Nghĩ về chức năng 'đính chính'

Nhưng mặt khác, chính công nghệ số cũng “đẻ” ra những hệ lụy không nhỏ. Các loại fakenews hay tin vịt nhờ công nghệ ngụy tạo rất nhanh, cũng nhờ công nghệ mà truyền đi trong tích tắc, đi xa, đi khắp, khiến một chuyện bịa đặt có thể làm công chúng hiểu sai, mọi người tá hỏa.

Như vừa rồi lũ lụt nặng nề ở Nam Trung Bộ, thiệt hại của dân là vô cùng lớn, nhưng bên cạnh thông tin trung thực, cũng xuất hiện ngay các thông tin bịa đặt. Công nghệ AI khiến cho các fakenews như được “chắp cánh”, phần nhiều người không thể phân biệt nổi thật, giả. Nỗi khổ của dân có hình ảnh như thật, việc cứu trợ như thật, nhưng lại là… giả. Thông tin trở nên rối rắm bởi thật, giả đan chen.

Một sự ngẫu nhiên, chương trình lập pháp bàn về Luật Báo chí của Quốc hội trùng với thời gian lũ lụt ở Nam Trung Bộ, trùng với thời gian mà các fakenews về lũ lụt “nở rộ”. Nhiều đại biểu Quốc hội có lẽ cũng thấy thực tế nhiễu loạn thông tin tác hại như thế nào đối với đời sống xã hội, nên đã đưa ra nhiều ý kiến chỉnh sửa xác đáng cho Luật Báo chí. Trong nhiều ý kiến, có ý kiến đáng chú ý về tính xác thực của báo chí. Báo chí chính thống còn có nhiệm vụ “đính chính” những điểm sai trên mạng xã hội.

Tất nhiên để “đính chính” những thông tin ấy, thì chính báo chí là thực thể đáng tin cậy, nắm vững công nghệ lẫn các vấn đề được phản ánh, và không thể thiếu là đức trung thực của người làm báo, là trách nhiệm xã hội trước nhà nước và nhân dân. Từ ấy, ta có thể hiểu, nhà nước cần có chính sách, tạo điều kiện cho báo chí phát triển, cho các nhà báo chân chính được đóng góp phần mình cho thông tin xã hội được lành mạnh, cho xã hội phát triển.

Trộm nghĩ phần cơ quan báo chí chính thống muốn tạo uy tín trong lòng bạn đọc thì tự thân mình cũng phải nỗ lực. Uy tín không phải trên trời rơi xuống, cũng không phải cơ quan nhà nước “cho” mà có, đầu tiên là vấn đề lương tâm và trách nhiệm của người làm báo. Ở đây không chỉ chuyện loại bỏ tin đồn thất thiệt mà uy tín trong việc thông tin còn phụ thuộc vào yếu tố chọn lọc, lối đưa tin, chẳng hạn nên tránh chuyện lặt vặt, tránh “rao vặt” cho các ả, các chàng.

Cơ quan báo chí chính thống bên cạnh chuyển tải chủ trương, cũng nên chú trọng phản ánh đúng những thực tế căn cốt của xã hội. Chỉ khi nào cơ quan báo chí nói đúng những vấn đề cần quan tâm, thì sức chinh phục công chúng càng cao. Và đó chính là một thương hiệu báo chí thực sự. Cơ quan báo chí khi đã chinh phục được niềm tin của công chúng, thì sẽ có nhiều người tìm đến với anh. Khi đó, chức năng “đính chính” của báo chí trở nên dễ dàng.

CAO CHƯ