Mỹ áp thuế 46%, nông sản Việt xoay xở thế nào?

Sáng 3/4, ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) - có cuộc trao đổi với báo chí về phản ứng trước mức thuế mới mà Mỹ áp dụng với Việt Nam và hướng đối phó của nền nông nghiệp nước ta trong thời gian tới.

- Ông đánh giá như thế nào về việc Mỹ đưa ra mức thuế cao bất ngờ đối với Việt Nam?

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến: Việt Nam là nước xuất siêu nhiều sản phẩm nông lâm thủy sản vào Mỹ. Trước đó, chúng ta đã có những bước chuẩn bị chủ động, đặc biệt với nông sản, chúng ta có kịch bản ứng phó nhằm giảm thiểu tác động. Ví dụ như giảm thuế mặt hàng nông sản của Mỹ xuất khẩu vào Việt Nam để xử lý một cách hài hòa cả hai chiều. Nhưng sau khi nghe tin Mỹ áp thuế 46% đối với mặt hàng của Việt Nam, tôi chết điếng người... Tôi khẩn trương yêu cầu các đơn vị bàn đối sách ứng phó.

Ông Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

- Theo Thứ trưởng, việc áp mức thuế quan lần này của Mỹ sẽ tác động ra sao với ngành nông nghiệp Việt Nam?

Năm 2024, Mỹ đóng góp 13,8 tỷ USD trong tổng kim ngạch xuất khẩu nông sản Việt Nam, đứng thứ nhất, sau đó đến Trung Quốc 13,6 tỷ USD. Tỷ trọng này cho thấy, lợi thế của chúng ta nghiêng về thị trường Mỹ. Thế nhưng, khi nông sản Việt Nam vào Mỹ, chúng ta phải đối mặt với nhiều rào cản như thuế chống bán phá giá, phải có tiêu chuẩn tương đương và chúng ta đều vượt qua.

Ở mức thuế mới hiện nay của Mỹ, nông sản Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp, nhưng phải dĩ bất biến, ứng vạn biến. Chúng ta phải tập trung chỉ đạo sản xuất, làm sao vừa nâng cao năng suất, chất lượng, vừa có thể hạ giá thành để cạnh tranh với các thị trường khác.

Đương nhiên, trong quá trình áp thuế, Việt Nam sẽ tiếp tục có ý kiến với các cơ quan quản lý của Mỹ, vì Mỹ đang là đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam. Vừa rồi, Chính phủ đã họp 2 phiên bàn thảo về chuyện này, tôi tin chúng ta sẽ có giải pháp phù hợp, trong đó có nhóm giải pháp về khoa học công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đạt được tiêu chí, tiêu chuẩn, quy chuẩn của thị trường trong nước. Mặt khác chúng ta cũng cần mở rộng thị trường xuất khẩu, không để phụ thuộc vào một thị trường nào.

- Trước hàng rào thuế quan mới, ngành nông nghiệp có điều chỉnh lại mục tiêu xuất khẩu trong năm nay không, thưa ông?

Vừa rồi, Bộ NN&MT đã họp về tăng trưởng của ngành nông nghiệp với mục tiêu đạt 4% cho năm nay. Hiện, hết quý I chúng ta dự kiến đạt được 3,69%. Với mục tiêu xuất khẩu đạt 65 tỷ USD thì hết quý I ta đã đạt 15,72 tỷ USD, tăng 13,1%. Với tác động của thị trường Mỹ, chúng ta phải bàn lại với những giải pháp như tôi vừa nói.

Xuất khẩu thủy sản chịu tác động khi Mỹ tăng thuế. Ảnh minh họa: IT.

- Thủy sản cũng sẽ là ngành chịu tác động nặng nề và trực tiếp khi Mỹ tăng thuế, vậy Bộ NN&MT đã có phương án cụ thể nào để đối phó với vấn đề này?

Chúng ta cần xem lại cơ cấu từng ngành hàng, ví dụ hai ngành trọng điểm là cá tra, tôm. Tôm Việt Nam có sản lượng 1,3 triệu tấn mỗi năm, có thể xuất khẩu mang về 4,3 tỷ USD, trong khi cá tra sở hữu năng suất dẫn đầu thế giới với sản lượng 1,65 triệu tấn, giá trị trên 2 tỷ USD.

Với ngành tôm, chúng ta phải làm rõ xem cần làm mới động lực từ ngành này thế nào để cạnh tranh được với Ấn Độ, Ecuador. Với cá tra, mình có lợi thế rồi thì phát huy. Nuôi tôm phải chuyển sang nuôi thâm canh thay vì quảng canh để tăng năng suất, phải đảm bảo con giống, tăng tỉ lệ sống của con giống, đầu ra có độ đồng đều cao. Các lô hàng xuất đi cần lưu ý vấn đề tồn dư kim loại nặng, vi sinh vật, kháng sinh, phải hạn chế tối đa để chúng ta duy trì được thị trường.

- Xin cảm ơn Thứ trưởng!

Thanh Huyền