Nhìn lại thị trường xe ô tô Việt Nam trong năm 2023

Năm 2023 là giai đoạn thăng trầm hiếm thấy của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam, nhưng đồng thời mang tính bước ngoặt với những diễn biến được kỳ vọng sẽ định hình xu hướng thị trường nhiều năm tới. Bên cạnh số lượng xe mới dày đặc, năm 2023 còn chứng kiến nhiều hãng xe cũng lần đầu mạnh dạn đưa xe xanh về Việt Nam, như Honda với chiếc CR-V e: HEV thế hệ 2024.

Riêng VinFast đã công bố thêm tới 4 mẫu xe điện mới trong năm 2023, với sản phẩm mới nhất là chiếc VF7. Ở nhóm xe sang, BMW tung ra tới 6 mẫu xe điện mới cho năm nay. Mercedes-Benz chỉ riêng tháng 10 đã giới thiệu thêm 3 mẫu xe điện. Kết thúc năm 2023, hầu hết mọi thương hiệu ô tô có mặt tại Việt Nam đều ít nhiều có sản phẩm xe và các dịch vụ liên quan tới điện hóa.

Thị trường xe với nhiều khó khăn

Dù sôi động nhưng vẫn phải thừa nhận, năm 2023 là năm nhiều khó khăn với ngành công nghiệp ô tô Việt Nam. Những biến động và bất ổn trên toàn cầu đã tác động lớn tới chuỗi cung ứng và trực tiếp hầu bao của người tiêu dùng, khiến doanh số sụt giảm không phanh. Các thành viên VAMA trong 11 tháng năm 2023 mới bán được khoảng 3/4 doanh số so với cùng kỳ năm 2022, bất chấp mọi nỗ lực giảm giá, khuyến mại…

Năm của những mẫu xe mới

Có lẽ chưa năm nào người tiêu dùng trong nước đón nhận nhiều xe mới đến vậy. Thống kê sơ bộ cho thấy, hơn 60 mẫu xe mới (không tính các biến thể) về nước trong 12 tháng qua. Số này trải dài trên mọi phân khúc, từ các dòng giá siêu rẻ kén khách đến những mẫu ăn khách như Mazda CX-5, Honda CR-V 2024, Toyota Vios 2024, cho tới hạng sang như Lexus RX 2024, Mercedes-Benz GLC 2024, Porsche Cayenne 2024, BMW X5 2024…

Nhiều mẫu xe siêu sang, xe thể thao cao cấp cũng chọn năm nay trình làng khách Việt. Sự xuất hiện dày đặc này được cho là hệ quả của những khó khăn trong kinh doanh đã thúc đẩy các thương hiệu tích cực tìm kiếm cơ hội ở các sản phẩm mới.

Cùng với lượng xe mới nhiều chưa từng thấy, năm 2023 cũng là năm không ít tên tuổi mới trong ngành ô tô thế giới chọn Việt Nam làm điểm đến. Trong số này, nổi bật là Skoda - đơn vị thuộc tập đoàn Volkswagen. Skoda - thương hiệu xe lâu đời của Czech - hiện diện tại Việt Nam kể từ tháng 7-2023.

Cạnh tranh nhau về giá bán

Một trong những diễn biến gây chú ý trong năm nay chính là cuộc đua giá diễn ra ở nhiều phân khúc. Nhiều hãng xe đã tận dụng việc bước sang phiên bản mới để giảm giá khởi điểm của các dòng sản phẩm chiến lược, mà nổi bật nhất chính Mazda CX-5 trong nhóm gầm cao cỡ C.

Tháng 7, Mazda Việt Nam (thuộc THACO) giới thiệu phiên bản CX5 hoàn toàn mới 2023 với giá chỉ từ 749 triệu đồng cho phiên bản Deluxe với động cơ 2.0L. Giá này thấp hơn 90 triệu đồng so với mức sàn của CX-5 thế hệ trước đó, và thấp hơn các đối thủ cùng phân khúc hàng trăm triệu đồng. Để dễ hình dung, con số 749 triệu thậm chí rẻ hơn cả một số mẫu crossover cỡ nhỏ hơn như Toyota Corolla Cross (từ 755 triệu đồng) hay KIA Seltos (từ 769 triệu đồng).

