Mỹ dọa rút khỏi đàm phán hạt nhân Iran và đưa ra lựa chọn khác

Trong cuộc trả lời phỏng vấn với truyền thông Mỹ, Đặc phái viên Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff giải thích lý do Mỹ quyết định lùi thời điểm tổ chức vòng đàm phán thứ 4 với Iran sang tuần này, khẳng định nước này “cần đạt được một số hiểu biết nhất định với Iran” để các cuộc thảo luận có hiệu quả. Ông đồng thời mô tả chi tiết kỳ vọng mà Mỹ đặt ra đối với vòng đàm phán thứ 4, coi việc Iran chấm dứt hoàn toàn chương trình làm giàu urani là “ranh giới đỏ". Điều này đồng nghía với việc nước Cộng hòa Hồi giáo sẽ phải dỡ bỏ toàn bộ các cơ sở hạt nhân ở Natan, Fordow và Isfahan. Cũng theo Đặc phái viên Mỹ, Iran đã nói với Mỹ rằng nước này không muốn sở hữu vũ khí hạt nhân và Mỹ tin vào điểm này.

Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff. Ảnh: Reuters

Các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Iran hiện vẫn tập trung vào vấn đề hạt nhân, một sự thay đổi so với những nỗ lực của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên. Nhà lãnh đạo Mỹ nhiều lần khẳng định sẽ không chấp nhận văn kiện tương tự thỏa thuận hạt nhân năm 2015, trong đó có nội dung dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt và “không giới hạn thời gian” đối với quá trình thực thi các cam kết hạt nhân của Iran. Nhằm tạo đòn bẩy cho các cuộc đàm phán, chính quyền Tổng thống Donald Trump cho biết có thể giao thương với Iran và hai nước có thể có mối quan hệ chiến lược.

Trong đánh giá mới đây về triển vọng đàm phán với Iran, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cho biết: “Triển vọng về một thỏa thuận sẽ giúp Iran tái hòa nhập vào nền kinh tế toàn cầu. Điều đó thực sự tốt cho người dân Iran, nhưng để đạt được điều này, Iran sẽ phải chấm dứt hoàn toàn mọi khả năng có thể có được vũ khí hạt nhân và đó là điều mà chúng tôi đang hướng đến trong các cuộc đàm phán. Và như Tổng thống đã nói, đó là phương án A và phương án B. Nếu phương án A rất tốt cho người dân Iran và thậm chí là cả giới lãnh đạo ở Iran, thì phương án B sẽ không tốt cho tất cả. Đó không phải là điều chúng ta muốn, nhưng nó vẫn tốt hơn phương án C, đó là Iran có được vũ khí hạt nhân".

Trong khi đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei hôm qua một lần nữa khẳng định quyền của nước này làm giàu urani vì mục đích dân sự, cho rằng đây là điều không thể thương lượng: "Lập trường của chúng tôi là không thể thay đổi. Quyền của Iran sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình là một lập trường cố định, dựa trên logic và luật pháp quốc tế. Chúng tôi đã tuyên bố cam kết tiếp tục con đường đối thoại và ngoại giao, và chúng tôi đã chứng minh điều đó trong thực tế bằng cách tham gia đầy đủ và hoàn toàn sẵn sàng vào một số vòng đàm phán".

Vòng đàm phán thứ 4 giữa Mỹ và Iran được nối lại ngay trước thềm chuyến thăm khu vực của Tổng thống Mỹ Donald Trump (12-15/5), với điểm đến là Saudi Arabia, Qatar và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất. Nhà lãnh đạo Mỹ đã bày tỏ hy vọng đạt được thỏa thuận với Iran để ngăn chặn cuộc tấn công quân sự của Israel vào chương trình hạt nhân của nước này và có thể dẫn đến một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn.

Thu Hoài/VOV1 (tổng hợp)