Nghệ An: Hàng chục hộ dân 15 năm mắc kẹt giữa vùng '4 không'
Gần 15 năm kể từ ngày khởi công, dự án hồ chứa nước Bản Mồng vẫn chưa hoàn thành. Tại bản Bình Quang, 25 hộ dân vẫn sống tạm bợ trong cảnh 'không điện, không đường, không trường, không trạm'.
Sống tạm bợ chờ tái định cư
Bản Bình Quang, xã Châu Bình, huyện Quỳ Châu là một trong những nơi bị ảnh hưởng từ dự án hồ chứa nước Bản Mồng và được hỗ trợ tái định cư đến khu vực mới.
Thế nhưng sau gần 15 năm thi công, dự án vẫn chưa thể hoàn thành, còn người dân vùng bị ảnh hưởng lại mòn mỏi sống trong những căn nhà lụp xụp chờ tái định cư.
Hiện tại các nhà thầu đang thi công hoàn thiện đập phụ số 1 thuộc khu vực thủy lợi Bản Mồng.
Theo báo cáo từ UBND huyện Quỳ Châu, toàn xã Châu Bình có khoảng 1.000 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án thủy lợi Bản Mồng, trong đó bản Bình Quang có hơn 140 hộ dân phải di dời.
Thực tế, trải qua gần 15 năm kể từ ngày khởi công, dự án hồ chứa nước Bản Mồng vẫn chưa thể đưa vào sử dụng. Đến nay, còn gần 40 hộ vẫn chưa nhận được phương án hỗ trợ cụ thể nào, 25 hộ đang phải bám trụ để duy trì cuộc sống chờ hướng giải quyết của địa phương.
Gia đình ông Đào Xuân Châu nhiều năm qua phải bám trụ trong căn nhà lụp xụp, xuống cấp.
Tại đây, cơ sở hạ tầng ở bản làng không được đầu tư, nhà cửa không được phép xây dựng, sửa chữa, các hộ dân đành phải chật vật sống trong cảnh "không điện, không đường, không trường, không trạm".
Để vào được bản chỉ có một con đường duy nhất, chi chít ổ gà, ổ voi. Cuộc sống người dân nơi đây đối mặt với muôn vàn khó khăn.
Để vào được bản chỉ có một con đường cấp phối duy nhất với chi chít ổ gà, ổ voi.
Ông Đào Xuân Châu (bản Bình Quang) phản ánh: 'Gia đình tôi thuộc diện phải di dời, tuy nhiên đã gần 8 năm kể từ ngày một số hộ trong thôn được đền bù, đến nay vẫn còn hàng chục hộ vẫn chưa được nhận. Từ năm 2018 các trường học đều đã chuyển ra ngoài, nên việc đi học của các cháu rất vất vả".
Cùng cảnh ngộ, ông Lại Thế Việt (bản Bình Quang) cho biết: "Cuộc sống ở đây không điện, không đường, không trường, không trạm y tế, không có sóng điện thoại. Đi không được, ở cũng không xong, do chưa nhận được tiền đền bù để đến nơi ở mới".
Không kịp chi trả đền bù trước 1/7?
Ông Nguyễn Văn Hà, Chủ tịch UBND xã Châu Bình (Quỳ Châu) cho biết: Việc người dân bản Bình Quang nhiều năm nay đợi chờ được tái định cư là một thực tế diễn ra đã lâu.
"25 hộ dân bám trụ lại đang gặp khó khăn trong việc đi lại vì đường có những chỗ bị ngập, thậm chí bị cô lập khi mưa lớn.
Hiện chính quyền huyện và xã đang tiến hành kiểm đếm, đo đạc để có phương án đền bù, di dời về khu tái định cư. Việc bố trí nguồn chậm cũng là nguyên nhân dẫn đến công tác đền bù, tái định cư chậm theo", ông Hà cho biết thêm.
Nhiều căn nhà bị bỏ hoang trong khu vực bản Bình Quang.
Trao đổi với Báo Xây dựng, ông Nguyễn Văn Dũng, Phó chủ tịch UBND huyện Quỳ Châu thông tin, Hội đồng đền bù GPMB huyện đã nhận được chỉ đạo của UBND tỉnh Nghệ An và đang khẩn trương triển khai các bước. Tuy nhiên vẫn còn một số hộ chưa đồng thuận với phương án đền bù đã được các cấp phê duyệt.
"Khả năng sẽ không kịp hoàn thành việc chi trả đền bù trước thời điểm bỏ cấp huyện vào 1/7, đến lúc đó tỉnh giao cho đơn vị nào thì đơn vị đó tiếp tục xử lý", ông Dũng cho biết thêm.
Toàn cảnh hồ chứa nước Bản Mồng.
Ông Thái Văn Hùng, Phó Giám đốc Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An (Sở Nông nghiệp & Môi trường Nghệ An) cho biết: "Việc kiểm đếm số lượng, xác minh nguồn gốc đất do Hội đồng GPMB huyện Quỳ Châu phụ trách. Bao giờ huyện làm xong chuyển hồ sơ, danh sách về ban, ban sẽ cấp nguồn chi trả".
Dự án hồ chứa nước Bản Mồng có tổng mức đầu tư lên tới hơn 6.000 tỷ đồng (sau điều chỉnh) được khởi công từ năm 2010. Theo thiết kế, lòng hồ rộng 25 km2, chủ yếu nằm tại các huyện Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn (tỉnh Nghệ An) và một phần thuộc huyện Như Xuân (tỉnh Thanh Hóa). Khi hoàn thành, dự án sẽ cấp nước tưới cho gần 19.000 ha cây trồng ven sông Hiếu, cấp nước cho sản xuất công nghiệp và dân sinh, bổ sung nước về mùa kiệt cho sông Cả, cắt giảm lũ cho hạ du sông Hiếu; đồng thời kết hợp phát điện với công suất 45 MW.
Trên địa bàn Nghệ An, để thực hiện dự án này, phải giải phóng mặt bằng 3.005,93 ha đất; tổng mức đầu tư cho hợp phần giải phóng mặt bằng là hơn 2.535 tỷ đồng, hợp phần các trạm bơm là hơn 412 tỷ đồng.
