Ngắm nhìn 'Bản Hoa Tiến qua lăng kính trẻ thơ': Khi những câu chuyện văn hóa được kể bằng hình ảnh

Các đại biểu tham gia sự kiện chụp ảnh lưu niệm

Bản Hoa Tiến vốn là một trong những bản làng cổ của đồng bào dân tộc Thái, nơi vẫn còn lưu giữ đậm nét văn hóa truyền thống - từ kiến trúc nhà sàn, cọn nước, khung cửi dệt vải đến các lễ tục, món ăn bản địa. Dưới góc nhìn của 10 em nhỏ sinh sống tại địa phương, những cảnh vật tưởng chừng thân quen hằng ngày bỗng trở nên sống động và đầy mới lạ.

Triển lãm là kết quả từ dự án “Photovoice - Ghi lại văn hóa địa phương của người Thái bản Hoa Tiến”, được thực hiện từ tháng 2/2025 với sự tham gia của 10 em học sinh tại bản. Các em đã được trang bị thiết bị chụp ảnh, tập huấn kỹ năng cơ bản và đồng hành trong suốt quá trình ghi lại hình ảnh. Dự án có sự hướng dẫn của nhóm điều phối và chuyên gia cố vấn, trong đó chị Nguyễn Thị Bích Ngọc là người trực tiếp điều phối chương trình.

Chia sẻ về quá trình thực hiện, chị Bích Ngọc cho biết: “Với thời gian 1 tháng, các em nhỏ đã ghi lại được những hình ảnh chân thực, sống động về đời sống và văn hóa bản địa. Điều đặc biệt là các em không chỉ chụp ảnh mà còn học cách kể chuyện qua từng khung hình - như những nhà ghi chép văn hóa nhí thực thụ”.

Những lát cắt văn hóa địa phương được trưng bày

Các tác phẩm trưng bày xoay quanh những chủ đề gần gũi với cuộc sống thường ngày: Con đường làng dẫn vào bản, Cọn nước xoay bên cánh đồng lúa, Bếp lửa góc nhà sàn, Bàn tay bà bên khung cửi, Món Hò Mọc truyền thống, Ước vọng nối nghề dệt thổ cẩm, Nhạc cụ dân tộc… Mỗi bức ảnh là một câu chuyện được kể bằng ánh mắt trong trẻo nhưng chứa chan tình cảm với quê hương, làng bản.

Điều khiến triển lãm trở nên đặc biệt chính là cách những “người kể chuyện nhí” tiếp cận di sản - không qua lăng kính của người lớn, không cầu kỳ nghệ thuật mà bằng sự cảm nhận mộc mạc, tự nhiên nhưng đầy chiều sâu. Họ đã mang đến một cái nhìn mới về bản làng mình, khiến người xem không chỉ được “ngắm” mà còn được “cảm”.

Sự kiện trưng bày thu hút đông đảo khách thăm quan

Những tác phẩm này không chỉ được giới thiệu tại bản mà còn từng xuất hiện tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam (Hà Nội) trong khuôn khổ chương trình “Nối mạch di sản” diễn ra ngày 30 - 31/5/2025, thu hút sự quan tâm lớn của công chúng và giới chuyên môn.

Triển lãm “Bản Hoa Tiến qua lăng kính trẻ thơ” không chỉ là một hoạt động giáo dục trải nghiệm, mà còn là cách để các em nhỏ làm quen với việc bảo tồn di sản văn hóa qua hình thức sáng tạo - đưa những giá trị bản địa đến gần hơn với cộng đồng, bằng chính cảm nhận và tiếng nói của thế hệ tương lai.

Lữ Nghĩa