Người Mông đen ở Cao Bằng gìn giữ dân ca, dân vũ truyền thống

Lớp tập huấn có sự tham gia của 60 học viên, nghệ nhân là dân tộc Mông đen đang sinh sống trên địa bàn xã Đức Long

Xã Đức Long, tỉnh Cao Bằng là nơi giao thoa văn hóa của nhiều dân tộc thiểu số cùng sinh sống. Trong đó, đồng bào dân tộc Mông có 63 hộ, với 238 nhân khẩu, chủ yếu thuộc nhóm Mông đen.

Người Mông đen ở xã Đức Long nói riêng và tỉnh Cao Bằng nói chung đã và đang gìn giữ kho tàng văn hóa dân gian phong phú, trong đó dân ca, dân vũ là linh hồn, là biểu tượng tinh thần, thể hiện bản sắc độc đáo, khát vọng và niềm tự hào của cộng đồng dân tộc Mông trên địa bàn.

Lớp tập huấn góp phần triển khai thực hiện hiệu quả Dự án 6 trên địa bàn tỉnh Cao Bằng

Âm nhạc dân gian dân tộc Mông độc đáo và giàu bản sắc, khó lẫn với âm nhạc dân tộc khác. Nghệ thuật trình diễn dân ca, dân vũ của Mông đen ở Đức Long không chỉ thể hiện bằng lời mà còn có thể giãi bày thông qua những nhạc cụ dân tộc như sáo, khèn, kèn lá, nhị và đàn môi. Thông qua các làn điệu dân ca, điệu múa, đồng bào dân tộc Mông mong ước mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cây cối tươi tốt, cuộc sống ấm no, con cháu khỏe mạnh, hạnh phúc. Đây cũng là cách để cộng đồng lưu giữ cũng như làm giàu thêm cho kho tàng văn hóa dân gian truyền thống dân tộc Mông.

Lớp tập huấn thu hút đông đảo các em học sinh tham gia

Tuy nhiên, trước tác động của đời sống hiện đại, di sản quý giá này đang có nguy cơ mai một, cần có chính sách, hành động cụ thể nhằm gìn giữ và phát huy kịp thời.

Thời gian qua, Sở VHTTDL Cao Bằng, các cấp chính quyền địa phương đã tích cực tuyên truyền vận động nhân dân các dân tộc trên địa bàn xã Đức Long tham gia bảo tồn, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa mang đậm bản sắc tộc người. Chú trọng đẩy mạnh công tác sưu tầm, thống kê và bảo tồn di sản văn hóa, đánh giá hiện trạng các di sản của các dân tộc thiểu số để xác định những giá trị còn giữ được và những giá trị có nguy cơ mai một, từ đó xây dựng quy hoạch bảo vệ và phát huy hiệu quả các di sản, gắn kết chặt chẽ với mục tiêu phát triển du lịch cộng đồng bền vững.

Tiết mục văn nghệ do các học viên trình diễn tại lớp tập huấn

Bên cạnh đó, xã Đức Long luôn nỗ lực, chú trọng bảo tồn, phát huy hiệu quả các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Mông từ đó, tạo được sức lan tỏa trong cộng đồng. Nhờ đó, phong trào văn nghệ quần chúng phát triển rộng khắp trên địa bàn, hầu hết các thôn bản đều có đội văn nghệ, CLB dân ca, dân vũ, phục vụ các nhiệm vụ chính trị, sự kiện ngày hội, lễ hội của địa phương.

Nhằm nâng cao năng lực bảo tồn dân ca, dân vũ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Mông gắn với phát triển du lịch, từ ngày 22-25.9, Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam phối hợp với Sở VHTTDL Cao Bằng, UBND xã Đức Long tổ chức xây dựng mô hình bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể dân ca, dân vũ dân tộc Mông với sự tham gia của 60 học viên, nghệ nhân là dân tộc Mông đen đang sinh sống trên địa bàn xã Đức Long.

Đây là một trong những nội dung nhằm triển khai thực hiện hiệu quả Dự án 6 và các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.

Trao Quyết định thành lập mô hình, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể dân ca, dân vũ dân tộc Mông xã Đức Long

Tham gia lớp tập huấn, các học viên được tìm hiểu về công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số; thực trạng hoạt động bảo tồn văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số tỉnh Cao Bằng nói chung và dân tộc Mông đen nói riêng. Được phổ biến, tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến sự biến đổi trong văn hóa truyền thống dân tộc Mông đen; vai trò của cộng đồng dân tộc Mông đen trong hoạt động bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống.

Các học viên tham gia lớp tập huấn được các nghệ nhân am hiểu văn hóa truyền thống dân tộc Mông truyền dạy về nghệ thuật trình diễn và bảo tồn nét đẹp truyền thống của đồng bào Mông qua các làn điệu dân ca, dân vũ truyền thống.

Đại diện Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam trao tặng trang phục và đạo cụ hỗ trợ duy trì hoạt động mô hình

Theo Ban tổ chức, việc xây dựng và ra mắt mô hình CLB bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể dân ca, dân vũ dân tộc Mông được kỳ vọng trở thành cầu nối giúp thế hệ trẻ dân tộc Mông ở xã Đức Long nói riêng, các dân tộc tỉnh Cao Bằng nói chung có cơ hội tiếp cận, học hỏi và tiếp nối giá trị văn hóa của cha ông. Tại lớp tập huấn, các học viên không chỉ rèn luyện kỹ năng biểu diễn thành thạo, mà còn được định hướng trở thành lực lượng nòng cốt trong việc gìn giữ, lan tỏa và quảng bá nét đẹp văn hóa Mông tới cộng đồng.

Sau khi trở về địa phương, các học viên sẽ là hạt nhân quan trọng trong việc truyền dạy, phát huy giá trị di sản, vừa duy trì được nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc, vừa đáp ứng nhu cầu hưởng thụ đời sống văn hóa tinh thần cho người dân, từng bước xây dựng thành sản phẩm du lịch hấp dẫn, tạo đà cho phát triển du lịch và kinh tế địa phương.

QUỲNH VY