Ngôi sao nông thôn mới tỉnh Cà Mau

Thành quả hiện tại không chỉ đến từ sự quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và người dân, mà còn có dấu ấn đậm nét của các HTX - nhân tố đã và đang kiến tạo phương thức sản xuất mới, hiện đại, góp phần đưa nông nghiệp Vĩnh Thanh vươn lên bền vững.

Diện mạo nông thôn đổi thay

Sau khi sáp nhập hai đơn vị hành chính Hưng Phú và Vĩnh Thanh (cũ), chính quyền xã Vĩnh Thanh mới đã chủ động rà soát, điều chỉnh quy hoạch và tập trung thực hiện các tiêu chí nông thôn mới.

Đến nay, 100% tuyến đường liên ấp, liên xã được bê tông hóa, trường học, trạm y tế được đầu tư khang trang, các thiết chế văn hóa – thể thao đi vào hoạt động hiệu quả. Người dân không chỉ có đời sống vật chất sung túc hơn mà còn được nâng cao đời sống tinh thần.

Cánh đồng lớn phát triển mạnh với sự tham gia của các HTX ở Vĩnh Thanh (Ảnh: BCM).

Ông Nguyễn Văn Gương, người dân ấp Tường Thắng B, chia sẻ: “Bây giờ đời sống của bà con thay đổi rõ rệt. Kinh tế phát triển, đường sá sạch đẹp, người dân được chăm sóc sức khỏe tốt hơn và ý thức giữ gìn môi trường cũng được nâng cao”.

Những đổi thay ấy cho thấy quyết tâm của cả hệ thống chính trị, đồng thời khẳng định vai trò đồng hành của người dân trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

Trong phát triển sản xuất, Vĩnh Thanh được đánh giá là địa phương đi đầu trong áp dụng cơ giới hóa và công nghệ cao. Trên những cánh đồng lúa, hình ảnh nông dân oằn lưng cấy lúa, phun thuốc thủ công đã dần nhường chỗ cho máy cày, máy xới, máy gặt đập liên hợp, thậm chí cả máy bay không người lái để phun thuốc bảo vệ thực vật.

Ông Nguyễn Hồng Phúc, Trưởng ấp Tường Thắng B, cho biết: “Hiện nay, nông dân nơi đây chủ yếu áp dụng thiết bị thông minh, giảm hẳn sức lao động thủ công. Từ khâu gieo sạ, rải phân đến thu hoạch đều do máy móc đảm nhận”.

Sức bật từ HTX và cơ giới hóa

Đóng vai trò then chốt trong sự thay đổi này là các HTX nông nghiệp. Với 9 HTX đang hoạt động cùng 27 tổ hợp tác, Vĩnh Thanh đã hình thành chuỗi sản xuất lúa chất lượng cao.

Chỉ riêng 3 HTX tiêu biểu của xã đã ký kết bao tiêu gần 2.360 ha lúa, giúp nông dân yên tâm sản xuất, tránh cảnh “được mùa mất giá”. Hệ thống HTX còn đứng ra hỗ trợ vốn, tập huấn kỹ thuật, liên kết với doanh nghiệp tiêu thụ, tạo nền tảng bền vững cho sản xuất hàng hóa.

Điển hình, HTX Dịch vụ Nông nghiệp Hồng Phát (ấp Tường Thắng B) mới thành lập 2 năm nhưng đã mạnh dạn tiếp cận các tiến bộ kỹ thuật trong mô hình lúa phát thải thấp, gắn với Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Với quy trình canh tác tiên tiến, từ sử dụng giống OM18, quản lý nước ướt khô xen kẽ, áp dụng IPM đến cơ giới hóa toàn diện, mô hình của HTX Dịch vụ Nông nghiệp Hồng Phát đã giúp nông dân giảm chi phí, tăng năng suất và đặc biệt giảm phát thải khoảng 2 tấn CO₂/ha. Lợi nhuận của thành viên HTX tăng thêm khoảng 5 triệu đồng/ha so với sản xuất ngoài mô hình.

Thành viên HTX Hồng Phát cũng hưởng lợi kép khi rơm được thu gom bán cho cơ sở trồng nấm hoặc làm phân bón hữu cơ. Chính quyền xã đánh giá đây là bước đột phá quan trọng, vừa nâng cao thu nhập, vừa phù hợp với xu hướng nông nghiệp xanh.

Thành công của nông nghiệp là chìa khóa giúp Vĩnh Thành thắng lớn trong xây dựng nông thôn mới (Ảnh: BCM).

Đằng sau thành công của các HTX tại Vĩnh Thanh là sự đồng hành sát sao của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Cà Mau. Thông qua các chương trình tập huấn, chuyển giao kỹ thuật, hỗ trợ vay vốn ưu đãi, xúc tiến thương mại, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Cà Mau đã giúp nhiều HTX, tổ hợp tác ở Vĩnh Thanh tăng khả năng tham gia vào chuỗi giá trị nông sản.

