Ngân hàng lý giải vì sao tín dụng 'giật lùi' trong tháng đầu năm 2024?

Tại Hội nghị trực tuyến toàn ngành về đẩy mạnh tín dụng ngân hàng năm 2024 do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức sáng nay, 20/2, bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết, năm 2024, NHNN định hướng mức tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống khoảng 15%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế.

Ngày 31/12/2023, NHNN đã giao hết toàn bộ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2024 cho các tổ chức tín dụng (TCTD), thông báo công khai nguyên tắc xác định để TCTD chủ động thực hiện tăng trưởng tín dụng nhằm cung ứng nguồn vốn tín dụng cho nền kinh tế.

Đồng thời, ngay từ đầu năm 2024, NHNN đã triển khai một loạt giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.

Tuy vậy, tín dụng tháng đầu năm vẫn giảm 0,6% so với cuối năm 2023. Tại nhiều ngân hàng TMCP, tín dụng tháng đầu năm giảm tới 2-3%.

Tín dụng ngân hàng sụt giảm trong tháng 1/2024

Đơn cử như tại Agribank, ông Phạm Toàn Vượng, Tổng giám đốc Ngân hàng, cho biết, do đặc thù lượng khách hàng cá nhân lớn nên đầu năm tín dụng của Agribank thường giảm nhưng cuối năm tăng trưởng rất mạnh.

"Đầu năm nay, tín dụng của Agribank giảm rất lớn, hơn 1%, nhưng dự kiến hết quý II có thể tăng trưởng 5 – 6%", ông Vượng cho biết.

Tại Vietcombank, ông Nguyễn Thanh Tùng, Tổng giám đốc cũng cho hay, trong tháng 1/2024, tín dụng của ngân hàng này sụt giảm 2,3% so với cuối năm 2023, tương ứng giảm 30.000 tỷ đồng. Trong đó tín dụng bán buôn giảm 19.000 tỷ đồng và tín dụng bán lẻ giảm 11.000 tỷ đồng.

Nguyên nhân là trong tháng đầu năm, tín dụng tiêu dùng bất động sản tiếp tục đà suy giảm từ năm 2023 đến nay. Tình hình kinh tế khó khăn, thu nhập người dân sụt giảm, thị trường bất động sản tiếp tục trầm lắng, các dự án bất động sản mới được cấp phép trong năm 2023 ít, các vướng mắc pháp lý vẫn còn nhiều… dẫn tới tình trạng trên.

Đồng thời bối cảnh kinh tế thế giới khó khăn, sức cầu giảm, đơn hàng sụt giảm cũng dẫn tới cầu vốn ngân hàng thấp.

Ngoài ra, tăng trưởng tín dụng tại Vietcombank thấp còn do một số yếu tố đặc thù của ngân hàng này. Cụ thể, dư nợ tín dụng ngắn hạn bán buôn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ của Vietcombank (70%), dư nợ cho vay phục vụ thanh toán quốc tế, tài trợ thương mại có tính thời vụ, thường tập trung vào tháng trước Tết.

Cùng với đó, cầu của nhóm doanh nghiệp xuất khẩu, doanh nghiệp FDI cũng giảm mạnh trong dịp đầu năm (doanh nghiệp FDI có xu hướng trả nợ vay vào cuối năm để phục vụ nhu cầu quyết toán).

Do đó, theo lãnh đạo Vietcombank, dư nợ tín dụng có xu hướng giảm vào tháng 1, tháng 2 hàng năm và sẽ tăng trở lại vào các tháng tới là không có gì bất thường. “Khoảng cuối quý I và đầu quý II/2024, tín dụng của khách hàng doanh nghiệp, cá nhân sẽ tăng trở lại”, ông Nguyễn Thanh Tùng cho biết.

Tương tự, tại BIDV, tín dụng tháng 1/2024 cũng giảm 1,25% so với cuối năm ngoái. Ông Trần Long, Tổng Giám đốc BIDV cho hay, đây là mức giảm như thường lệ của các năm trước.

Nguyên nhân khiến tín dụng suy giảm tháng đầu năm là do sức hấp thụ vốn của nền kinh tế còn chậm, các động lực tăng trưởng phục hồi chậm, hoạt động của doanh nghiệp đối mặt với nhiều khó khăn vướng mắc, năng lực tài chính của doanh nghiệp sút giảm…

Tại khối ngân hàng TMCP tư nhân, lãnh đạo MB cho hay tín dụng tháng 1/2024 của ngân hàng này cũng giảm 0,7%. Nguyên nhân là do cầu tín dụng thấp, sức hấp thụ vốn kém.

"Vay để làm gì là câu hỏi lớn. Năm ngoái nói nhiều về bất động nhưng năm nay vẫn còn khó khăn, hiện đang trong quá trình tháo gỡ nhưng kết quả tháo gỡ thì hiếm. Đề nghị Ngân hàng Nhà nước phối hợp tháo gỡ bất động sản để không bị ảnh hưởng đến vay tiêu dùng bất động sản năm 2024", ông Phạm Như Ánh, Tổng giám đốc MB nói.

Tương tự, lãnh đạo VPBank cũng cho biết sức hấp thụ vốn đang rất yếu.

“Nhìn vào nền kinh tế phải thừa nhận nền kinh tế vẫn tiếp tục phát triển nhưng tập trung ở các doanh nghiệp nước ngoài, nhóm các dự án lớn, đầu tư công. Khu vực kinh tế tư nhân, chỉ có 1 – 2% nhóm này có sức chịu đựng và tiếp tục phát triển, còn lại cực kỳ khó khăn. Trong khi đó, các ngân hàng, nhất là các ngân hàng cổ phần đa phần phân khúc chính là khu vực tư nhân” – ông Nguyễn Đức Vinh – Tổng giám đốc VPBank cho hay.

Theo Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, việc tín dụng sụt giảm trong tháng đầu năm là do tính chất quy luật, giai đoạn đầu năm tín dụng thường không tăng. Cùng với đó là khó khăn từ nền kinh tế và khả năng hấp thụ của doanh nghiệp, nhất là cho vay tiêu dùng khó khăn nên tín dụng chững lại chứ không phải do cơ chế, chính sách hay là do hoạt động của ngân hàng hiện nay.

Để kích cầu tăng trưởng tín dụng, lãnh đạo các ngân hàng đề nghị Chính phủ cần có chiến lược kích cầu; đồng thời, các địa phương cần có các tháo gỡ khó khăn, tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý cho các dự án, doanh nghiệp.

Đồng thời, một số ngân hàng thương mại cũng đề nghị NHNN tiếp tục gia hạn Thông tư 02/2023/TT-NHNN thêm 6 đến 12 tháng nữa để giảm áp lực cho cả doanh nghiệp lẫn ngân hàng.