ cơ sở pháp lý mà Washington sẽ sử dụng để kiểm soát và tái thiết Gaza.

Ông Benjamin Radd, nhà khoa học chính trị tại Trung tâm quan hệ quốc tế Burkle, cho biết: “Tôi cảm thấy sốc trước những tuyên bố về việc sở hữu Gaza, cơ bản là coi nó như một tài sản để phát triển, di dời người dân Gaza vĩnh viễn. Theo luật pháp quốc tế, điều này là không thể. Nó vi phạm các nguyên tắc của Liên hợp quốc".

Kế hoạch này vấp phải sự phản đối kịch liệt từ các nước Ả Rập và cộng đồng quốc tế. Bộ Ngoại giao Ả Rập Xê Út tuyên bố lập trường của họ về một nhà nước Palestine độc lập là "kiên định và không thể thay đổi", đồng thời nhấn mạnh rằng nhiệm vụ của cộng đồng quốc tế là giảm bớt đau khổ cho người Palestine chứ không phải ép họ rời bỏ quê hương.

Ai Cập và Jordan - hai đồng minh quan trọng của Mỹ tại Trung Đông cũng bác bỏ ý tưởng tái định cư người Palestine. Họ cảnh báo rằng việc di dời cưỡng ép này có thể đe dọa sự ổn định khu vực, làm leo thang xung đột và phá hoại những nỗ lực hòa bình kéo dài nhiều thập kỷ. Hamas, lực lượng kiểm soát Gaza, tuyên bố kế hoạch của Tổng thống Trump là "một công thức cho hỗn loạn và căng thẳng", đồng thời cam kết sẽ không để điều này xảy ra.

Đề xuất của ông Trump cũng gây chia rẽ trong nội bộ nước Mỹ. Các nghị sĩ Dân chủ lên án mạnh mẽ kế hoạch này, cho rằng nó không khả thi và có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho khu vực và thế giới. Các chuyên gia quốc tế cũng bày tỏ lo ngại về tính khả thi và tính hợp pháp của kế hoạch.

Ông Brian Katulis, chuyên gia phân tích tại Viện nghiên cứu Trung Đông, cho biết: “Tôi nghĩ Tổng thống Trump chỉ đang bông đùa. Chắc chắn không có kế hoạch nào đằng sau điều này. Nếu có, thì đây không phải là một kế hoạch thực tế đối với tình hình Trung Đông hiện nay, cũng như không có sự tham vấn nào với người Palestine hay các quốc gia láng giềng như Ai Cập và Jordan. Tôi nghĩ ông ấy chỉ đang làm náo loạn, như cách ông ấy vẫn thường làm”.

Với những phản ứng trái chiều từ các quốc gia trong khu vực và cộng đồng quốc tế, đề xuất của Tổng thống Trump về việc kiểm soát Gaza vẫn tiếp tục là một chủ đề gây tranh cãi, và việc thực hiện kế hoạch này (nếu có) sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố chính trị và pháp lý phức tạp trong tương lai.

Ngọc Mai