Nâng cao hiệu quả vận hành mô hình Chính quyền địa phương 2 cấp

Cán bộ, công chức Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Nhơn Trạch giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính cho người dân. Ảnh: Hồ Thảo

Dù vậy, do một số nguyên nhân khác nhau, thực tiễn triển khai tại Đồng Nai còn một số khó khăn, bất cập, nhất là khi khối lượng công việc tại cấp xã tăng nhanh trong khi biên chế không tăng. Đây là vấn đề được nhiều đại biểu nêu ý kiến tại Kỳ họp thứ 8, HĐND tỉnh khóa X vừa qua. Chủ tịch UBND tỉnh đã đưa ra các giải pháp quyết liệt liên quan đến vấn đề này.

Gọn bộ máy nhưng quá tải công việc

Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Long Bình Hồ Sỹ Tiến cho biết: Tại phường Long Bình, ngoài đội ngũ cán bộ cấp xã trước đây, chỉ có 19 cán bộ được chuyển từ đội ngũ của thành phố Biên Hòa cũ về, trong đó có 9 người chuyên làm công tác xây dựng Đảng, 10 người làm nhiệm vụ công tác khối nhà nước. Trong khi đó, sau sáp nhập, có tới hơn 1 ngàn nhiệm vụ từ cấp huyện, tỉnh chuyển xuống cấp xã; các nhiệm vụ này cán bộ cấp xã trước đây chưa từng làm. Do đó, khối lượng và áp lực công việc rất lớn.

Bà Phạm Thị Mỹ Phương, Phó Chủ tịch UBND phường Biên Hòa chia sẻ: Hiện tại, mỗi xã, phường chỉ có 2 phòng chuyên môn là: phòng kinh tế (đối với xã) hoặc phòng kinh tế - hạ tầng và đô thị (đối với phường) và phòng văn hóa - xã hội. Mỗi phòng phải thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến rất nhiều sở, ngành nên áp lực công việc rất cao. Cùng với đó, tại một số xã, phường, trong đó có phường Biên Hòa, có tình trạng thiếu nhân sự chuyên môn, nhất là liên quan đến lĩnh vực quy hoạch, hạ tầng đô thị, bồi thường hỗ trợ tái định cư, tôn giáo - dân tộc…

Đó cũng là các ý kiến được nhiều đại biểu khác phát biểu trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 8, HĐND tỉnh khóa X vừa qua liên quan việc vận hành mô hình CQĐP 2 cấp.

Các đại biểu thẳng thắn nhìn nhận những vấn đề thực tiễn đang đặt ra. Từ đó, đề xuất một số giải pháp như: Sở Nội vụ tham mưu UBND tỉnh kiến nghị cơ quan có thẩm quyền tổ chức sát hạch lại CBCC cấp xã, phường, từ đó đưa ra lộ trình đào tạo, có chính sách giải quyết phù hợp. Đồng thời, đề nghị tỉnh chỉ đạo Sở Nội vụ tham mưu phân cấp mạnh trong việc tuyển dụng, luân chuyển CBCC cho địa phương, địa phương chịu trách nhiệm.

Nhiều đại biểu cũng đề nghị: UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan nghiên cứu và ban hành hướng dẫn cụ thể về việc tuyển dụng đối với vị trí lãnh đạo, quản lý trong cơ quan chuyên môn cấp xã sau khi thực hiện mô hình CQĐP 2 cấp như: cho nợ quy hoạch, thi tuyển công chức vào vị trí lãnh đạo. Rà soát mô tả công việc, tinh gọn vị trí kiêm nhiệm hợp lý; tuyển dụng bổ sung theo cơ chế đặc thù, ưu tiên công nghệ thông tin, địa chính, đất đai, xây dựng, y tế, giáo dục, tôn giáo - dân tộc. Quan tâm bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng tham mưu, gắn với chuyển đổi số và có cơ chế thưởng đánh giá theo kết quả công việc, không theo bằng cấp…

UBND tỉnh sẽ triển khai nhiều giải pháp

Theo Sở Nội vụ, sau khi triển khai thực hiện mô hình CQĐP 2 cấp, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tổ chức triển khai thực hiện, tham mưu ban hành các văn bản phân cấp, phân quyền, ủy quyền quản lý nhà nước.

