Nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Việt Nam cổ vũ gen Z bảo tồn nghệ thuật truyền thống

Mới đây, tại Hà Nội đã diễn ra sự kiện Talkshow và Biểu diễn nghệ thuật "Lời tuồng - Tiếng trẻ".

Sự kiện do nhóm sinh viên dự án Tuồng Tân Tích phối hợp cùng Nhà hát Tuồng Việt Nam và các sinh viên trường Đại Học FPT Hà Nội tổ chức.

Trích đoạn tuồng “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo” do NSƯT Lộc Huyền và nghệ sĩ Mạnh Linh thể hiện.

Chương trình ra đời với mong muốn đưa nghệ thuật tuồng - một loại hình sân khấu truyền thống đặc sắc đến gần hơn với giới trẻ thông qua hình thức truyền thông sáng tạo, trải nghiệm tương tác và cách tiếp cận hiện đại.

Chương trình gồm ba hoạt động chính. Mở đầu là màn biểu diễn trích đoạn kinh điển "Hồ Nguyệt Cô hóa cáo" do các nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Việt Nam thể hiện.

Một cảnh trong vở “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo”.

Dựa trên tích tuồng kinh điển từ hát bội, "Hồ Nguyệt Cô hóa cáo" được sáng tạo mới với thể loại tuồng cổ.

Vở diễn được đặt trong bối cảnh cuộc tranh đấu lật đổ nhà Châu của Võ Tắc Thiên để khôi phục triều Đường cho họ Lý, Hồ Nguyệt Cô xuống trần gian tìm kiếp sau của chàng tiều phu từng cứu mạng nàng để trả ơn.

Chàng tiều phu ấy nay là Tiết Giao - hậu duệ của một trung thần triều Đường. Thế nhưng, nhị hồ ly Nguyệt Minh cũng yêu Tiết Giao, đã âm mưu phá hoại, đẩy Nguyệt Cô nên duyên với Võ Tam Tư - một tướng quân của triều Châu.

Cuộc chiến giữa hai triều đại trở thành bối cảnh cho bi kịch nội tâm của Nguyệt Cô, khi nàng phát hiện ân nhân năm xưa và phu quân hiện tại đứng ở hai đầu chiến tuyến.

Chỉ một phút yếu lòng, nàng đánh mất viên linh châu bản mệnh, kéo theo hàng loạt hệ lụy đau thương.

Các nghệ sĩ giao lưu, chia sẻ với sinh viên về lịch sử, giá trị và hành trình “giữ lửa” tuồng.

Ngay sau phần trình diễn, các nghệ sĩ gạo cội như NSƯT Lộc Huyền, NSƯT Trần Long, NSƯT Nguyễn Kiều Oanh đã có phần giao lưu cùng sinh viên, chia sẻ về hành trình gìn giữ nghệ thuật tuồng.

Các nghệ sĩ cũng chia sẻ về câu chuyện hậu trường thú vị, đồng thời khích lệ thế hệ trẻ chủ động tiếp cận và lan tỏa giá trị di sản bằng góc nhìn hiện đại.

Theo NSƯT Nguyễn Kiều Oanh, tuồng là loại hình nghệ thuật cổ điển lâu đời. Song, cũng như nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống khác, nghệ thuật tuồng đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận công chúng, đặc biệt là giới trẻ trước nhiều loại hình nghệ thuật hiện đại.

Điều đó đòi hỏi những người làm nghệ thuật tuồng tìm hướng để vừa bảo tồn, giữ gìn nhưng vẫn phát huy được những giá trị.

"Nhà hát Tuồng Việt Nam đã tìm nhiều cách để đưa tuồng đến với giới trẻ, đặc biệt là tạo điều kiện cho các bạn trẻ tích cực làm truyền thông.

Nhà hát từng phối hợp thực hiện các dự án như như: "Tuồng kể" (sinh viên ĐH Khoa học, Xã hội và Nhân văn), "Tuồng date" (sinh viên Học viện Ngoại giao), "Tuồng sắc" (học sinh trường THPT Chuyên Bắc Ninh)...

Đây là nỗ lực nhằm đưa nghệ thuật tuồng đến gần hơn với thế hệ trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên tại các cơ sở giáo dục trên cả nước", NSƯT Nguyễn Kiều Oanh chia sẻ .

