Ngăn chặn hành vi săn lùng, tận diệt động vật hoang dã làm thức ăn và làm thuốc
'Y học cổ truyền và bảo tồn động vật hoang dã (ĐVHD) - Hướng đi từ dược liệu thay thế' là chủ đề chính của hội thảo do Mạng lưới Bảo vệ ĐVHD trong Y học cổ truyền phối hợp với Trường Đại học Y dược, Đại học Huế và các đơn vị tổ chức vào sáng nay 27/3 tại TP Huế.
Hội thảo đã thu hút sự quan tâm của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, đại diện các tổ chức bảo vệ ĐVHD và các đơn vị liên quan nhằm tìm kiếm giải pháp thay thế bền vững trong y học cổ truyền để không gây tổn hại đến ĐVHD.
Theo các nhà khoa học, những năm qua, các thành phần từ ĐVHD đã được sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền để điều trị bệnh. Việc này đã đẩy nhiều loài ĐVHD đến bờ vực tuyệt chủng, đặc biệt là khi nhu cầu tiêu thụ ngày càng gia tăng.
Hội thảo “Y học cổ truyền và bảo tồn ĐVHD - Hướng đi từ dược liệu thay thế” thu hút sự tham gia của nhiều nhà khoa học.
Tại hội thảo, PGS.TS.BS Trần Xuân Chương, Phó Chủ tịch Hội truyền nhiễm Việt Nam cho biết, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính có hơn 200 bệnh truyền nhiễm lây từ động vật sang người. Các tác nhân gây bệnh truyền nhiễm từ động vật có thể là vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng lây sang người qua tiếp xúc trực tiếp hoặc qua thực phẩm, nước, môi trường, gây đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng.
“Do đó, chúng tôi khuyến cáo người dân không sử dụng ĐVHD, thịt, chế phẩm từ ĐVHD để bảo vệ mình và cộng đồng”, PGS Trần Xuân Chương khuyến cáo.
Người dân ở TP Huế giao nộp cá thể tê tê Java quý hiếm cho kiểm lâm để thả về môi trường tự nhiên.
Ông Lê Ngọc Tuấn, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm TP Huế cũng khẳng định, việc buôn bán, tiêu thụ trái phép ĐVHD đã làm suy giảm đa dạng sinh học, phá vỡ cân bằng hệ sinh thái và làm gia tăng nguy cơ tuyệt chủng của nhiều loài động vật quý hiếm. Hoạt động này tiếp tay cho các tổ chức tội phạm, gây mất ANTT và cản trở các nỗ lực bảo vệ môi trường tự nhiên. Vì vậy, người dân cần nhận thức rõ những tác hại của việc tiêu thụ ĐVHD, tuân thủ pháp luật và chung tay bảo vệ hệ sinh thái, sức khỏe cộng đồng.
Qua công tác tuyên truyền, nhiều người dân ở TP Huế đã bàn giao các loài ĐVHD quý hiếm cho kiểm lâm.
Theo ông Lê Ngọc Tuấn, hiện nhiều người vẫn lầm tưởng về tác dụng bị thổi phồng của các vị thuốc cổ truyền được sản xuất có thành phần từ ĐVHD. Nhiều người vẫn tìm mua các sản phẩm như mật gấu, cao hổ, sừng tê giác, vảy tê tê… mà không biết những sản phẩm này đều bất hợp pháp.
“Chúng không có công dụng thần dược như quảng cáo, thậm chí còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh từ việc trực tiếp sử dụng và mua bán sản phẩm ĐVHD. Do đó, để ngăn chặn hành vi tận diệt, săn lùng các loài ĐVHD làm thức ăn và làm thuốc, lực lượng kiểm lâm cùng các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác quản lý giám sát, đặt các trạm kiểm soát, tuần tra tại các khu vực có nguy cơ cao xảy ra săn bắt ĐVHD. Tăng cường giáo dục, tuyên truyền bảo vệ ĐVHD. Bên cạnh đó, cần khuyến khích sử dụng các nguyên liệu thảo dược thay thế cho sản phẩm động vật để làm thuốc. Đặc biệt, cần có hình phạt nghiêm khắc đối với hành vi săn bắt, buôn bán ĐVHD trái phép”, ông Lê Ngọc Tuấn khẳng định.
Theo số liệu thống kê, hiện tất cả 8 loài tê tê trên thế giới đều đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Tại Châu Á số lượng tê tê đã giảm hơn 80% trong 20 năm qua do bị săn bắt để lấy vảy và thịt. Trong khi đó, diện tích phân bố của loài hổ bị thu hẹp đến 93% chỉ trong 1 thế kỷ qua, có khoảng 7.000 – 8.000 cá thể hổ đang bị nuôi nhốt tại các cơ sở trên khắp Châu Á.
Từ đầu thế kỷ XX, số lượng tê giác hoang dã trên toàn cầu giảm mạnh từ 500.000 cá thể xuống còn gần 28.000 con. Riêng năm 2023, có 586 cá thể tê giác bị giết hại do nạn săn trộm ở Châu Phi. Hiện có hơn 12.000 cá thể gấu bị nuôi nhốt trong các trang trại lấy mật ở Châu Á. Tính đến tháng 8/2024, còn 94 cá thể gấu đang bị nuôi nhốt trong 16 cơ sở tư nhân tại TP Hà Nội.
