Nhiều doanh nghiệp Mỹ nhanh chóng di chuyển chuỗi cung ứng

Sản xuất World Emblem tại Aguascalientes, Mexico, năm 2021. Ảnh: World Emblem

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã công bố mức áp thuế 25% đối với Mexico và Canada. Đây cũng sẽ là một trong số nhiều mức thuế áp dụng đối với các quốc gia khác.

Vào đầu tháng 2, Randy Carr, Giám đốc điều hành của World Emblem, đã đặt vé máy bay đến vùng Caribe.

World Emblem, nhà sản xuất miếng vá quần áo lớn nhất thế giới, là một trong những công ty đi đầu trong xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng.

“Điều đó diễn ra rất nhanh và khó khăn hơn nhiều so với những gì tôi mong đợi. Mức thuế 25% đủ để nói rằng, điều này thật sẽ gây khó khăn thực sự. Chúng ta cần phải thay đổi điều này ngay bây giờ”, ông Carr nói về mức thuế.

Trước những rủi ro từ chính sách thuế quan của Mỹ, nhiều doanh nghiệp đã xoay sở di chuyển chuỗi cung ứng.

"Tuần sau, chúng tôi sẽ đến Cộng hòa Dominica", ông Carr nói.

Làn sóng di chuyển chuỗi cung ứng

Theo hãng CNN, World Emblem, giống như nhiều công ty khác ở Mỹ, đang cố gắng chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi các quốc gia chịu mức thuế quan cao từ Mỹ như Mexico và Trung Quốc.

Hiện World Emblem sản xuất tới 30% sản phẩm tại Trung Quốc, quốc gia đang phải đối mặt với mức thuế quan từ Mỹ.

Trong khi nhiều doanh nghiệp đang chuyển hoạt động sản xuất sang các nước Đông Nam Á như Việt Nam và Malaysia thì World Emblem lại tìm đến một nơi "gần nhà" hơn: Cộng hòa Dominica.

Sản xuất tại Cộng hòa Dominica đã tăng trưởng theo cấp số nhân trong những năm gần đây, ước tính gần 20% đầu tư nước ngoài đổ vào lĩnh vực này, chỉ đứng sau du lịch, theo Quỹ Đổi mới Công nghệ và Thông tin.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Cộng hòa Dominica năm ngoái cũng tăng 7,1% so với năm trước, chiếm 41% tổng FDI vào Trung Mỹ, theo Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển.

Quốc gia này có một số yếu tố chính hấp dẫn các công ty và doanh nghiệp nước ngoài đầu tư như chính phủ ổn định, lực lượng lao động lành nghề, gần Mỹ và thêm cái gọi là khu vực tự do. Các khu vực tự do hoạt động miễn thuế, hay còn gọi là khu phi thuế quan (Free Trade Zone - FTZ) có thể giúp các công ty tiết kiệm hàng triệu đô la.

"Một số công ty Mỹ đã chuyển hoặc công bố hoạt động chuyển sang Cộng hòa Dominica trong vài tháng qua ", Marino Auffant, người sáng lập Auffant Global Advisory cho biết.

Hiện tại, nhà sản xuất hàng may mặc Hanes, thương hiệu giày dép Timberland, các công ty hàng không vũ trụ như Eaton Corporation, các công ty CNTT như Rockwell Automation và các công ty thiết bị y tế như Cardinal Health cũng đều có cơ sở sản xuất tại Cộng hòa Dominica.

World Emblem cho biết họ sẽ tiết kiệm được khá nhiều chi phí khi chuyển hoạt động sản xuất đến hòn đảo Caribe này. Tháng này, World Emblem cũng có kế hoạch khởi công một nhà máy rộng 100.000 foot vuông, và dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong năm 2026.

Công ty có kế hoạch sẽ chuyển 30%-35% năng lực sản xuất sang Cộng hòa Dominica.

“Chúng tôi đã hành động rất nhanh trong việc này,” ông Carr nói.

Khu thương mại tự do

Theo Hội đồng Khu vực Thương mại Tự do Quốc gia, ước tính có khoảng 92 khu phi thuế quan tại Cộng hòa Dominica. Các khu vực này đã tồn tại trong gần 50 năm.

Những khu vực này sẽ cho phép các công ty tránh được 100% thuế đối với các mặt hàng như thu nhập, xuất khẩu, thuế địa phương và một số loại thuế nhập khẩu đối với máy móc và sở hữu trí tuệ.

Stephen Ezell, phó chủ tịch chính sách đổi mới toàn cầu tại Quỹ Công nghệ thông tin và Đổi mới, cho biết về cơ bản, các khu vực tự do thương mại của Cộng hòa Dominica vận hành một bộ dịch vụ 'chìa khóa trao tay' giúp đơn giản hóa và hợp lý hóa hoạt động kinh doanh tại quốc gia này".

Và điều độc đáo của hòn đảo này là vị trí gần Mỹ.

Chỉ mất ba ngày để một tàu chở hàng đi từ Cộng hòa Dominica đến Miami và 5 ngày đến New York.

Thậm chí còn có kế hoạch mở rộng một cảng ở phía bắc đất nước, có thể rút ngắn thời gian vận chuyển đến Mỹ một ngày. Để so sánh, tàu chở hàng từ Châu Á mất ba đến bốn tuần để đến Bờ Tây và bốn đến sáu tuần để đến Bờ Đông.

"Các FZ tạo ra một môi trường rất hấp dẫn cho hoạt động sản xuất gần bờ, đặc biệt là hàng hóa xuất khẩu sang thị trường Bắc Mỹ", bà Ezell đã viết trong báo cáo năm 2024 về vai trò của đất nước trong sản xuất chất bán dẫn.

Bên cạnh đó, các khu thương mại tự do của Cộng hòa Dominica cũng là nơi đặt các trường đào tạo kỹ thuật, nơi mà đất nước đã đầu tư để giúp đào tạo và tuyển dụng nhân viên cho các công ty.

Theo Giám đốc điều hành World Emblem, tiền lương trả người lao động ở Cộng hòa Dominica cũng thấp hơn khoảng 30% so với Mexico, một quốc gia nổi tiếng với nguồn lao động giá rẻ.

Tuy nhiên, rào cản lớn nhất đối với các doanh nghiệp muốn chuyển hoạt động sản xuất sang Cộng hòa Dominica là không gian. Đất nước này chỉ bằng một nửa Nam Carolina, vì vậy đất đai cho các khu phi thuế quan rất hạn chế.

“Tôi nghĩ rằng Cộng hòa Dominica sẽ có bước tiến lớn hơn khi trở thành cơ sở sản xuất phục vụ thị trường châu Á ở quy mô lớn. Đây là một hòn đảo nhỏ”, Ezell cho biết.

HỒNG NHUNG