Năm quyền tự do khi con người được yêu thương vô điều kiện

Tình yêu thương đích thực có thể chữa lành và khơi dậy sự phát triển tâm linh. Nếu tình yêu thương của người khác không giúp ta trưởng thành, thì thường là vì đó là một dạng yêu thương giả tạo. Tình yêu thương đích thực là sự quan tâm tích cực vô điều kiện. Sự quan tâm tích cực vô điều kiện cho phép chúng ta trở nên toàn vẹn và chấp nhận tất cả các góc cạnh của chính mình. Để được toàn vẹn, chúng ta phải hợp nhất hóa tất cả các khía cạnh hổ thẹn và chia rẽ của bản thân.

Ảnh minh họa. Nguồn: Ketut Subiyanto/Pexels.

Virginia Satir từng nói về năm quyền tự do được tích lũy khi một người được yêu thương vô điều kiện. Những quyền tự do này liên quan đến quyền hạn cơ bản của chúng ta. Chúng bao gồm quyền được nhận thức, quyền yêu thương (để đưa ra lựa chọn và mong muốn), quyền giao cảm, quyền được suy nghĩ và thể hiện, và quyền được hình dung và tưởng tượng.

Khi chúng ta hoàn toàn chấp nhận bản thân, chúng ta có quyền tự do quan sát và lắng nghe, thay vì nên hoặc không nên nhìn thấy hay nghe thấy điều gì đó. Chúng ta có quyền tự do suy ngẫm và bày tỏ những gì mình nghĩ, thay vì bị trói buộc trong những điều ta nên hoặc không nên suy nghĩ hay bày tỏ.

Chúng ta có quyền tự do cảm nhận, thay vì bị giới hạn trong những điều nên hoặc không nên cảm nhận. Chúng ta được tự do yêu (đưa ra lựa chọn và mong muốn), hơn là bị trói buộc trong việc nên hoặc không nên yêu (lựa chọn và mong muốn) một điều gì.

Chúng ta có tự do để tưởng tượng, thay vì bị giới hạn chỉ nên hay không nên tưởng tượng điều gì. Khi được yêu thương vô điều kiện, nghĩa là được chấp nhận như chính con người mình, thì ta có thể đạt được sự chấp nhận chính mình.

Chấp nhận bản thân giúp ta chữa lành sự gãy vỡ trong bản thể mà nỗi hổ thẹn độc hại gây ra. Chấp nhận bản thân là cách để đạt được sức mạnh. Khi ta chấp nhận chính mình, ta trở nên hợp nhất; tất cả năng lượng ta có được tập trung và thể hiện, phóng xuất ra ngoài.

Vì nỗi hổ thẹn độc hại đến từ chính các mối quan hệ cá nhân, công cuộc chữa lành cũng cần đến những mối quan hệ cá nhân. Điều này rất quan trọng. Chúng ta phải có can đảm tìm kiếm và tiếp cận những mối quan hệ không gây hổ thẹn nếu muốn chữa lành nỗi hổ thẹn của mình. Không có cách nào khác.

Một khi ta tìm được một cộng đồng và sự đối thoại, sẽ có thêm những điều ta phải khắc phục. Nhưng ta sẽ không thể bắt đầu công việc sửa chữa đó nếu ta không thiết lập được những mối quan hệ tình thân.

Các nhóm phục hồi nghiện của chương trình Mười Hai Bước đã đạt được thành công đáng kể trong công cuộc chữa lành những người sống trong hổ thẹn. Hãy nhớ rằng hổ thẹn độc hại chính là gốc rễ của mọi chứng nghiện.

Nhóm Mười Hai Bước được sinh ra từ lòng dũng cảm của hai con người can đảm, dám thoát ra khỏi nơi ẩn náu. Một người nghiện rượu (Bill W.) tìm đến một người nghiện rượu khác (Tiến sĩ Bob), họ chia sẻ với nhau cảm giác tồi tệ họ có về bản thân.

Tôi đồng tình với ý kiến của Scott Peck rằng việc thành lập Alcoholics Anonymous (AA) là một trong những sự kiện quan trọng nhất của thế kỷ vừa qua. Các chương trình Mười Hai Bước luôn được thực hiện theo nhóm. Nhóm (tính cộng đồng) là trên hết.

Bởi vì về bản chất, mỗi con người chúng ta là một phần của xã hội, ta không thể sống hạnh phúc và viên mãn nếu không có xã hội. Nói cách khác, con người cần yêu thương và cần được yêu thương. Chúng ta có nhu cầu cần người khác đáp ứng, và chúng ta cũng có nhu cầu được người khác cần đến. Đây là những nhu cầu cơ bản. Chúng ta không thể là con người toàn vẹn trừ khi những nhu cầu này được lấp đầy.

John Bradshaw/NXB Trẻ