Trong Hội thảo tổng kết mô hình lúa phát thải thấp do Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh Cà Mau phối hợp cùng HTX Hồng Phát tổ chức tháng 8/2025, nhiều cán bộ kỹ thuật của Liên minh HTX tỉnh đã trực tiếp hướng dẫn nông dân thực hành canh tác theo quy trình mới. Đây là minh chứng rõ nét cho sự kết nối hiệu quả giữa HTX, nhà khoa học, doanh nghiệp và chính quyền.

Liên minh HTX Việt Nam cũng là cầu nối đưa sản phẩm đặc sản của Vĩnh Thanh như rau cần nước, rau má… tham gia các hội chợ, triển lãm, kết nối tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử. HTX nông nghiệp 8/3 hiện đã quảng bá rau cần nước – sản phẩm OCOP 3 sao – đến tay người tiêu dùng khắp cả nước nhờ kênh online.

Chủ tịch HĐQT HTX, ông Huỳnh Trung Thủ, chia sẻ: “Nhờ sàn thương mại điện tử, nông sản của HTX không còn phụ thuộc vào thương lái. Thành viên HTX cũng thay đổi tư duy quản lý và cách bán hàng, tiếp cận thị trường rộng lớn hơn”.

Kinh tế nông thôn khởi sắc

Những nỗ lực đồng bộ trong phát triển HTX, cơ giới hóa và ứng dụng công nghệ đã mang lại hiệu quả rõ nét. Thu nhập bình quân đầu người của Vĩnh Thanh hiện đạt hơn 76,4 triệu đồng/năm – mức cao hàng đầu trong tỉnh. Đến cuối nhiệm kỳ 2020-2025, xã chỉ còn 3 hộ nghèo, chiếm 0,04%, cơ bản không còn nhà tạm, dột nát.

Bên cạnh nông nghiệp, Vĩnh Thanh còn phát triển mạnh thương mại – dịch vụ. Hiện xã có 2 công ty, 30 doanh nghiệp, 667 cơ sở sản xuất kinh doanh, thu hút hơn 4.200 lao động. Các chợ Trưởng Tòa, Rọc Lá được đầu tư mở rộng, trở thành trung tâm giao thương sầm uất, tạo thêm việc làm và nguồn thu cho người dân.

Không chỉ dừng ở phát triển kinh tế, xã còn chú trọng xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh. Hệ thống trường học, y tế, thiết chế văn hóa – thể thao được nâng cấp; các tuyến đường tỉnh lộ, liên xã, đường thủy được duy tu, khai thác hiệu quả theo phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”. Những thành tựu này giúp Vĩnh Thanh được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu cả ở lĩnh vực sản xuất và giáo dục.

Bước vào nhiệm kỳ 2025-2030, Vĩnh Thanh xác định mục tiêu giữ vững danh hiệu xã nông thôn mới kiểu mẫu và nâng cao chất lượng các tiêu chí. Trọng tâm là phát triển kinh tế hợp tác và HTX, coi đây là khâu đột phá để tạo sức bật mới.

Địa phương đặt mục tiêu có ít nhất 10 HTX hoạt động hiệu quả, vận động 45% hộ nông dân tham gia thành viên HTX, đồng thời hỗ trợ thành lập ít nhất 100 doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh.

Đảng bộ xã định hướng tập trung phát triển nông nghiệp công nghệ cao, xây dựng chuỗi giá trị gắn với sản phẩm chủ lực như lúa chất lượng cao, rau cần nước, rau má. Đến năm 2030, phấn đấu 90% diện tích lúa được cơ giới hóa và áp dụng tiến bộ kỹ thuật; 50% diện tích được định vị, chỉ dẫn địa lý. Xã cũng dự kiến đầu tư thêm ô đê bao khép kín gắn với trạm bơm điện thông minh, phát triển ấp thông minh ứng dụng trí tuệ nhân tạo, hướng tới nông nghiệp tuần hoàn và tăng trưởng xanh.

Có thể thấy, từ một xã nông nghiệp truyền thống, Vĩnh Thanh đã vươn lên mạnh mẽ, trở thành ngôi sao nông thôn mới nhờ sự chung sức của toàn dân và sự đồng hành của HTX cùng Liên minh HTX Việt Nam. Hành trình ấy không chỉ khẳng định sức sống bền bỉ của phong trào xây dựng nông thôn mới, mà còn mở ra kỳ vọng để Vĩnh Thanh tiếp tục tỏa sáng, đóng góp vào sự phát triển bền vững của tỉnh Cà Mau và cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Đông Phong