Ngoài Mazda, năm 2023 cũng chứng kiến Hyundai, Honda, Subaru... tham gia cuộc đua giá hiếm có. Chuỗi giảm giá xe mới kéo dài cũng gây sức ép đáng kể lên thị trường xe cũ, khiến chưa bao giờ chi phí sở hữu một chiếc ô tô lại thấp như hiện nay.

Xe Việt có mặt trên các thị trường lớn

VinFast, giữa tháng 4, chính thức xuất cảng lô xe VF 8 thứ hai gồm 1.879 chiếc tới Mỹ và Canada. Song song với việc sản xuất và vận chuyển xe đến các thị trường quốc tế, VinFast cũng liên tục mở rộng mạng lưới kinh doanh trên toàn cầu. Tới tháng 10, hãng xe Việt Nam tuyên bố chọn Ấn Độ làm điểm đến tiếp theo để xây dựng nhà máy.

Một xu hướng đáng chú ý trong cùng kỳ là nhiều mẫu xe chiến lược của các thương hiệu đa quốc gia cũng chuyển sang lắp ráp tại Việt Nam, điển hình là BMW X5 hay xe điện Hyundai IONIQ 5. Diễn biến này cho thấy năng lực lắp ráp và trình độ của các dây chuyền trong nước ngày càng tiến bộ, đáp ứng được cả những yêu cầu khắt khe và hiện đại nhất.

Hàng loạt xe Trung Quốc có mặt tại Việt Nam

Năm 2023 có thể được xem là “năm xe Trung Quốc tại Việt Nam”, khi hàng loạt các nhà sản xuất đến từ quốc gia láng giềng chính thức gia nhập sân chơi trong nước. Nổi bật trong số này có thể kể tới Wuling, Lynk Co, Haima, GWM. Thậm chí, MG - thương hiệu thuộc Tập đoàn ô tô quốc tế Thượng Hải (SAIC) - cũng không còn sử dụng hệ thống phân phối của đối tác Đông Nam Á, mà chuyển sang điều hành bán hàng trực tiếp ở Việt Nam.

Đợt giảm phí trước bạ lần thứ hai

Từ ngày 1-7 đến hết 31-12-2023, ô tô lắp ráp, sản xuất trong nước được giảm 50% lệ phí trước bạ theo Nghị định số 41/2023/NĐ-CP quy định về mức thu lệ phí trước bạ đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Đây được xem là “phao cứu sinh” trong bối cảnh thị trường ô tô trải qua giai đoạn khó khăn. Ngoài việc kích cầu xe lắp ráp trong nước, chính sách hỗ trợ này cũng gián tiếp thúc đẩy các dòng xe nhập khẩu gia tăng ưu đãi, khuyến mãi để cạnh tranh, phần nào tăng sức tiêu thụ ô tô trên cả nước.

Triển lãm ô tô Việt Nam không diễn ra như dự kiến và quay lại vào năm 2024

Một diễn biến khiến người yêu xe thất vọng trong năm 2023 là việc Triển lãm ô tô Việt Nam (VMS) đã không diễn ra như kế hoạch. Nguyên nhân hủy triển lãm VMS 2023, theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) là do thị trường ô tô trong nước trì trệ. Ngoài ra, chi phí của triển lãm khá lớn nhưng không đạt được hiệu quả tương xứng, do đó các nhà sản xuất ô tô không muốn tham gia.

Tuy nhiên, việc VMS 2023 không được tổ chức cũng đã mở đường để nhiều hãng xe khởi tạo những màn trình diễn ấn tượng đậm bản sắc riêng. Tới nay, nhiều nguồn tin cũng xác nhận triển lãm quan trọng nhất của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam sẽ trở lại trong năm 2024.

Lê Hải