Sinh viên thực hành các động tác cơ bản trong nghệ thuật biểu diễn, hóa trang trong nghệ thuật tuồng.

Talkshow với chủ đề "Truyền thông trong thời đại số - Làm sao để đưa nghệ thuật truyền thống đến gần hơn với khán giả trẻ?" là hoạt động nổi bật của chương trình.

Tại talkshow, chị Bùi Yến Linh, Trưởng nhóm Marketing - Truyền thông, thuộc Phòng Tổ chức Biểu diễn Nhà hát Tuồng Việt Nam chia sẻ về cách "trẻ hóa" tuồng.

Chị Linh cho biết, bên cạnh ứng nền tảng số để đưa nghệ thuật biểu diễn truyền thống Việt Nam tới các bạn trẻ, trước đấy dự án Trường Ca Kịch Viện còn ứng dụng công nghệ, giúp các bạn trẻ "chạm vào tuồng và các bộ môn sân khấu truyền thống đúng nghĩa" như: MV 3D Visual arts, Triển lãm sắp đặt Bắc Nhịp Tang Bồng, triển lãm online…

"Nhà hát Tuồng cũng hỗ trợ đồng hành, tạo điều kiện cho các chương trình do học sinh, sinh viên tổ chức với tuồng là chủ đề chính", chị Bùi Yến Linh nói.

Bạn Ngô Thế Quân, sinh viên thuộc chuyên ngành Truyền thông Đa phương tiện chia sẻ: "Là sinh viên Truyền thông, tôi luôn mong muốn đưa văn hóa nghệ thuật dân tộc vào trong các dự án sáng tạo.

Sau hôm nay, được tận mắt xem tuồng, được nghe những chia sẻ tâm huyết từ các nghệ sĩ và diễn giả trẻ, chúng tôi cảm nhận rõ rằng: Tuồng không hề xa lạ hay cũ kỹ như nhiều người vẫn nghĩ, vẫn có thể chạm vào cảm xúc người trẻ nếu có cách tiếp cận phù hợp.

Chúng tôi mong muốn trong tương lai được góp một phần nhỏ bé để làm chiếc cầu kết nối giữa nghệ thuật truyền thống và thế hệ trẻ bằng các dự án sáng tạo".

Sinh viên thích thú với hoạt động vẽ mặt nạ trong workshop "Chạm tuồng".

Ngoài ra, sự kiện còn có workshop "Chạm tuồng". Đây là điểm nhấn đặc biệt của chương trình. Lần đầu tiên, sinh viên được nghệ sĩ tuồng hóa trang trực tiếp lên khuôn mặt.

Bên cạnh đó, các bạn còn được thực hành các động tác, trích đoạn biểu diễn cơ bản dưới sự hướng dẫn của nghệ sĩ chuyên nghiệp.

Bạn Nguyễn Kim Quyền - sinh viên thuộc chuyên ngành Ngành kỹ thuật phần mềm thừa nhận bản thân chưa từng xem tuồng và không nghĩ bản thân có cơ hội được lên sân khấu trải nghiệm hóa trang thành nhân vật trong vở tuồng.

"Lần đầu tiên, tôi không chỉ xem một loại hình truyền thống mà thực sự "sống" trong đó. Là sinh viên công nghệ, tôi nghĩ nếu có nhiều hoạt động sáng tạo như vậy, di sản văn hóa sẽ không còn bị quên lãng, mà có thể lan tỏa theo cách tự nhiên và gần gũi", bạn Quyền bày tỏ.

Chia sẻ thêm về ý tưởng dự án, bạn Trần Ngọc Đức - trưởng nhóm Tuồng Tân Tích cho biết: "Nghệ thuật tuồng là di sản văn hóa đáng tự hào của dân tộc. Nghệ thuật sẽ trở nên sống động hơn nếu được kể lại bằng giọng nói, góc nhìn và trải nghiệm của người trẻ.

Đó là lý do chúng tôi chọn cách tiếp cận mới qua workshop, talkshow và truyền thông số để giới trẻ có thể chạm, cảm và lan tỏa tuồng theo cách riêng của mình".

Bạch Dương