Nga kê biên hàng chục tỷ USD tài sản của các công ty phương Tây
Hôm 10/7, Reuters dẫn một nghiên cứu cho thấy chính quyền Nga đã kê biên số tài sản trị giá khoảng 50 tỷ USD trong ba năm qua, cho thấy quy mô của quá trình chuyển đổi sang mô hình kinh tế 'pháo đài Nga' trong chiến tranh với Ukraine.
Cuộc xung đột với nước láng giềng đi kèm với một sự chuyển giao tài sản đáng kể khi nhiều công ty phương Tây rời khỏi thị trường Nga, tài sản của một số công ty khác và tài sản của một số doanh nghiệp lớn của Nga bị nhà nước tịch thu.
Để đáp trả những gì Nga gọi là hành động bất hợp pháp của phương Tây, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký các sắc lệnh trong ba năm qua cho phép tịch thu tài sản của phương Tây, gây khó khăn cho các công ty từ Uniper của Đức đến nhà sản xuất bia Carlsberg của Đan Mạch.
Bên cạnh tài sản của phương Tây, các công ty lớn trong nước cũng đã bị đổi chủ dựa trên các cơ chế pháp lý khác nhau, bao gồm nhu cầu về nguồn lực chiến lược, cáo buộc tham nhũng, cáo buộc vi phạm tư nhân hóa hoặc quản lý kém.
Công ty luật NSP tại Moscow cho biết, quy mô của hoạt động "quốc hữu hóa" này lên tới 3,9 tỷ rúp trong ba năm.
Nghiên cứu này được Kommersant, một trong những tờ báo hàng đầu của Nga đưa tin lần đầu tiên, và cho biết nó minh họa cho mô hình kinh tế "pháo đài nước Nga".
Trong giai đoạn 2008-2022, nền kinh tế Nga đã tăng trưởng lên mức 2,3 nghìn tỷ đô la Mỹ, mặc dù các lệnh trừng phạt của phương Tây đã ảnh hưởng nặng nề đến nước này sau khi Moscow sáp nhập bán đảo Crimea từ Ukraine vào năm 2014, theo số liệu của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF).

Nga xây dựng nền kinh tế kiểu "pháo đài" để giảm thiểu tác động từ các lệnh trừng phạt từ phương Tây - Ảnh: Reuters
Mặc dù nền kinh tế Nga đã hoạt động tốt hơn dự kiến trong cuộc chiến ở Ukraine, nhưng quy mô danh nghĩa của nước này vào năm 2024 chỉ là còn 2,2 nghìn tỷ đô la, theo số liệu của IMF, nhỏ hơn nhiều so với Trung Quốc, Liên minh Châu Âu hoặc Hoa Kỳ.
Các quan chức Nga cho hay, cuộc chiến tranh với Ukraine đòi hỏi những biện pháp đặc biệt trong quản lý của nhà nước để ngăn chặn điều mà họ cho là một nỗ lực rõ ràng của phương Tây nhằm nhấn chìm nền kinh tế Nga.
Ông Putin nói rằng sự ra đi của các công ty phương Tây đã cho phép các nhà sản xuất trong nước thay thế họ và các lệnh trừng phạt của phương Tây đã buộc các doanh nghiệp trong nước phải phát triển. Ông kêu gọi một "mô hình phát triển mới" khác biệt với "toàn cầu hóa lỗi thời".
Nhưng nền kinh tế thời chiến, hướng tới sản xuất vũ khí và hỗ trợ một cuộc xung đột kéo dài với Ukraine đã đặt nhà nước và những quan chức điều hành vào một vị thế mạnh hơn nhiều so với các doanh nghiệp tư nhân Nga.
Các công tố viên Nga hiện đang tìm cách tịch thu cổ phần đa số của tỷ phú Konstantin Strukov tại công ty sản xuất vàng Uzhuralzoloto cho nhà nước.
Hơn một nghìn công ty của phương Tây từ McDonald's đến Mercedes-Benz đã rời khỏi Nga kể từ khi cuộc chiến của Nga ở Ukraine bắt đầu vào tháng 2/2022 bằng cách bán, trao lại quyền kiểm soát cho các nhà quản lý hiện tại hoặc đơn giản là từ bỏ tài sản của họ.