Ngày 1/5/1954: Đợt tiến công thứ ba của chiến dịch bắt đầu
17 giờ ngày 1/5/1954, các trận địa pháo của ta bắn phá mãnh liệt vào nhiều khu vực còn lại tại tập đoàn cứ điểm của địch.
Trường đoạn 3 “Cuộc đối đầu lịch sử” trong bức tranh toàn cảnh Chiến dịch Điện Biên Phủ tại Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên. (Ảnh minh họa: ĐĂNG KHOA)
Kết quả: Cụm pháo địch ở Hồng Cúm bị tê liệt hoàn toàn; một kho đạn 3.000 viên bị phá hủy; một kho lương thực, thực phẩm bốc cháy. Đợt pháo kích kéo dài gần một giờ đồng hồ, bộ đội ta đồng loạt tiến đánh nhiều vị trí.
Trên dãy đồi phía đông, Trung đoàn 98 (Đại đoàn 316) nhanh chóng tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm C1 (Eliane 1), thừa thắng đẩy mạnh vây lấn và chuẩn bị tiêu diệt C2 (Eliane 4); đồng thời củng cố trận địa vừa chiếm được, sẵn sàng đánh địch phản kích. Trên bờ phía đông sông Nậm Rốm, Trung đoàn 209 (Đại đoàn 312) tiến công các cứ điểm 505 và 505A (Dominique 3), tiêu diệt 1 đại đội lính An-giê-ri.
Ở phía tây, Trung đoàn 88 (Đại đoàn 308) tiêu diệt gọn 1 đại bộ binh lê dương, hoàn toàn chiếm lĩnh cứ điểm 311A (Huguette 5). Ở phía nam, Trung đoàn 57 của Đại đoàn 304 tiêu diệt một bộ phận địch tại khu C trong cụm cứ điểm Hồng Cúm.
* Trong cuốn: Herri Navarre, Thời điểm của những sự thật (Trích Hồi ký của Tướng Navarre về Điện Biên Phủ), Nguyễn Huy Cầu dịch, Nxb Công an nhân dân-Viện Lịch sử quân sự Việt Nam, có viết:
“Ngày 1-5, chiến hào đối phương đã trực tiếp tiếp xúc với chúng tôi. Quân số của họ được bổ sung và còn có thêm đầy đủ lực lượng dự bị. Dự trữ đạn cũng đã có đủ. Đối đầu với họ lúc này, chúng tôi chỉ có những đơn vị mệt mỏi và rất thiếu hụt quân số. Một phần pháo binh đã bị phá hủy và đạn cũng rất thiếu.
Việt Minh bắt đầu tổng công kích. Sau một ngày chiến đấu, khắp chung quanh khu Trung tâm đều bị đánh chiếm. Những cuộc phản kích của chúng tôi chỉ khôi phục được một phần tình hình. Đứng trước thế phải lựa chọn, hoặc chứng kiến cuộc chiến đấu sẽ nhanh chóng kết thúc, hoặc còn cố thủ được rất ít ngày bằng cách tăng cường lực lượng, theo yêu cầu của Tướng Cogny, tôi quyết định ngày 2 tháng 5 sẽ ném xuống Điện Biên Phủ tiểu đoàn dù thứ 5-Tiểu đoàn dù thuộc địa số 1 (1BPC), nhưng do khu vực nhảy dù đã bị thu hẹp nên chỉ ném xuống được nửa tiểu đoàn”.