Qua đó góp phần đảm bảo công tác quản lý, điều hành được thông suốt, kịp thời và hiệu quả hơn, phát huy tính chủ động, trách nhiệm của chính quyền cấp xã.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, thực tiễn triển khai tại Đồng Nai còn một số khó khăn, bất cập. Khi thực hiện phân cấp mạnh cho cấp xã, khối lượng công việc tăng nhanh trong khi biên chế theo định mức không tăng, dẫn đến tình trạng “gọn bộ máy nhưng quá tải công việc” ở nhiều địa phương, nhất là các phường, xã có kinh tế - xã hội phát triển nổi trội.

Cũng theo Sở Nội vụ, một khó khăn nữa là sự lúng túng về thẩm quyền trong các lĩnh vực đất đai, đầu tư, xây dựng do một số quy định pháp luật chuyên ngành chưa được sửa đổi đồng bộ với mô hình CQĐP 2 cấp. Mặt khác, một số xã, phường mới được phân cấp chưa có nhiều kinh nghiệm xử lý hồ sơ phức tạp; công tác bố trí nhân lực chuyên môn sâu ở một số lĩnh vực như: công nghệ thông tin, giáo dục, tài nguyên - môi trường, công thương… còn hạn chế...

Trên cơ sở tiếp thu các ý kiến của đại biểu và đánh giá rõ những vấn đề phát sinh từ thực tiễn, tại Kỳ họp thứ 8 (cuối năm 2025), HĐND tỉnh khóa X vừa qua, đồng chí Nguyễn Văn Út, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đã nêu rõ các giải pháp trọng tâm sẽ triển khai thực hiện trong thời gian tới.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Út cho biết: Để đảm bảo mô hình CQĐP 2 cấp tại Đồng Nai vận hành thông suốt, hiệu quả, UBND tỉnh sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh các quyết định phân cấp, phân quyền, ủy quyền phù hợp thực tiễn từng địa bàn, nhất là các phường, xã có tốc độ đô thị hóa cao đảm bảo 6 rõ (rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền). UBND tỉnh cũng sẽ tổ chức đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu theo lĩnh vực, trọng tâm là đất đai, xây dựng, đầu tư, tài chính, ngân sách cho CBCC cấp xã. Đồng thời tăng cường vai trò hỗ trợ nghiệp vụ của các sở, ngành đối với UBND cấp xã trong thời gian các địa phương mới tiếp nhận thẩm quyền.

Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: UBND tỉnh sẽ ưu tiên bố trí nguồn lực đầu tư trụ sở, trang thiết bị, chuyển đổi số, nhất là các xã vùng sâu, vùng xa, đảm bảo điều kiện làm việc và phục vụ người dân. Rà soát, sắp xếp, bố trí lại đội ngũ CBCC cấp xã theo vị trí việc làm, có cơ chế điều động, tăng cường cán bộ chuyên môn cho các địa bàn có khối lượng công việc lớn.

Tỉnh cũng sẽ định kỳ sơ kết, tổng kết việc phân cấp, phân quyền trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, kịp thời kiến nghị Trung ương sửa đổi, bổ sung những quy định chưa phù hợp với thực tiễn phát triển nhanh của tỉnh… Qua đó, quyết tâm khắc phục kịp thời các tồn tại, hạn chế, đảm bảo mô hình CQĐP 2 cấp vận hành thực chất, hiệu quả, không để xảy ra tình trạng ách tắc trong giải quyết thủ tục hành chính.

Hồ Thảo