Nhắc đến Vân Đồn, TP.HCM, đại biểu đề xuất nghiên cứu Luật Khu thương mại tự do

Sáng 13-6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hải Phòng.

Cần tiêu chí cụ thể, rõ ràng về thu hồi đất xen kẹt

Nêu ý kiến góp ý, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) nhất trí với sự cần thiết cơ chế đặc thù phát triển cho TP Hải Phòng. Ông cũng đánh giá các cơ chế, chính sách đối với khu thương mại tự do của TP Hải Phòng là hấp dẫn, góp phần thu hút các nhà đầu tư quốc tế đến với TP cảng.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp). Ảnh: QH

Tuy vậy, đại biểu đoàn Đồng Tháp cho rằng các chính sách về thuế, giá thuê đất, thuê mặt nước… dự kiến dành cho khu thương mại tự do của TP Hải Phòng có mức ưu đãi cao hơn nhiều so với TP Đà Nẵng. Do đó, ông đề nghị cân nhắc để chính sách dành cho hai nơi tương đồng nhau, tránh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, nơi thì trống trơn, nơi lại đông đúc.

Đề cập đến các chính sách về thu hồi đất, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Trường Giang đề nghị cần có tiêu chí cụ thể, rõ ràng đối với các trường hợp thu hồi đất xen kẹt thuộc quyền sử dụng của người dân để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia.

“So sánh với Nghị quyết 136 của TP Đà Nẵng, tôi thấy chủ trương của Quốc hội về nội dung này là giống nhau nhưng cách quy định của hai nghị quyết rất khác nhau. Vậy sau này cả hai địa phương triển khai thu hồi đất để làm các trung tâm logistic, phục vụ cảng biển, cảng hàng không… thực hiện như thế nào?”- ông Giang nói và đề nghị phải có sự thống nhất chung thì mới có thể thực hiện trong thực tế.

Đại biểu Trần Chí Cường (TP Đà Nẵng). Ảnh: QH

Đại biểu Trần Chí Cường (TP Đà Nẵng) cũng bày tỏ thống nhất cần có một nghị quyết mới thay thế Nghị quyết 35 nhằm tạo cơ chế đột phá cho TP Hải Phòng phát triển trong bối cảnh mới, giải quyết các điểm nghẽn, nâng cao sức cạnh tranh và thu hút đầu tư thông qua các cơ chế chính sách đặc thù vượt trội.

Tuy nhiên, ông nhìn nhận các cơ chế, chính sách dành cho khu thương mại tự do tại TP Hải Phòng đã vượt trội hơn rất nhiều so với khu thương mại tự do của TP Đà Nẵng. Do vậy, ông Cường đề nghị Quốc hội xem xét áp dụng các cơ chế này cho cả Đà Nẵng để tránh sự bất bình đẳng, đảm bảo tính thống nhất, nâng cao năng lực cạnh tranh các quốc gia.

“Trong lộ trình phát triển, cũng mong Quốc hội nghiên cứu ban hành Luật Khu thương mại tự do để có thể triển khai áp dụng cho các địa phương khác khi phát triển khu thương mại tự do mới như Vân Đồn, TP.HCM…”- đại biểu Trần Chí Cường đề xuất.

Đảm bảo sự phát triển của TP Hải Phòng mới

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết dự thảo nghị quyết lần này được xây dựng trên cơ sở bám sát tinh thần bốn nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị, để các địa phương phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, thế mạnh. Cùng đó, Bộ Chính trị cũng đồng ý chủ trương để Chính phủ trình Quốc hội cho phép các địa phương sau khi sáp nhập được tiếp tục thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù mà trước khi sáp nhập đang có.

“Quá trình xây dựng dự thảo nghị quyết, Bộ Tài chính đã phối hợp với TP Hải Phòng và Hải Dương rà soát hiện trạng, đánh giá tiềm năng phát triển, các động lực tăng trưởng, định hướng chính sách phù hợp với đặc điểm của hai địa phương”- ông Thắng nói.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Ảnh: QH

Theo bộ trưởng, các nội dung chính sách trong dự thảo nghị quyết được thiết kế linh hoạt, không chỉ đáp ứng yêu cầu phát triển của Hải Phòng hiện hữu mà còn đảm bảo sự phát triển đồng bộ của cả TP Hải Phòng - tỉnh Hải Dương sau khi hợp nhất. Từ đó, tạo nền tảng vững chắc để TP Hải Phòng sau hợp nhất tiếp tục trở thành một cực tăng trưởng của vùng đồng bằng sông Hồng.

Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh quá trình triển khai thực hiện, cơ quan này sẽ phối hợp rất chặt chẽ với TP Hải Phòng để quản lý kiểm soát, đảm bảo không để xảy những trường hợp lợi dụng chính sách như các đại biểu Quốc hội lo ngại.

Cạnh đó, ông Thắng cũng bày tỏ nhất trí với ý kiến của các đại biểu về việc xây dựng cơ chế, chính sách tương đồng nhau đối với các khu thương mại tự do của TP Hải Phòng và TP Đà Nẵng.

“Chúng tôi sẽ báo cáo với Thường vụ Quốc hội phối hợp với Ủy ban Kinh tế và Tài chính để nghiên cứu”- ông Nguyễn Văn Thắng nói và nhấn mạnh một trong các phương án là đưa nội dung này vào nghị quyết chung của kỳ họp hoặc trình Quốc hội ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội chủ động xem xét, ban hành nghị quyết.

Đại biểu Lã Thanh Tân (TP Hải Phòng) nhìn nhận khoảng 10 năm qua TP Hải Phòng liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng cao trên 10%. Tuy nhiên, để tiếp tục phát huy được kết quả này, TP Hải Phòng cần một khuôn khổ chính sách vượt trội, đủ linh hoạt để tạo ra không gian phát triển mới.

Cạnh đó, việc thông qua nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh ngày 12-6 cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc thiết kế lại thể chế, cơ chế chính sách quản lý phù hợp cho các tỉnh, TP sau sắp xếp.

NHÓM PHÓNG VIÊN