Nhà sáng lập Wikileaks dự kiến nhận tội làm gián điệp

Người ủng hộ ông Assange biểu tình tại Barcelona, Tây Ban Nha. Ảnh: Nacho Doce

Ông Assange, 52 tuổi, đã đồng ý nhận tội danh hình sự về hành động âm mưu và tiết lộ các tài liệu mật về quốc phòng của Mỹ, theo hồ sơ được công bố tại Tòa án Quận phía Bắc Mariana, Mỹ.

Tòa dự kiến sẽ tuyên án 62 tháng tù giam đối với ông Assange. Phiên tòa sẽ diễn ra trên đảo Saipan vào 9 giờ sáng giờ địa phương vào thứ Tư (tức 6 giờ sáng ngày 25/6, giờ Việt Nam). Như một phần trong thỏa thuận nhận tội, ông có thể sẽ được trở về nhà sau phiên tòa đó.

Luật sư của ông Assange hiện tại chưa trả lời lập tức yêu cầu bình luận.

Trang WikiLeaks được ra mắt vào năm 2010 đã công bố hàng trăm nghìn tài liệu quân sự mật của Mỹ về các cuộc chiến tranh ở Afghanistan và Iraq - vụ rò rỉ an ninh lớn nhất trong lịch sử quân sự Mỹ, cùng với vô số điện tín ngoại giao.

Ông Assange bị truy tố từ thời chính quyền của cựu Tổng thống Donald Trump vì việc WikiLeaks công bố hàng loạt các tài liệu bí mật của Mỹ. Được tiết, thông tin bị rò rỉ bởi ông Chelsea Manning, một cựu phân tích tình báo quân sự Mỹ, ông cũng bị truy tố theo Luật Gián điệp.

Kho dữ liệu có hơn 700.000 tài liệu bao gồm điện tín ngoại giao và các báo cáo và hình ảnh chiến trường như video năm 2007 về một trực thăng Apache của Mỹ bắn vào những người nghi ngờ là phiến quân ở Iraq, giết chết hàng tá người, trong đó có hai phóng viên hiện trường của Reuters. Video đó được công bố vào năm 2010.

Các cáo buộc chống lại Assange đã châm ngòi cho sự phẫn nộ trong số đông đảo những người ủng hộ ông trên toàn cầu, những người từ lâu đã cho rằng Assange với tư cách là nhà sáng lập của Wikileaks không nên phải đối mặt với các cáo buộc thường được áp dụng đối với nhân viên chính phủ liên bang khi đánh cắp hoặc rò rỉ thông tin.

Nhiều người ủng hộ quyền tự do báo chí cho rằng việc buộc tội hình sự Assange là mối đe dọa đối với tự do ngôn luận.

Ông Assange lần đầu tiên bị bắt tại Anh vào năm 2010 theo lệnh bắt giữ của châu Âu sau khi chính quyền Thụy Điển cho biết họ muốn thẩm vấn ông về các cáo buộc tội phạm tình dục, sau đó đã được hủy bỏ. Ông đã trốn sang Đại sứ quán Ecuador và ở đó trong bảy năm để tránh bị dẫn sang Thụy Điển.

Ông bị kéo ra khỏi đại sứ quán vào năm 2019 và bị bỏ tù vì bỏ trốn tại ngoại. Ông đã ở trong nhà tù an ninh cao Belmarsh của London, Anh. Kể từ đó, trong gần 5 năm, ông đã đấu tranh chống lại việc bị dẫn sang Mỹ.

Mức án 5 năm giam cầm của ông tương đương với mức dành cho Reality Winner, một cựu quân nhân Không quân và cựu tình báo, người bị kết án 63 tháng tù giam sau khi lấy tài liệu mật và gửi chúng đến một cơ quan báo chí.

Trong thời gian ở Belmarsh, Assange đã kết hôn với ban gái Stella, người mà ông có hai con trong thời gian trú ẩn tại Đại sứ quán Ecuador.

Hoàng Nam