Nam sinh 17 tuổi hôn mê, di chứng nặng nề do mắc viêm não Nhật Bản
Mới đây, Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương tiếp nhận và điều trị cho một nam sinh 17 tuổi, với tổn thương sâu trong mô não và di chứng thần kinh nghiêm trọng, dù đã trải qua hơn một tháng điều trị tích cực do mắc viêm não Nhật Bản.

Bệnh nhân được chăm sóc đặc biệt. Ảnh: BVCC
Bệnh nhân N.H.L (trú tại Hà Nội), vốn khỏe mạnh, không có bệnh nền. Tuy nhiên, em bất ngờ sốt cao liên tục từ 39 đến 40 độ C, kèm theo đau đầu, lơ mơ và giảm ý thức. Trong hơn 30 ngày điều trị tại nhiều cơ sở y tế, tình trạng của bệnh nhân không cải thiện, ý thức ngày càng giảm, đồng thời xuất hiện suy hô hấp tăng dần. Các bác sĩ ban đầu nghi ngờ viêm não do virus hoặc viêm não tự miễn, nhưng chưa thể xác định nguyên nhân rõ ràng.
Chỉ đến khi bệnh nhân được chuyển đến Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, các bác sĩ mới xác định được nguyên nhân. Qua thăm khám lâm sàng, thực hiện các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh, kết quả cho thấy bệnh nhân dương tính với viêm não Nhật Bản. Theo ThS.BS Hà Việt Huy, việc chẩn đoán viêm não Nhật Bản không dễ, đặc biệt nếu thực hiện muộn. Xét nghiệm huyết thanh nếu làm chậm sẽ cho kết quả dương tính với tỉ lệ rất thấp, trong khi ở giai đoạn cấp tính, độ đặc hiệu cao hơn.
Trong trường hợp này, ngoài xét nghiệm khẳng định, bệnh nhân còn có các biểu hiện lâm sàng tương đối điển hình của viêm não, đặc biệt là hình ảnh tổn thương đối xứng tại vùng đồi thị hai bên – một đặc điểm rất đặc trưng, giúp các bác sĩ chẩn đoán chính xác.
Khi nhập viện, bệnh nhân đã rơi vào tình trạng nhiễm trùng toàn thân, tổn thương thần kinh nặng và phải thở máy kéo dài. Dù được cai máy thở thành công sau một thời gian điều trị tích cực, ý thức của bệnh nhân vẫn không hồi phục. Hiện em không thể tự ăn uống hay vận động, hoàn toàn phụ thuộc vào sự chăm sóc của gia đình. Các bác sĩ đánh giá đây là một trong những di chứng thần kinh nặng nề mà viêm não Nhật Bản có thể để lại.
Bác sĩ Hà Việt Huy cho biết, viêm não Nhật Bản là bệnh lý do virus Japanese Encephalitis Virus (JEV) gây ra, có khả năng tấn công trực tiếp vào mô não. Đây là điểm khác biệt so với viêm màng não - vốn chỉ ảnh hưởng đến lớp màng bao quanh não - nên viêm não Nhật Bản thường có mức độ nghiêm trọng cao hơn nhiều. Những di chứng để lại rất nặng nề và khó phục hồi, đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên.
Bệnh thường bùng phát vào mùa hè, khi muỗi truyền bệnh hoạt động mạnh sau khi hút máu từ các loài chim di cư mang virus. Đây cũng là thời điểm có nguy cơ cao nhất, đòi hỏi các gia đình phải đặc biệt cảnh giác để phòng ngừa bệnh cho con em mình.
Để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh, bác sĩ Hà Việt Huy khuyến cáo, tiêm vaccine phòng viêm não Nhật Bản là biện pháp hiệu quả và bắt buộc đối với trẻ em. Việc chờ đến khi có triệu chứng mới điều trị là vô cùng rủi ro, bởi khi bệnh đã khởi phát, nguy cơ tử vong hoặc để lại di chứng thần kinh nghiêm trọng là rất cao. Trẻ em, đặc biệt là trẻ sinh sống tại các tỉnh phía Bắc, cần được tiêm vaccine đúng lịch và đầy đủ theo khuyến cáo của ngành y tế.