Ngành gốm sứ của Anh bên bờ vực sụp đổ

Ống khói lò nung gốm ở thành phố Stoke-on-Trent, Anh. Ảnh: Getty

Một số công ty trong ngành chứng kiến chi phí năng lượng tăng gấp 10 lần, làm tê liệt các hoạt động sản xuất các mặt hàng từ tách trà cho đến gạch men, linh kiện hàng không vũ trụ và khớp háng nhân tạo.

Cuộc khủng hoảng ở ngành công nghiệp gốm sứ đã gây tác động lớn đến các doanh nghiệp Anh từ khách sạn đến giải trí vốn sử dụng nhiều sản phẩm của ngành này. Với tình hình bi đát của ngành, Thủ tướng Rishi Sunak đang bị đặt vào một tình thế bất lợi chính trị ở các trung tâm công nghiệp gốm sứ trước cuộc tổng tuyển cử tiếp theo, diễn ra muộn nhất là vào tháng 1-2025.

Ngành công nghiệp gốm sứ của Anh, với doanh thu hàng năm khoảng 1,6 tỉ bảng, tập trung chủ yếu ở thành phố Stoke-on-Trent trong khoảng 300 năm qua. Sự suy sụp của ngành công nghiệp này có thể khiến ông Sunak gặp khó khăn trong việc giữ lại các ghế trong quốc hội mà đảng Bảo thủ cầm quyền đã giành quyền kiểm soát vào năm 2019 từ Công đảng đối lập.

Ngay cả trước cuộc khủng hoảng năng lượng, nhiều công ty gốm sứ ở Anh đã phải chật vật ứng phó với sự cạnh tranh từ các sản phẩm giá rẻ hơn của Trung Quốc và chi phí lao động thấp hơn ở nước ngoài. Trung tâm sản xuất Stoke-on-Trent, từng đưa đồ gốm sứ của Anh đi khắp thế giới, hiện đang nguy ngập do các công ty không kham nổi chi phí năng lượng.

Trong năm 2022, H&E Smith, nhà cung cấp gạch men cho hệ thống tàu điện ngầm London, đã giành được đơn đặt hàng lớn nhất trong lịch sử từ công ty quản lý hệ thống tàu điện ngầm Sydney (Úc). Tuy nhiên, H&E Smith đang lo lắng do hóa đơn năng lượng trong tháng 10 tăng 53% so với năm ngoái dù công ty đã nỗ lực giảm sử dụng năng lượng. Điều này là do một số chi phí cố định, bao gồm nhiên liệu, tăng mạnh với tổng chi phí hàng tháng của công ty tăng 700%.

Giống như những công ty khác, H&E Smith buộc phải tăng giá bán các sản phẩm và đã yêu cầu một số nhân viên nghỉ một tuần với mức lương giảm sau dịp lễ Giáng sinh vừa qua, Giám đốc điều hành Fred Smith cho biết.

Một số công ty sản xuất gốm sứ ghi nhận chi phí năng lượng trong sáu tháng đầu năm 2022 tăng lên gần 12 triệu bảng từ 1,1 triệu bảng vào cùng kỳ năm 2021, Liên đoàn gốm sứ Anh (BCC) cho biết trong một báo cáo trong tháng 12. “Cuộc khủng hoảng năng lượng đã giáng một đòn mạnh vào lĩnh vực của chúng tôi”, báo cáo cho hay.

Wade Ceramics, một trong những nhà sản xuất đồ gốm sứ lâu đời nhất ở Stoke-on-Trent, đã tuyên bố vỡ nợ trong tháng 12 với lý do chi phí năng lượng tăng cao, khiến hơn 100 công nhân bị dư thừa.

Fiskars Group, nhà sản xuất hàng tiêu dùng của Phần Lan, quyết định cắt giảm 80% sản lượng ở nhà máy sản xuất đồ gốm của công ty con Wedgwood ở Stoke-on-Trent, đồng thời giảm giờ làm việc của công nhân cho đến ngày 9-1.

Khoảng 20% trong số khoảng 7.000 việc làm của ngành công nghiệp gốm sứ ở Anh có thể gặp rủi ro trong 12-18 tháng tới trừ khi các công ty trong ngành nhận được nhiều hỗ trợ tài chính hơn từ chính phủ cho các hóa đơn năng lượng.

Chính phủ Anh đã cung cấp một số hỗ trợ tài chính cho các ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng bằng cách giới hạn giá khí đốt và điện ở mức thấp hơn giá bán buôn. Gói hỗ trợ này sẽ thay đổi vào tháng 4. Theo BCC, nếu không có sự trợ giúp thêm của chính phủ thì không có gì đảm bảo ngành công nghiệp gốm sứ của Anh sẽ trụ vững trong tương lai.

Emma Bridgewater, chủ sở hữu của thương hiệu đồ gốm mang tên mình, cho biết sự hỗ trợ của chính phủ là rất cần thiết.

Bà nói: “Một điều mà một chính phủ thông minh có thể nhận ra là khi các vụ phá sản và các doanh nghiệp đóng cửa xuất hiện trong một lĩnh vực, họ thấy cần phải hỗ trợ thêm cho lĩnh vực đó. Sống trong một cộng đồng mà mọi thứ đang sụp đổ xung quanh bạn là điều gây thử thách và tổn thương vô cùng lớn, và chúng ta nên làm mọi thứ có thể để cứu vãn”.

Heron Cross Pottery, công ty sản xuất gốm sứ được thành lập vào năm 1876, đã đóng cửa nhà máy ở Stoke-on-Trent vào các ngày thứ Sáu trong thời gian xảy ra đại dịch Covid-19. Chi phí năng lượng tăng vọt đã khiến công ty vẫn chưa thể mở cửa nhà máy trở lại vào ngày này.

Theo Tracie Shaw, Giám đốc kinh doanh của Heron Cross Pottery, giá mua khí đốt của công ty bà đã tăng gấp 10 lần khi hợp đồng được gia hạn trong tháng 12. Bà nói: “Chúng tôi sẽ phải tăng giá bán và điều này sẽ làm giảm doanh số bán hàng. Có khả năng cao là chúng tôi sẽ ngừng sản xuất rất sớm vì tốn quá nhiều chi phí để đốt lò nung”.

Theo Bloomberg

Lê Linh